Việc Trung Quốc cấm chip Nividia được xem là động thái thể hiện sự tự tin của nước này vào ngành bán dẫn nội địa, và cũng là đòn mặc cả với Mỹ.
Chỉ vài tháng trước, Giám đốc điều hành Jensen Huang của Nvidia tuyên bố rằng Washington cho phép Nvidia tiếp tục bán dòng chip GPU H20 dành riêng cho thị trường Trung Quốc, đảo ngược lệnh cấm xuất khẩu trước đó mà Washington đưa ra. Đồng thời Nvidia cũng ra mắt dòng chip GPU RTX Pro mới được thiết kế dành riêng cho các ứng dụng AI trong nhà máy thông minh và ngành logistics.
Tuy nhiên, Nvidia chưa kịp vui mừng khi phía Mỹ nới lỏng thì lại tiếp tục đau đầu với chính sách từ Trung Quốc. Hồi tháng 8, cơ quan chức năng Trung Quốc yêu cầu các tập đoàn công nghệ của mình ngừng mua chip H20, tạo điều kiện cho chính quyền thực hiện rà soát an ninh quốc gia. Đến hiện tại, theo thông tin từ Financial Times, Trung Quốc đã mở rộng lệnh cấm sang cả dòng RTX Pro 6000. Điều này đồng nghĩa chẳng còn sản phẩm nào của Nvidia được bày bán tại thị trường tỷ dân này.
Động thái này diễn ra chỉ ít ngày sau khi cơ quan quản lý Trung Quốc thông báo Nvidia bị nghi vi phạm luật chống độc quyền. Cáo buộc này sẽ được đưa ra xem xét trong những cuộc điều tra kế tiếp.
Đòn bẩy thương mại và sự tự tin về hàng nội địa
Mặc dù chưa rõ động cơ cụ thể, nhưng giới phân tích cho rằng chuỗi hành động này cho thấy Trung Quốc đang ngày càng tự tin hơn vào khả năng tự sản xuất chip AI, đồng thời dùng điều này để làm đòn bẩy trong quan hệ thương mại với Mỹ.
Khi yêu cầu xem xét H20, lý do mà phía Trung Quốc đưa ra là Nvidia có thể tích hợp các hệ thống theo dõi. Nguồn tin từ Financial Times cho thấy một số công ty về AI của Trung Quốc đã lên kế hoạch đặt hàng chục nghìn chip RTX Pro 6000D. Trước lệnh cấm của chính phủ, họ được gợi ý về những “phiên bản Trung Quốc thay thế cho Nvidia”. Hay nói cách khác, lý do xem xét mà phía Trung Quốc đưa ra có thể chỉ là chiêu thức để khuyến khích các tập đoàn công nghệ sử dụng hàng nội địa.
Về vấn đề này, giới chuyên gia nhận định rằng hiệu năng không phải là thách thức duy nhất, mà rào cản còn đến từ năng lực sản xuất hàng loạt, bởi vì ngành bán dẫn Trung Quốc vẫn chưa thể cung ứng đủ chip ở quy mô lớn.
Mặc dù vậy, Bắc Kinh dường như rất tự tin, khi các doanh nghiệp nội địa của họ đặt mục tiêu tăng gấp ba lần sản lượng chip AI trong năm tới.
Bức tranh ngành bán dẫn ở Trung Quốc
Hệ sinh thái AI Trung Quốc đang cho thấy những bước tiến đáng kể. Hãng công nghệ Huawei vừa công bố hạ tầng tính toán AI dựa trên dòng chip Ascend tự phát triển, khẳng định đây sẽ là nền tảng “mạnh nhất thế giới”.
Theo nghiên cứu của SemiAnalysis hồi tháng 4, hệ thống CloudMatrix thế hệ mới của Huawei thậm chí vượt một số chỉ số so với giải pháp của Nvidia, dù mỗi chip Ascend chỉ đạt khoảng một phần ba hiệu năng của chip Nvidia. Huawei đạt được lợi thế này nhờ liên kết số lượng chip gấp năm lần.
Trong khi đó, start-up AI DeepSeek vừa hé lộ mô hình AI mới sẽ tương thích với “thế hệ chip AI nội địa tiếp theo” của Trung Quốc. Alibaba và Baidu cũng đã bắt đầu sử dụng chip tự thiết kế để huấn luyện các mô hình AI, từng bước thay thế một phần chip của Nvidia.
Dẫu vậy, các nhà phân tích vẫn hoài nghi khả năng giảm phụ thụ vào Nvidia của Trung Quốc.
Chiêu bài mặc cả với Washington
Nhiều chuyên gia đồng thuận với ý kiến rằng những bước đi của Trung Quốc cho thấy họ đang tự tin hơn với ngành bán dẫn. Mặc dù vậy, nó vẫn mang những ý đồ chính trị rõ ràng, đặc biệt đối với các cuộc đàm phán thương mại với Mỹ.
Nhà phân tích AJ Kourabi của SeminAnalysis nhận định rằng việc Trung Quốc cấm chip Nvidia có thể là chiến thuật để quốc gia này có lợi thế hơn trong những cuộc đàm phán với Mỹ, bao gồm cả vấn đề về thuế.
Trong khi đó, theo Reva Goujon, Giám đốc tại Rhodium Group, việc Bắc Kinh cấm cả H20 lẫn RTX Pro có thể là để tạo cơ hội được tiếp cận các dòng chip cao cấp hơn. Bà cho rằng đây không phải là sự trùng hợp ngẫu nhiên, nhất là khi Trung Quốc vừa mở cuộc điều tra chống bán phá giá đối với một số chip tương tự nhập từ Mỹ.