Ứng dụng chuyển đổi số trong công tác phòng, chống hàng giả

MINH NGỌC• 09/12/2022 14:00

Theo dự báo của Bộ Công Thương, trong thời gian tới, có khoảng 50% các vụ vi phạm hàng giả, hàng nhái và xâm phạm quyền SHTT sẽ diễn ra trên môi trường internet, cụ thể là thương mại điện tử.

>>Thực trạng hàng giả, hàng nhái vẫn tồn tại phức tạp và tinh vi

Cùng với sự phát triển không ngừng của kỷ nguyên công nghệ số, hoạt động kinh doanh thương mại dần mở rộng phạm vi, quy mô, vượt ra khỏi thị trường kinh doanh truyền thống và diễn ra sôi nổi, mạnh mẽ tại thị trường thương mại điện tử (TMĐT), mạng xã hội... Do TMĐT & MXH hay các không gian mạng là một môi trường “mở” nên tiềm ẩn những nguy cơ, rủi ro về việc xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ (SHTT). Điều này đặt ra những thách thức đối với việc hoàn thiện hệ thống pháp luật về bảo vệ quyền SHTT của Việt Nam bắt kịp với xu thế phát triển chung.

Tuy nhiên chuyển đổi số cũng đem đến nhiều thách thức cho doanh nghiệp, tổ chức xã hội, nhất là trong công tác bảo vệ thương hiệu, chống hàng giả, hàng nhái, chống xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ trên nền tảng số.

Theo dự báo của Bộ Công Thương, trong thời gian tới, có khoảng 50% các vụ vi phạm hàng giả, hàng nhái và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ sẽ diễn ra trên môi trường internet, cụ thể là thương mại điện tử.

Từ đó, có thể thấy công tác phòng chống hàng giả, hàng nhái đang đứng trước nhiều thách thức mới, từ cách tiếp cận vấn đề, xây dựng hàng lang pháp lý, chính sách cho đến biện pháp điều tra, xử lý vi phạm..

Ông Nguyễn Thanh Bình – Phó Chủ tịch Hội sáng chế Việt Nam

Ông Nguyễn Thanh Bình – Phó Chủ tịch Hội sáng chế Việt Nam phát biểu tại Hội thảo

Ngày 9/12, tại Thành phố Hồ Chí Minh đã diễn ra Hội thảo về “Ứng dụng chuyển đổi số trong công tác phòng, chống hàng giả”, phát biểu khai mạc, ông Nguyễn Thanh Bình – Phó Chủ tịch Hội sáng chế Việt Nam cho biết, sau đại dịch COVID -19, các cơ quan quản lý Nhà nước cũng như doanh nghiệp phải tái cơ cấu và tạo ra môi trường kinh doanh khác với môi trường truyền thống vì hiện nay chúng ta vẫn còn sống chung với COVID. Theo chỉ đạo của Đảng và Chính Phủ, các cơ quan quản lý Nhà nước hầu như 100% chuyển đổi số và các thủ tục hành chính đều làm trên online, doanh nghiệp cũng phải thay đổi phương thức kinh doanh bán hàng và sử dụng công nghệ số rất nhiều.

Hàng chính hãng bị làm giả, quyền sở hữu trí tuệ bị xâm phạm, rất nhiều người tiêu dùng bị móc túi vì hàng giả nhưng được bán với giá hàng thật. Hiện tại, xu hướng mua hàng qua mạng ngày càng nhiều tiện lợi và bán hàng qua mạng được đánh giá là thị trường tiềm năng. Chỉ cần lướt trên các sàn thương mại điện tử phổ biến hiện nay hay các trang mạng xã hội, người dùng dễ dàng tìm thấy những hàng hiệu nổi tiếng thế giới có giá thấp hơn giá chính hãng rất nhiều.

Hàng chính hãng bị làm giả, quyền sở hữu trí tuệ bị xâm phạm, rất nhiều người tiêu dùng bị móc túi vì hàng giả nhưng được bán với giá hàng thật.

Theo ông Trần Giang Khuê – Trưởng VPĐD Cục SHTT tại TP Hồ Chí Minh, hàng giả, hàng nhái, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ bán ở khắp nơi, kể cả chợ Bến Thành, Trung tâm thương mại… Cứ ở đâu có hàng thương hiệu, có uy tín, có giá trị lớn là ở đó có hàng giả, hàng nhái, hàng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ. Trong khi đó, công tác phòng chống hàng giả, hàng nhái, hàng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ gặp rất nhiều khó khăn do website giả, trang TMĐT bán hàng giả, các trang mạng xã hội Facebook, Zalo… bán hàng thật, hàng giả lẫn lộn với nhau. Thậm chí rất nhiều hàng có thương hiệu có uy tín được bày bán trong các cửa hàng cửa hiệu, trên Internet…

