Tranh cãi về xúc xích làm "nóng" quan hệ Anh - Pháp

CẨM ANH• 14/06/2021 13:43

Các nhà lãnh đạo Anh – Pháp đã bùng nổ tranh cãi trong ngày cuối cùng tại Hội nghị Thượng đỉnh G7 do căng thẳng giữa Vương quốc Anh và Liên minh châu Âu về vấn đề Brexit.

Thủ tướng Anh Boris Johnson tiếp đón ông Emmanuel Macron tại Hội nghị Thượng đỉnh G7

Cụ thể, theo các nguồn tin tại châu Âu cho biết, trong cuộc hội đàm song phương với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron bên lề cuộc họp của các lãnh đạo G7, Thủ tướng Anh Boris Johnson đã tỏ ra tức giận sau khi Tổng thống Emmanuel Macron tuyên bố Bắc Ireland không phải là một phần của Anh.

Ông Johnson đã hỏi ông Macron sẽ phản ứng ra sao nếu xúc xích của vùng Toulouse không thể đem bán ở Paris. Ông Macron đáp rằng, đó không phải là so sánh hợp lý vì Paris và Toulouse đều thuộc cùng một quốc gia, còn điều này không đúng với với Bắc Ireland”. Tờ Telegraph của Anh cũng trích dẫn các nguồn thạo tin cho biết, phát biểu này của ổng thống Pháp đã khiến Thủ tướng Anh phẫn nộ và đáp trả: "Bắc Ireland và Anh là cùng một lãnh thổ".

Ngay sau đó, Ngoại trưởng Anh Dominic Raab đã mô tả phát biểu của ông Macron là "xúc phạm" và cho thấy quan điểm lâu nay của EU. "Nhiều quan chức EU suốt nhiều tháng, nhiều năm qua đã coi Bắc Ireland bằng cách nào đó như một quốc gia riêng rẽ và điều đó là sai. Đây là hành động không hiểu sự thật", ông Raab nhấn mạnh.

Mặc dù sau đó, Tổng thống Macron cho biết, Pháp tôn trọng chủ quyền của Anh, tuy nhiên, ông cũng khẳng định hai bên cần tập trung giải quyết các tranh cãi xung quanh vấn đề Bắc Ireland. Có thể thấy, mặc dù Vương quốc Anh chính thức cắt đứt mọi ràng buộc thành viên với EU từ 1/1, nhưng những mâu thuẫn liên quan đến vấn đề này vẫn tồn tại âm ỉ trong mối quan hệ giữa Anh và khối EU.

Các xe container chở hàng hóa tại cảng Larne, Bắc Ireland, Vương quốc Anh. Ảnh: AP / Scanpix

Cho đến thời điểm hiện tại, Bắc Ireland vẫn tiếp tục tuân thủ các quy định của thị trường chung EU và liên minh thuế quan. Việc này hướng đến việc để hai bên duy trì một "đường biên giới mở” giữa Bắc Ireland với CH Ireland để bảo vệ Hiệp ước Ngày thứ Sáu tốt lành giúp chấm dứt cuộc xung đột đã cướp đi sinh mạng của hàng nghìn người tại khu vực này từ những năm 1960.

Trong Nghị định thư Bắc Ireland, EU sẽ cử các nhân viên hải quan tới vùng Bắc Ireland để tiến hành kiểm tra hàng hóa đi qua cảng nhằm bảo đảm những hàng hóa này khi vào Bắc Ireland sẽ đáp ứng các tiêu chuẩn của liên minh.

Tuy nhiên trong quá trình triển khai, nghị định thư đã vấp phải nhiều rắc rối. Vào tháng 3/2021, London đơn phương gia hạn việc tạm hoãn kiểm tra hải quan với các mặt hàng thực phẩm tới Bắc Ireland do một số chốt kiểm soát đã gây cản trở việc cung cấp hàng hóa cho người dân ở vùng này. Điều này đã dẫn tới phản ứng của EU.

Theo giới quan sát nhận định, mối quan hệ Brexit đã bị "vũ khí hóa", khi hai bên đã trì hoãn việc đưa ra các biện pháp giải quyết cho vấn đề tại Bắc Ireland. Đại diện EU cho biết, sẽ tiến hành các hành động pháp lý nếu Vương quốc Anh không thực hiện đầy đủ các điều khoản trong thỏa thuận bao gồm áp dụng lệnh cấm các loại thịt ướp lạnh như xúc xích từ Anh, Scotland và xứ Wales đến Bắc Ireland từ tháng tới. Ngược lại, Anh cho rằng EU cần linh hoạt hơn để tránh bùng nổ cuộc “chiến tranh xúc xích” khi quốc gia này có khả năng dẫn Điều 16, cho phép đình chỉ các phần trong thỏa thuận của họ.

Mặc dù vậy, hiện tại quan hệ Anh - EU vẫn đang đứng giữa “ngã ba đường” mà ở đó hai bên cần khôi phục niềm tin dành cho nhau. Trước mắt, Phó chủ tịch Ủy ban châu Âu Maroš Šefčovič, đã khuyến cáo các nước thành viên rằng EU nên tránh phản ứng ngay lập tức bằng hành động pháp lý cứng rắn, hoặc thậm chí trả đũa bằng cách áp dụng thuế quan hoặc các biện pháp khác thông qua các cơ chế giải quyết tranh chấp của hiệp định thương mại tự do EU-Anh được phê chuẩn gần đây để tránh những căng thẳng không đáng có. Thậm chí, Thủ tướng Đức Angela Merkel cho biết đã để ngỏ khả năng thỏa thuận để hai bên nhanh chóng đạt được tiếng nói chung.

Tuy nhiên, về lâu dài, cả hai bên cần nỗ lực cùng nhau tìm kiếm giải pháp trước thời hạn ngày 30/6. Trong trường hợp không có sự nhượng bộ nào được đưa ra, một “biên giới cứng” trên đảo Ireland là điều hoàn toàn có thể xảy ra và khó khăn sẽ càng thêm chồng chất.