Triển vọng ngành bia 2025: Xu hướng bia không cồn và ít cồn lên ngôi

Theo Shinhan Securities Vietnam, việc uống bia trở thành một phần trong văn hóa giao tiếp để xây dựng mối quan hệ. Bên cạnh đó, khí hậu nóng ẩm khiến bia, đặc biệt là bia lạnh trở thành một lựa chọn phổ biến để giải khát - đối với cả người dân nội địa và khách du lịch.

Shinhan Securities Vietnam cho rằng, xu hướng bia không cồn và ít còn lên ngôi, khi người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến vấn đề sức khỏe và ưu tiên những sản phẩm mang lại "độ say xỉn" thấp hơn. Theo một nghiên cứu của công ty phân tích thị trường đồ uống toàn cầu International Wine and Spirits Record (IWSR) cho thấy, thế hệ Z uống ít hơn so với thế hệ Millennials. Nhận thấy nhu cầu này, các doanh nghiệp đã cho ra đời các sản phẩm đáp ứng nhu cầu người dùng, chẳng hạn như Heineken 0.0, bia Sagota của Sabibeco hay Bia Lạc Việt của Sabeco.

Về chuỗi giá trị ngành bia, Shinhan Securities Vietnam cho rằng, nguyên liệu nhập khẩu chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu giá vốn. Do điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu nhiệt đới không thích hợp cho trồng trọt, các nguyên liệu đại mạch và hoa bia đều phải được nhập khẩu từ các quốc gia tại châu Âu, Úc và Mỹ - nơi có khí hậu ôn đới mát mẻ. Các nguyên liệu này thường chiếm phần lớn trong cơ cấu giá vốn của các doanh nghiệp sản xuất bia (tỷ lệ này ở SAB xấp xỉ 50%), vì vậy những biến động về giá nguyên liệu có thể ảnh hưởng đến biên lợi nhuận gộp.

“Gần đây, giá nhôm trên thị trường quốc tế đang trong xu hướng tăng, chủ yếu do nguồn cung thắt chặt và nhu cầu cao từ các dự ân chuyển đổi năng lượng và sản xuất xe điện ở Trung Quốc. Ngược lại, giá đại mạch có xu hướng giảm nhờ sản lượng tăng từ các quốc gia như Úc và Canada giúp cải thiện nguồn cung”, Shinhan Securities Vietnam đánh giá.

Đơn vị này cũng cho rằng, thị phần của Heineken có xu hướng tăng qua các năm (trừ năm 2023). Điều này có thể được lý giải bởi những chiến lược hiệu quả của Heineken trong thời gian đại dịch, trong khi thị phần của Sabeco phản ảnh tình hình chung của thị trường. Vị thế thống trị này dự kiến sẽ tiếp tục được duy trì cho giai đoạn sắp tới, trong khi đó Carlsberg cũng đang dành thêm được thị phần trong 5 năm qua.

Shinhan Securities Vietnam cũng đánh giá, Dự thảo luật Thuế tiêu thụ đặc biệt có thể ảnh hưởng đến các doanh nghiệp trong ngành trong ngắn hạn. Theo báo cáo Global Excise Tax Application and Trends 2023, Việt Nam nằm trong nhóm 27% quốc gia trên thế giới chủ yếu áp dụng cách tính thuế tiêu thụ đặc biệt theo tỷ lệ phần trăm.

Hiện nay, có hai luồng ý kiến xoay quanh phương pháp tính thuế tiêu thụ đặc biệt là tiếp tục áp dụng phương pháp tính thuế tương đối theo tỷ lệ phần trăm (tương đối) và điều chỉnh tăng thuế suất theo lộ trình; và chuyển đổi sang phương pháp tính thuế hỗn hợp (cả tương đối và tuyệt đối).

Trong khi đó, Dự thảo lộ trình tăng Thuế tiêu thụ đặc biệt đối rượu, bia và nước giải khát có đường đã được trình Quốc hội trong kỳ họp tháng 10/2024, sẽ được thông qua tại kỳ họp tháng 5/2025 và bắt đầu áp dụng vào tháng 1/2026.

Trong đó, Chính phủ nghiêng về phương án tăng từ 80% lên 100% trong giai đoạn 2026-2030 (mỗi năm tăng 5%), đối với rượu từ 20 độ trở lên; Tăng từ 50% lên 70% trong giai đoạn 2026-2030 (mỗi năm tăng 5%), đối với rượu dưới 20 độ; Tăng từ 80% lên 100% trong giai đoạn 2026-2030 (mỗi năm tăng 5%), đối với bia; và tăng 10% đối với nước giải khát hàm lượng đường trên 5g/100ml.

Theo phương án này thì giá bán rượu, bia năm 2026 sẽ tăng khoảng 10% so với năm 2025, và các năm tiếp theo mỗi năm giá bán sẽ tăng 2-3% so với năm trước để đảm bảo giá sản phẩm tăng tương ứng theo mức độ lạm phát và gia tăng thu nhập của các năm tiếp theo.

“Chúng tôi chưa thể định lượng được tác động của luật thuế mới đối với lợi nhuận các doanh nghiệp trong ngành. Tuy nhiên chúng tôi cho rằng tác động có thể sẽ có trong ngắn hạn, sau đó ngành sẽ nhanh chóng quay trở lại tăng trưởng bởi vì ba lý do: Thứ nhất, do nhiều yếu tố văn hoá nên rượu, bia không chỉ đơn thuần là một loại đồ uống mà còn là thói quen với nhiều người, không thể thiếu trong các bữa tiệc hay các buổi gặp mặt thân mật; Thứ Hai, xu hướng tiêu dùng, hành vi tiêu dùng không chỉ chịu tác động bởi giá sản phẩm mà còn có những yếu tố khác như nhân khẩu học, vùng miền, văn hóa; Thứ ba, các công ty có thể chuyển phần thuế tăng thêm cho người tiêu dùng thông qua tăng giá bán”, Shinhan Securities Vietnam đánh giá.