Ông Khuê cũng cho rằng mức phạt hành chính đối với cá nhân, tổ chức vi phạm kinh doanh hàng giả hiện quá thấp (tối đa 250 triệu đồng đối với cá nhân, tối đa 500 triệu đồng đối với tổ chức) trong khi đối tượng kinh doanh hàng giả thu siêu lợi nhuận. Hiện đã có đầy đủ quy định pháp luật và mức xử lý vi phạm hàng giả, hàng nhái mạnh hơn. Việc xử lý vi phạm trên không gian mạng giống vi phạm ở không gian thật; tuy nhiên, pháp luật chưa theo kịp thực tế vi phạm trên không gian mạng.

>>Nâng cao chế tài xử phạt vấn nạn hàng giả, hàng nhái

ccc

Các khách mời tham gia thảo luận tại Hội thảo

Chia sẻ về sự nguy hại cũng như thiệt hại của hàng giả gây ra, ông Đặng Văn Dũng, Phó Chánh văn phòng, Văn phòng Thường trực Ban chỉ đạo 389 Quốc gia cho rằng, hệ lụy của hành giả là vô cùng lớn. Bởi vì nó không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến doanh nghiệp mà nguy hại hơn là ảnh hưởng đến quyền lợi và nguy hại tới sức khỏe của người tiêu dùng. Đặc biệt, nó còn ảnh hưởng đến môi trường đầu tư và ngân sách của Nhà nước.

Do đó, theo ông Dũng, về quản lý trên mạng intenet, cần phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên. Cơ quan quản lý thị trường, nhà mạng, cơ quan quản lý nhà nước và rất cần sự tham gia tích cực của doanh nghiệp và người dân. Bên cạnh đó, để ngăn chặn cần nâng cao mức phạt về dân sự và nếu những vụ nguy hiểm ảnh hưởng lớn cần phải truy tố.

Tại Hội thảo, ông Nguyễn Viết Hồng - Chủ tịch, Tổng Giám đốc Vina CHG cũng chia sẻ những giải pháp từ việc ứng dụng công nghệ số trong chống hàng giả, CHG triển khai thêm nhiều ứng dụng mới như đầu tư thêm nhà máy, công cụ để sản xuất con tem chống hàng giả loại mới, hiện đại nhằm giúp người tiêu dùng dễ nhận diện hàng hóa và góp phần cùng cơ quan quản lý Nhà nước giám sát thị trường, bảo vệ người tiêu dùng và doanh nghiệp.

tem chống hàng giả loại mới, hiện đại nhằm giúp người tiêu dùng dễ nhận diện hàng hóa và góp phần cùng cơ quan quản lý Nhà nước giám sát thị trường, bảo vệ người tiêu dùng và doanh nghiệp.

Tem chống hàng giả nhằm giúp người tiêu dùng dễ nhận diện hàng hóa và góp phần cùng cơ quan quản lý Nhà nước giám sát thị trường, bảo vệ người tiêu dùng và doanh nghiệp.

Hiện Vina CHG đã mở rộng đầu tư mở xây một nhà máy sản xuất tem chống giả trên bao bì. Theo ông Hồng, việc dùng tem chống giả trên bao bì sẽ giúp doanh nghiệp giảm rất nhiều chi phí cho chống hàng giả. Vì trước đây thay vì phải dán tem chống giả trên từng sản phẩm thì bây giờ có thể tiết kiệm bằng việc dán trên một bao bì. Bên cạnh đó, CHG cũng đã tập trung thiết kế một phần mềm để truy vết nguồn gốc sản phẩm nhằm giúp doanh nghiệp truy vết kho. Vì hệ thống đại lý quản lý tốt thì sẽ không có chuyện tuồn hàng giả vào

Được biết, Công ty TNHH thời trang Nón Sơn cũng là một trong nhiều doanh nghiệp Việt đã từng bị hàng giả, hàng nhái tấn công gây thiệt hại rất lớn cho doanh nghiệp. Trước đó, Nón Sơn phối hợp cùng C03 bắt 1 vụ án tại Quận 12 có giá trị tương đương 38 tỷ đồng, trong khi đó chế tài xử phạt chỉ mang tính răn đe do đó vấn nạn hàng giả, hàng nhái vẫn xuất hiện tràn lan trên thị trường. Ông Nguyễn Ngọc Tý – Giám đốc điều hành đã đưa ra kiến nghị đó là các cơ quan quản lý nhà nước, cơ quan chuyên môn và doanh nghiệp cần có sự liên kết chặt chẽ trong chia sẻ thông tin, từ thông tin đăng ký sở hữu sản phẩm mới hay xử lý các trường hợp hàng giả để có biện pháp phòng ngừa và ngăn chặn.