Vật liệu xây dựng sẽ khởi sắc nhờ cú hích từ đầu tư công

Thực tế cho thấy, trong mấy năm vừa qua, ngành vật liệu xây dựng gặp rất nhiều khó khăn, đặc biệt là ngành xi măng, sắt thép. Nguyên nhân chính là thị trường bất động sản không phát triển, trầm lắng, khiến đầu ra của ngành vật liệu xây dựng bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, đến cuối năm 2024 thì ngành vật liệu xây dựng có được phục hồi rõ nét hơn so với năm trước, với tiêu thụ vật liệu xây dựng có chiều hướng tăng và đến nay vẫn đang giữ được nhịp độ.

Đáng nói, năm 2025, thị trường bất động sản trong nước bắt đầu ghi nhận dấu hiệu hồi phục nhờ các chính sách kích thích từ Chính phủ và nhu cầu nhà ở thực tế vẫn cao. Đầu tư công tiếp tục là động lực chính, với nhiều dự án hạ tầng giao thông trọng điểm được đẩy nhanh tiến độ như cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2, sân bay Long Thành, và các dự án đường vành đai tại TP Hồ Chí Minh và Hà Nội. Điều này dự báo sẽ kéo theo nhu cầu vật liệu xây dựng tăng trưởng mạnh mẽ trong thời gian tới.

Dự báo thị trường vật liệu xây dựng Việt Nam trong năm 2025 sẽ có nhiều khởi sắc, TS Thái Duy Sâm, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội Vật liệu xây dựng Việt Nam cho biết, mấy năm gần đây, Chính phủ có rất nhiều giải pháp để tháo gỡ khó khăn cho nền kinh tế nói chung và các doanh nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng nói riêng. Theo đó, Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 28/CT-TTg ngày 26/8/2024 về một số giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy sản xuất, tiêu thụ xi măng, sắt thép và vật liệu xây dựng. Cùng với đó, một số luật mới có hiệu lực như Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Nhà ở, Luật Đất đai… cùng các giải pháp tháo gỡ vướng mắc, khó khăn cũng đã có dấu hiệu tích cực tác động đến thị trường bất động sản, đây là cơ hội để cho ngành vật liệu xây dựng có thể tăng tiêu thụ sản phẩm.

“Năm 2025, Quốc hội đề ra mục tiêu tăng trưởng GDP từ 8% trở lên, với những lý do như vậy, hy vọng năm nay ngành vật liệu xây dựng sẽ có cơ hội để khởi sắc”, TS Thái Duy Sâm nhấn mạnh.

Ngoài ra, năm 2025 chứng kiến nhiều vướng mắc pháp lý và nguồn cung nguyên vật liệu đang dần được tháo gỡ, tạo điều kiện thuận lợi cho các dự án đầu tư công trong năm 2025. Luật Đầu tư công (sửa đổi) có hiệu lực từ tháng 1/2025, giúp đẩy nhanh quá trình thực hiện vốn đầu tư công tại các Bộ, ngành và địa phương. Bên cạnh đó, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP) sẽ thúc đẩy sự tham gia của nguồn vốn tư nhân vào các dự án hạ tầng. Trước tình hình đó, các chuyên gia của Chứng khoán MB (MBS) nhận định, nhóm doanh nghiệp cung cấp nguyên vật liệu xây dựng, tỷ trọng chi phí nguyên vật liệu chiếm khoảng 70% tổng chi phí xây dựng tại các dự án đầu tư công, do đó, các doanh nghiệp sản xuất và cung ứng nguyên vật liệu sẽ được hưởng lợi trực tiếp.

Cụ thể, nhu cầu của cát, đá xây dựng dự kiến tăng 7% trong năm 2025. Các chuyên gia dự báo, những doanh nghiệp có mỏ đá gần các dự án trọng điểm sẽ có lợi thế lớn nhờ chi phí vận chuyển thấp. Đối với thép xây dựng, nhu cầu thép dự báo tăng mạnh nhờ cả đầu tư công và bất động sản phục hồi. Giá thép có thể tăng khoảng 7% khi áp lực từ nguồn cung Trung Quốc giảm. Hòa Phát (HPG) với thị phần thép xây dựng lớn nhất sẽ là doanh nghiệp hưởng lợi. Còn đối với nhựa đường, dự báo tăng trưởng kép 8%/năm từ 2025 - 2030 nhờ kế hoạch hoàn thành 5.000km cao tốc, với nhóm nguyên vật liệu này, dự báo Tổng Công ty Hóa dầu Petrolimex (PLC) sẽ có cơ hội lớn khi nhu cầu nhựa đường tăng cao.

“Bên cạnh đó, lượng tiêu thụ xi măng dự kiến sẽ phục hồi mạnh nhờ các dự án giao thông được đẩy nhanh tiến độ. Cùng với đó, đã có đề xuất về việc xây dựng cầu cạn thay cho nền đường trong bối cảnh nguồn cung cát tại khu vực phía Nam chưa có dấu hiệu phục hồi. Bộ Xây dựng cũng đề xuất giảm thuế xuất khẩu đối với các doanh nghiệp xi măng và Thủ tướng đã giao Bộ Tài chính xem xét. Trong trường hợp được triển khai, 2 đề xuất trên có thể tác động tích cực tới sản lượng tiêu thụ xi măng năm 2025”, các chuyên gia MBS cho biết.

Có thể thấy, năm 2025 hứa hẹn là năm đầy triển vọng cho ngành vật liệu xây dựng khi hội tụ nhiều yếu tố thuận lợi từ chính sách vĩ mô, sự phục hồi của thị trường bất động sản đến các kế hoạch đầu tư công quy mô lớn. Tuy nhiên, để tận dụng tối đa cơ hội này, nhiều ý kiến cho rằng, các doanh nghiệp trong ngành cần tiếp tục nâng cao năng lực sản xuất, tối ưu hóa chi phí và đẩy mạnh đổi mới công nghệ nhằm đáp ứng kịp thời nhu cầu thị trường.