Sự trỗi dậy của xe điện Trung Quốc đang mở đường cho vị thế thống trị của toàn khu vực châu Á trong lĩnh vực sản xuất xe điện (EV).
Những chiếc xe điện bên trong nhà máy BYD ở Rayong, Thái Lan, tháng 7/2024. Ảnh: Reuters
Trong vài năm qua, các tập đoàn Trung Quốc như BYD đã hội nhập sâu vào các nền kinh tế Đông Nam Á, thành lập các nhà máy sản xuất EV và pin xe điện tại các quốc gia như Indonesia và Thái Lan. Điều này cho thấy các khoản đầu tư liên doanh và việc tìm nguồn cung ứng linh kiện EV của Trung Quốc đã vượt ra khỏi biên giới Trung Quốc.
Đáng chú ý trong số các khoản đầu tư lớn của Trung Quốc là dự án 6 tỷ USD tại Indonesia của Contemporary Amperex Technology (CATL), nhà sản xuất pin EV lớn nhất thế giới, nhằm xây dựng một hệ sinh thái pin tích hợp, bao gồm mọi thứ từ khai thác và chế biến niken đến sản xuất và tái chế pin.
Sự hợp tác này mang tính cộng sinh hơn là đối đầu, tận dụng tối đa nguyên liệu thô và các quy định thuận lợi của Indonesia với thiết kế, chuyên môn và phần mềm pin của Trung Quốc để xây dựng năng lực tại địa phương.
Với việc chế biến nhanh chóng các vật liệu quan trọng như niken và sản xuất vật liệu pin như cathode, Indonesia sẽ có thể gia tăng giá trị cho chuỗi cung ứng EV khu vực, tạo việc làm và xuất khẩu các sản phẩm có giá trị cao thay vì nguyên liệu thô.
Trong khi đó, Thái Lan đã phê duyệt dự án trị giá hơn 1 tỷ USD của Công ty Sunwoda Electronic của Trung Quốc để sản xuất EV và các loại pin khác tại Hành lang Kinh tế Phía Đông của quốc gia này, mang lại cho Thái Lan cơ hội trở thành một nhân tố lớn trong chuỗi giá trị EV và nâng cấp vai trò công nghiệp của mình. Việt Nam cũng đã chào đón khoản đầu tư của hãng xe hơi Trung Quốc Chery để thành lập một nhà máy EV 800 triệu USD tại tỉnh Thái Bình.
Không giống như ở Mỹ và châu Âu, lĩnh vực EV ở Châu Á đang phát triển nhanh chóng nhờ vào nhiều thỏa thuận hợp tác.
Tháng trước, hãng xe hơi Malaysia Proton, thuộc sở hữu 49,9% của Tập đoàn Zhejiang Geely Holding Group của Trung Quốc, đã khánh thành nhà máy lắp ráp EV đầu tiên của mình. Điều này có ý nghĩa trên nhiều cấp độ.
Điều này phản ánh cam kết của Trung Quốc đầu tư vào năng lực sản xuất của Malaysia để kích thích đổi mới và tạo việc làm tại địa phương, phù hợp với nỗ lực của Malaysia nhằm trở thành trung tâm sản xuất EV của Đông Nam Á, cũng như giúp xây dựng một chuỗi cung ứng EV mạnh mẽ và kiên cường hơn trong khu vực rộng lớn hơn trong bối cảnh bất ổn kinh tế toàn cầu.
Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim kiểm tra chiếc xe điện đầu tiên được sản xuất trong nước tại sự kiện ra mắt tại Trung tâm Triển lãm và Thương mại Quốc tế Malaysia ở Kuala Lumpur vào tháng 12/2024. Ảnh: AFP
Khi dòng vốn đầu tư từ các doanh nghiệp xe điện (EV) Trung Quốc ngày càng đổ vào khu vực Đông Nam Á, các chính phủ trong khu vực đang chuẩn bị hoàn thiện khung pháp lý để mang lại sự minh bạch hơn, hoàn toàn trái ngược với những rào cản mà các nền kinh tế phương Tây đang dựng lên.
Chẳng hạn, Malaysia đang hoàn thiện một cơ chế mới nhằm xây dựng khung thuế và ưu đãi minh bạch, hấp dẫn hơn để hỗ trợ phát triển ngành công nghiệp xe điện của nước này. Những nỗ lực như vậy cho thấy rõ các chính sách khuyến khích dành cho dòng vốn đầu tư xe điện Trung Quốc trong tương lai, đồng thời thúc đẩy các cam kết của Trung Quốc trong việc đầu tư vào hệ sinh thái địa phương và phát triển mạng lưới nhà cung ứng nội địa.
Với sự hậu thuẫn mạnh mẽ từ cấp Nhà nước, tương lai ngành xe điện châu Á có vẻ sẽ được định hình bởi sự gắn kết giữa các nền kinh tế trong mục tiêu chung là đa dạng hóa, giảm thiểu rủi ro và cùng nhau tạo ra lợi ích tương hỗ.
Nói cách khác, tương lai của ngành xe điện châu Á đang được định hình thông qua ngày càng nhiều nhà máy mọc lên bên ngoài biên giới Trung Quốc.
Rõ ràng, ngành xe điện đang phát triển nhanh chóng của châu Á sẽ không xoay quanh những cuộc cạnh tranh quy mô nhỏ, mà là sự cộng sinh giữa các thế mạnh và năng lực, dưới vai trò dẫn dắt của Trung Quốc.
Trên thực tế, nhiều quốc gia châu Á vẫn đang hưởng lợi từ các khoản đầu tư của Trung Quốc, qua đó giúp những nước giàu tài nguyên trong khu vực có cơ hội nâng cấp chuỗi giá trị trong nước. Điều này đồng thời mang lại dòng vốn lớn hơn và các chuyển giao công nghệ cần thiết cho sản xuất EV và pin, tạo nên mối quan hệ phụ thuộc lẫn nhau thay vì tách rời.
Dưới sự dẫn dắt của dòng vốn đầu tư Trung Quốc, châu Á có thể kỳ vọng vào một tương lai tươi sáng cho ngành xe điện, với hệ sinh thái địa phương thuận lợi, mức độ hội nhập và phụ thuộc lẫn nhau cao trong sản xuất EV, khả năng đảm bảo nguồn cung pin, cùng các chương trình chuyển giao công nghệ.
Bình luận của bạn đã được gửi và sẽ hiển thị sau khi được duyệt bởi ban biên tập.
Ban biên tập giữ quyền biên tập nội dung bình luận để phù hợp với qui định nội dung của Báo.