Từ xuất thân khiêm tốn đến tỷ phú giàu hơn Jack Ma

Zhong Shanshan, nhà sáng lập công ty nước đóng chai Nongfu Spring, được biết đến là người có hiểu biết sâu rộng về xu hướng tiêu thụ hàng hóa của Trung Quốc và chính điều này đã giúp ông trở thành người giàu thứ hai tại quốc gia đông dân nhất thế giới. Dù vậy, vẫn có những nghi ngại về việc liệu cổ phiếu của hãng đồ uống Nongfu Spring có đang vượt quá giá trị thực sự của nó hay không.

Kết thúc phiên giao dịch hôm thứ hai, cổ phiếu của Nongfu Spring có giá 36,15 HKG, tăng 68% kể từ khi IPO một tuần trước. Công ty này hiện đang giao dịch với tỷ giá P/E là 69, gấp 3 lần P/E của các công ty cùng ngành F&B khác niêm yết tại Hong Kong như Tingyi và Want Want China.

Theo Brock Silvers, cựu giám đốc đầu tư tại Adams Asset Management Hong Kong, thành công ban đầu của Nongfu có được bởi đây là một công ty tốt, với mô hình chứng minh được khả năng tạo ra doanh thu và lợi nhuận có thể dự đoán. Đây là một điều khá hiếm tại thị trường Trung Quốc hiện nay. Nhưng Silvers cũng bày tỏ phần nào sự thận trọng về Nongfu Spring.

“Hiện nay cơn sốt IPO đang diễn ra, cả bên phát hành và nhà đầu tư đều đang tranh nhau lướt sóng”, Silvers nói. “Cũng có những lý do kỹ thuật góp phần tạo nên động lực tích cực, như sự tham gia của các cổ phiếu nhỏ và những nền tảng lớn. Ngay tại lúc này, cổ phiếu dường như là điều mạo hiểm đối với các nhà đầu tư cá nhân và không thực sự hấp dẫn ở mức giá hiện tại”.

3 tỷ phú giàu nhất Trung Quốc: Pony Ma, Zhong Shanshan và Jack Ma (từ trái sang phải). Ảnh: Bloomberg

Tỷ phú giàu hơn Jack Ma

Với mức giá hiện tại, 84% cổ phần Zhong nắm giữ tại Nongfu Spring có giá trị thị trường 43,8 tỷ USD. Công ty cũng phải nhận cảnh báo về sự giới hạn của cổ phiếu tự do vì điều này. Nhà đầu tư được khuyến nghị “hết sức thận trọng trong việc giao dịch cổ phiếu” bởi việc một số ít nhà đầu tư nắm giữ lượng lớn cổ phần có thể làm giá cổ phiếu thay đổi đáng kể.

Zhong cũng có 75% cổ phần tại công ty sản xuất vắc xin Beijing Wantai Biological Pharmacy. Giá cổ phiếu của công ty trên đã tăng 14 lần kể từ khi niêm yết tại Thượng Hải vào tháng tư. Theo danh sách tỷ phú Real-time của Forbes, tổng tài sản của Zhong hiện ở mức 53,7 tỷ USD – vượt qua người đồng sáng lập Alibaba, Jack Ma - 50,5 tỷ USD và chỉ sau người đồng sáng lập Tencent, Pony Ma, với 59,1 tỷ USD.

Năm ngoái, doanh thu của Nongfu Spring đã tăng 71% lên 24 tỷ nhân dân tệ, với doanh thu nước đóng chai chiếm 2/3 trong số đó. (Doanh thu còn lại đến từ những sản phẩm đồ uống như nước hoa quả và các loại trà). Lợi nhuận của Nongfu Spring cũng đạt 5 tỷ nhân dân tệ, tăng 21% so với năm ngoái.

Theo số liệu trích dẫn trong bản cáo bạch của Frost và Sullivan, Nongfu Spring chiếm hơn 1/5 thị trường nước đóng chai của Trung Quốc. Với tốc độ tăng trưởng thường niên 11%, công ty dự kiến sẽ đạt giá trị 337 tỷ USD vào năm 2024.

“Cổ phiếu của Nongfu Spring đắt, nhưng nó là một trong những thương hiệu lớn thuộc lĩnh vực tiêu dùng tại Trung Quốc”, Eugene Law, Giám đốc phát triển kinh doanh của công ty chứng khoán China Galaxy International Securities cho biết. “Chỉ riêng bản thân tên thương hiệu đã có giá trị cao, các nhà quản lý quỹ sẽ nghĩ rằng đây là một cổ phiếu phải nắm giữ”.

