Vì sao Trung Quốc gặp khó khi gia nhập CPTPP?

CẨM ANH• 25/05/2023 03:30

Trung Quốc đã không giành được sự ủng hộ khai từ Úc trong việc gia nhập Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP).

>>Anh sẽ đem đến “luồng gió” mới cho CPTPP?

Bộ trưởng Thương mại Úc gặp Bộ trưởng Thương mại Trung QuốcH

Bộ trưởng Thương mại Úc gặp Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc

Cụ thể, theo SCMP trích nguồn tin quen thuộc với Canberra, Bắc Kinh muốn có một cam kết rõ ràng từ Úc rằng Canberra sẽ ủng hộ nỗ lực gia nhập CPTPP của Trung Quốc. Tuy nhiên, chính phủ Úc sẽ không thể công khai ủng hộ tư cách thành viên CPTPP đối với Trung Quốc khi các lệnh trừng phạt thương mại vẫn còn.

“Úc không phản đối việc Trung Quốc trở thành thành viên của CPTPP, nhưng điều đó cần phải dựa trên cơ sở Trung Quốc đạt được các tiêu chuẩn thương mại của CPTPP,” nguồn tin này cho biết thêm.

Được biết, trong thời gian qua, Bắc Kinh đang tăng cường kêu gọi phê chuẩn việc xin gia nhập CPTPP của nước này. Ông Wang Shouwen, Thứ trưởng Bộ Thương mại kiêm nhà đàm phán thương mại quốc tế của Trung Quốc tuyên bố: "Trung Quốc sẵn sàng tham gia CPTPP… và có khả năng thực hiện các nghĩa vụ liên quan. Chúng tôi hy vọng rằng tất cả 11 quốc gia thành viên có thể ủng hộ việc chúng tôi tham gia CPTPP".

Trước đó, Vương quốc Anh đã nộp đơn gia nhập CPTPP vào tháng 6/2021 và đã đạt được thỏa thuận tham gia Hiệp định sau gần 2 năm đàm phán. Tuy nhiên, Trung Quốc, nước nộp đơn sau đó ba tháng, đã đạt được rất ít tiến bộ trong nỗ lực gia nhập CPTPP.

>>Doanh nghiệp cần tận dụng tốt hơn nữa các cơ hội từ CPTPP

Việc gia nhập CPTPP sẽ mang lại nhiều lợi ích cho Trung Quốc

Ngoài việc đáp ứng các tiêu chí cao như quyền sở hữu và tiêu chuẩn lao động, việc Trung Quốc chính thức gia nhập CPTPP sẽ cần có sự chấp thuận của tất cả các nước thành viên. Bắc Kinh luôn nói rằng chính phủ đang đặt nền móng cho việc gia nhập CPTPP và đã có trao đổi với các nước thành viên ở nhiều cấp độ khác nhau. Tuy nhiên, cho đến nay, chưa rõ thời điểm Trung Quốc sẽ chính thức gia nhập CPTPP.

Nhận định về vấn đề trên, ông Stephen Olson, nhà nghiên cứu cấp cao tại Quỹ Hinrich (Singapore), nói rằng các thành viên hiện tại công nhận vai trò trung tâm kinh tế của Trung Quốc trong khu vực, nhưng có lo ngại về sự quyết đoán ngày càng tăng của Bắc Kinh.

Chuyên gia này chỉ ra, về mặt thương mại, các thành viên CPTPP hiện đặt câu hỏi về mức độ tuân thủ đầy đủ các nghĩa vụ tiêu chuẩn cao của Trung Quốc trong khuôn khổ hiệp định này, khi quan sát từ mức độ tuân thủ của họ trong WTO.

“Với sự phức tạp về địa chính trị cũng như thương mại, việc xem xét trường hợp của Trung Quốc một cách thận trọng có lẽ là cách khôn ngoan nhất từ quan điểm của các thành viên hiện tại", ông Olson nhận định.

Khối CPTPP là một thị trường rộng lớn mà Bắc Kinh rất muốn khai thác, nhất là khi Washington đã thúc đẩy các nỗ lực “hồi hương” các doanh nghiệp trong bối cảnh Mỹ chú trọng chưa từng có vào an ninh và thống trị kinh tế.

Việc trở thành thành viên CPTPP được coi là một bước quan trọng trong việc đảo ngược môi trường bên ngoài không thuận lợi, phá vỡ các nỗ lực ngăn chặn của Mỹ và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc khi làm gia tăng các đơn đặt hàng ở nước ngoài.

Bên cạnh đó, là nhà xuất khẩu hàng hóa lớn nhất thế giới, Trung Quốc trong nhiều năm đã nỗ lực tạo ra một khu vực thương mại tự do Vành đai Thái Bình Dương, được gọi là Khu vực Thương mại Tự do Châu Á-Thái Bình Dương. Do đó, khi chính thức tham gia vào Hiệp định, nỗ lực này của Trung Quốc sẽ được hỗ trợ bởi 2 khối gồm CPTPP và Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) gồm 15 thành viên.

“Hàng hóa Trung Quốc sẽ thuận lợi tiến vào thị trường tiêu dùng khổng lồ và có sức tiêu thụ tiềm năng. Điều đó không chỉ giúp quốc gia này phục hồi kinh tế mà còn có cơ hội tiến hành tái cấu trúc nền kinh tế hơn nữa để giúp tăng trưởng trở lại", ông Olson nói.