Vì sao Bà Rịa-Vũng Tàu xin không quy hoạch 2 dự án bến cảng?

Theo UBND tỉnh, ngày 14/8/2020, Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý chủ trương điều chỉnh quy hoạch liên quan đối với dự án căn cứ dịch vụ hàng hải Sao Mai - Bến Đình và dự án cảng container quốc tế Vũng Tàu. Trên cơ sở đó, tháng 10/2020, tỉnh đã có báo cáo Bộ Kế hoạch và Đầu tư về chủ trương đầu tư phát triển tổ hợp cảng và dịch vụ dầu khí tại khu vực Sao Mai - Bến Đình.

Đối với hai dự án bến cảng container Vũng Tàu và bến cảng container tiềm năng tại khu vực Sao Mai - Bến Đình, tỉnh cũng từng có văn bản gửi Bộ GTVT đề nghị không tiếp tục quy hoạch để phù hợp với tình hình phát triển kinh tế xã hội của Vũng Tàu theo quy hoạch chung TP Vũng Tàu đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tháng 5/2019.

“Nay tỉnh tiếp tục đề nghị Bộ GTVT, Cục Hàng hải Việt Nam xem xét không quy hoạch dự án bến cảng container Vũng Tàu và bến cảng container tiềm năng trong quy hoạch hệ thống cảng biển Việt Nam giai đoạn đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050 để phù hợp với tình hình phát triển kinh tế xã hội tại địa phương như kiến nghị trước đó…”, văn bản của UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu nêu.

Riêng dự án căn cứ dịch vụ Hàng hải Dầu khí Sao Mai - Bến Đình đã được triển khai giai đoạn 1, tỉnh đề nghị tiếp tục quy hoạch để phục vụ hoạt động hậu cần của các dự án dầu khí.

Tại huyện Côn Đảo, theo quy hoạch chi tiết nhóm cảng biển Đông Nam Bộ (Nhóm 5) giai đoạn đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 được Bộ GTVT duyệt thì huyện sẽ có 3 khu bến cảng biển.

3 khu bến cảng biển gồm: Bến Đầm là bến cảng tổng hợp và hành khách, tiếp nhận tàu 10.000- 30.000 DWT (tàu khách 50.000 GT); bến cảng dịch vụ hàng hải và dịch vụ dầu khí là bến cảng tổng hợp cho tàu trọng tải 30.000 DWT và bến cảng LNG Côn Đảo là cảng chuyên dụng.

Thực tế hiện nay, bến cảng Bến Đầm do Ban Quản lý cảng Bến Đầm đang vận hành khai thác. Hai dự án còn lại trước đây có một số nhà đầu tư xin chủ trương để nghiên cứu đầu tư. Tuy nhiên do các nhà đầu tư không tiếp tục thực hiện dự án nên tỉnh đã thu hồi chủ trương đầu tư của các dự án này.

Do đó, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đề nghị Bộ GTVT, Cục Hàng hải Việt Nam cập nhật điều chỉnh trong các quy hoạch hệ thống cảng biển theo hướng tạm dừng quy hoạch bến cảng dịch vụ hàng hải và dịch vụ dầu khí và bến cảng LNG Côn Đảo cho đến khi quy hoạch chung xây dựng Côn Đảo đến năm 2030 được duyệt.

Việc tạm dừng này để có cơ sở định hướng quy hoạch, điều chỉnh và bổ sung các nội dung cho phù hợp với tình hình thực tế nhằm kêu gọi đầu tư, phát triển Côn Đảo trong thời gian tới.

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu quy hoạch tổng thể có 69 dự án cảng, trong đó đã triển khai xây dựng và đưa vào hoạt động 48 dự án với công suất 141,5 triệu tấn/năm.

Cụm cảng Cái Mép - Thị Vải hoạt động ngày càng hiệu quả, thuộc nhóm cảng có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất trên thế giới, với mức tăng trên 22%/năm, cao thứ sáu trên thế giới và cao nhất khu vực Đông Nam Á. Đây là một trong 21 cảng có thể tiếp nhận tàu có trọng tải 200.000 tấn; khối lượng hàng hóa và số lượng tàu vào cảng tăng nhanh; triển khai đầu tư đồng bộ nhiều tuyến đường giao thông quan trọng kết nối với cảng.

Tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu xác định, nhiệm kỳ 2020-2025, tỉnh ưu tiên dành 20.000 tỷ đồng để đầu tư hạ tầng kết nối giao thông liên cảng, liên vùng.

Trong thời gian đó, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu dành 2.000ha để quy hoạch không gian phát triển hệ thống logistics, trung tâm kiểm hóa hiện đại, chọn nhà đầu tư có đủ năng lực, kinh nghiệm để phát triển hệ thống hậu cần cảng; thành lập Ban quản lý Cụm cảng Cái Mép -Thị Vải, tạo sự điều hành thống nhất, tạo thuận lợi tối đa cho các doanh nghiệp và các hãng tàu khi ra vào hệ thống cảng Cái Mép - Thị Vải; phát triển hệ thống cảng Cái Mép - Thị Vải thành cửa ngõ xuất nhập khẩu hàng hóa phục vụ vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.

Tuy nhiên theo đánh giá từ tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, mặc dù đạt được những kết quả bước đầu nhưng việc phát triển hệ thống cảng biển cũng như các dịch vụ cảng chưa tương xứng với tiềm năng sẵn có. Đó là mặc dù số lượng hàng hóa thông qua hệ thống cảng biển đang tăng cao nhưng lượng hàng container cũng mới chỉ đạt 53% công suất thiết kế cảng. Việc đầu tư hạ tầng giao thông kết nối, nạo vét luồng lạch còn chậm, không gian cho dịch vụ logistics còn ít, chưa hình thành Trung tâm Kiểm tra chuyên ngành tập trung nên ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh và hiệu quả của cụm cảng Cái Mép - Thị Vải.