Theo Jason Yu, Giám đốc điều hành công ty tư vấn Kantar Worldpanel có trụ sở tại Thượng Hải, Nongfu Spring đứng đầu thị trường nước đóng chai cạnh tranh khốc liệt của Trung Quốc nhờ khả năng tách biệt các sản phẩm của họ. Dòng nước đóng chai nắp đỏ đặc trưng của công ty có thể tìm thấy ở bất cứ siêu thị hay cửa hàng tạp hóa gia đình nào. Zhong cũng tận dụng mức độ gia tăng về nhận thức sức khỏe tại Trung Quốc vào chiến lược tiếp thị và làm thương hiệu của công ty.

Ví dụ, Nongfu Spring đã sản xuất ra thứ mà họ gọi là nước uống cho trẻ sơ sinh và nước khoáng giàu khoáng chất. Công ty cũng tung ra dòng sản phẩm nước uống đóng chai thủy tinh cao cấp, để nhắm vào khách hàng dự tiệc hay tham gia hội nghị.

“Các nhà đầu tư bỏ qua đại dịch để tập trung vào triển vọng lâu dài”, Ke Yan, trưởng bộ phận nghiên cứu tại DZT Research có trụ sở Singapore nói.

Nhưng công ty không hề miễn dịch với COVID-19. Các cửa hàng của Nongfu Spring từng phải đóng cửa nhằm thực hiện các quy định nghiêm ngặt về cách ly, doanh số 5 tháng đầu năm giảm 13% xuống còn 8,7 tỷ nhân dân tệ. Tuy nhiên, điều này vẫn không thể ngăn cản sự nhiệt tình của các nhà đầu tư.

Xuất thân khiêm tốn

Nongfu Spring nhiều lần từ chối đưa ra bình luận, nhưng truyền thông địa phương đưa tin rằng Zhong có xuất thân khá khiêm tốn. Ông sinh năm 1954 tại Hàng Châu. Việc học của ông bị gián đoạn trong thời kỳ Cách mạng văn hóa của Trung Quốc. Ông sớm bỏ học và làm việc tại công trường, nhưng cuối cùng đã vào được đại học vào năm 1977, học chuyên ngành tiếng Trung tại trường Đại học Phát thanh & Truyền hình Chiết Giang.

Ông sau đó làm nhà báo tại tờ nhật báo Chiết Giang. Zhong nghỉ việc vào năm 1988 để dấn thân vào kinh doanh. Ông bán nấm, làm đại lý bán hàng cho công ty nước giải khát Trung Quốc Wahaha và bán thực phẩm chức năng, trước khi thành lập công ty nước đóng chai của riêng mình vào năm 1996.

Mark Tanner, Giám đốc điều hành của công ty tư vấn China Skinny có trụ sở tại Thượng Hải, cho biết mạng lưới bán lẻ mà Zhong dày công xây dựng cũng đóng vai trò quan trọng như các sản phẩm F&B của công ty. Nongfu Spring ghi nhận 4.500 nhà phân phối, những người đảm bảo các sản phẩm của công ty được bán tại mọi nơi trên khắp Trung Quốc. “Họ có hệ thống phân phối không ai sánh bằng”, Tanner nói.

Việc đa dạng hóa bắt đầu từ năm 2003, khi Zhong chuyển sang kinh doanh đồ uống để bán nước trái cây. Qua nhiều năm, ông mở rộng sang lĩnh vực cà phê, sữa chua, đồ uống thể thao và các loại nước trà.

Theo Yu của Kantar Worldpanel, mặc dù Nongyu Spring đã thành công chống lại các đối thủ cạnh tranh trên thị trường nước đóng chai cho đến thời điểm hiện tại, những họ vẫn cần phải làm nhiều hơn thế để phát triển mảng kinh doanh đồ uống của mình. “Công ty cần một sản phẩm mạnh như sản phẩm nước uống của họ, và vẫn cần nhiều thời gian để các sản phẩm mới chiếm được lòng tin của người sử dụng”.

Yu cho biết một danh mục đầy hứa hẹn của công ty là đồ uống có ga, tận dụng tình yêu mới của người Trung Quốc cho dòng nước uống này. Nongfu Spring ra mắt sản phẩm trà có ga vị chanh và ổi vào năm 2018, và năm nay cho ra dòng nước có ga có 3 hương vị.

“Toàn bộ thị trường nước có ga đang phát triển rất nhanh”, Yu nói. “Các sản phẩm của công ty đều tốt nhưng Nongfu Spring cần nghĩ cách tiếp cận người tiêu dùng nhanh hơn”.