Vấn nạn hàng giả, hàng nhái vẫn… nhức nhối

GIA NGUYỄN• 14/10/2022 15:06

Mặc dù đã có nhiều tín hiệu tích cực trong đấu tranh, phòng chống, thế nhưng, vẫn nạn hàng giả, hàng nhái vẫn vô cùng nhức nhối, tiềm ẩn nhiều nguy hại cho các doanh nghiệp chân chính…

>> Chống hàng giả - Cần nâng cao trách nhiệm của doanh nghiệp

Thống kê của Tổng cục Quản lý thị trường cho thấy, từ đầu năm 2022 đến nay, quy mô hoạt động vận chuyển, kinh doanh hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc, gian lận thương mại… ngày càng gia tăng. Chỉ riêng 7 tháng năm 2022, lực lượng quản lý thị trường đã kiểm tra, xử lý hơn 24.000 vụ vi phạm; phạt hành chính hơn 144,5 tỷ đồng.

Tình trạng hàng giả, hàng nhái tiếp tục diễn biến phức tạp

Tình trạng hàng giả, hàng nhái tiếp tục diễn biến phức tạp đe dọa quyền lợi người tiêu dùng và uy tín của doanh nghiệp

Không phải là vấn đề mới, thế nhưng, vấn nạn hàng giả, hàng nhái đã và đang khiến cộng đồng doanh nghiệp vô cùng quan ngại, đặc biệt, vấn nạn này không chỉ xuất hiện tại hoạt động sản xuất – kinh doanh truyền thống mà đã hiện hữu ngày càng nhiều trên nền tảng thương mại, đe dọa quyền lợi người tiêu dùng và uy tín, thương hiệu của các doanh nghiệp sản xuất – kinh doanh trong nước.

Thông tin tại Hội thảo “Phòng, chống hàng giả, hàng nhái, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ là xe điện, xe máy, phụ tùng xe máy - Thực trạng và giải pháp” mới đây, Hiệp hội các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM) cho biết, hiện nay các thành viên của Hiệp hội (gồm Honda, Yamaha, Piaggio, Suzuki và SYM) đều chưa sản xuất/nhập khẩu xe điện để bán tại thị trường Việt Nam nhưng các mẫu xe điện gắn mác “xe máy điện Honda”, “xe máy điện Vespa” lại được bán công khai tại nhiều cửa hàng, sàn thương mại điện tử.

Không chỉ xe điện mà các dòng xe nổi tiếng của các hãng như: Honda Super Cub, Honda Wave, Yamaha Exciter, Piagigo Vespa... cũng bị làm nhái rất phổ biến và bán ra với mức giá cực rẻ để thu hút người dùng. Tình trạng hàng giả hàng nhái cũng xuất hiện đặc biệt nhiều ở các sản phẩm phụ tùng, phụ kiện dành cho xe máy, xe điện.

Vấn đề hàng giả, hàng nhái tiếp tục

Vấn đề hàng giả, hàng nhái tiếp tục "nóng" tại Hội thảo “Phòng, chống hàng giả, hàng nhái, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ là xe điện, xe máy, phụ tùng xe máy - Thực trạng và giải pháp”

Theo báo cáo, tính đến tháng 10/2022, VAMM đã phát hiện và phối hợp cùng cơ quan chức năng xử lý thành công 292 trường hợp bán hàng giả, hàng nhái. Trong đó, dầu giả hơn 2000 chai, má phanh 950 cái, lọc gió 300 cái… Tuy nhiên, các vụ việc được cơ quan chức năng xử lý vẫn còn hạn chế, như: trong năm 2021, đã phát hiện và xử lý 394 trường hợp phụ tùng xe máy, xe điện hàng giả hàng nhái, trong khi theo ước tính của VAMM có tới 5681 cửa hàng vi phạm trên toàn quốc.

“Thực trạng hàng giả, hàng nhái trong lĩnh vực xe máy, xe điện không chỉ diễn ra phổ biến ở việc nhái thương hiệu, mà còn là vi phạm kiểu dáng công nghiệp, đặc biệt là ở các dòng xe máy 50cc, xe máy điện. Và người dùng rất dễ dàng bị “qua mặt” vì các sản phẩm hàng giả, hàng nhái lại được bán công khai tại các cửa hàng lớn, thậm chí là có tiếng tăm lâu đời”, VAMM chia sẻ.

Thực tế, cùng với sự phát triển của công nghệ, việc buôn bán hàng giả, hàng nhái không chỉ tồn tại ở thị trường truyền thống mà còn phổ biến trên các sàn thương mại điện tử, mạng xã hội, nền tảng video trực tuyến... gây nhiều hệ lụy cho xã hội. Hàng giả hàng, hàng nhái kém chất lượng không chỉ gây ảnh hưởng trực tiếp tới sự an toàn của người sử dụng, mà còn tác động tiêu cực tới uy tín doanh nghiệp, quyết định đầu tư của các doanh nghiệp, cũng như rộng hơn là làm giảm xếp hạng môi trường đầu tư của Việt Nam.

Thực trạng được VAMM đưa ra tại Hội thảo

Và trước hiện trạng đã nêu, để xử lý vấn nạn này, các chuyên gia cho rằng, cần có sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng cũng như các doanh nghiệp và đơn vị có chuyên môn. Đồng thời, cần có những quy định pháp luật chặt chẽ hơn, chế tài xử phạt nặng hơn, cũng như có thêm những công cụ chính sách mạnh mẽ để chấm dứt hàng giả, hàng nhái.

Theo ông Nguyễn Đức Lê - Cục phó Cục Nghiệp vụ, Tổng cục Quản lý thị trường (Bộ Công Thương) cho rằng, hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ xảy ra trên mọi lĩnh vực, địa bàn, ở cả khu vực sản xuất, lưu thông và xuất nhập khẩu, với mọi loại hàng hóa, từ hàng tiêu dùng thông thường đến các hàng hóa có giá trị cao, hàng hóa có chức năng quan trọng. Hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ không chỉ sản xuất ở Việt Nam, mà còn sản xuất cả ở nước ngoài và đưa về Việt Nam tiêu thụ.

“Nạn hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng đối với các mặt hàng phụ tùng, phụ kiện xe máy nói riêng, hàng hóa nói chung xuất hiện chẳng những ảnh hưởng đến quyền lợi người tiêu dùng, an toàn tính mạng của người sử dụng. Quan trọng hơn, dưới góc độ kinh tế, hàng giả, hàng nhái, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ đang làm phương hại rất lớn đến cả lợi nhuận và uy tín của những doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh chân chính, tạo tác động tiêu cực đến quyết định đẩy mạnh đầu tư của các doanh nghiệp này.

Về dài hạn, vấn đề này làm giảm chỉ số xếp hạng môi trường đầu tư của Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam đã ký kết nhiều hiệp định thương mại tự do nổi bật như CPTTP, EVFTA, trong đó việc bảo hộ thực thi quyền sở hữu trí tuệ luôn là một trong những nội dung quan trọng của cam kết”, ông Lê bày tỏ.

Từ đó, ông Nguyễn Đức Lê kiến nghị, cần sự tham gia quyết liệt của các hiệp hội chung tay cùng doanh nghiệp đấu tranh chống hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, không rõ nguồn gốc. Bên cạnh đó, cần phải có những công cụ, giải pháp được pháp luật thừa nhận nhằm hỗ trợ lực lượng quản lý thị trường thực thi nhiệm vụ.