[SARS-CoV-2] Vĩnh Hoàn gặp khó

Với dịch nCoV bùng phát trong tháng 1/2020 và chưa có dấu hiệu kết thúc, tác động lên ngành cá tra và các doanh nghiệp cá tra sẽ tiêu cực trong ngắn hạn. Do nhu cầu giảm mạnh trước việc hạn chế vui chơi, ăn uống bên ngoài cùng với động thái siết chặt thông quan hàng hoá sẽ ảnh hưởng làm xuất khẩu cá tra sang Trung Quốc sụt giảm mạnh cả về sản lượng và giá trị.

Các nhà hàng tại Trung Quốc là các khách hàng chính của cá tra Việt Nam. Với việc nhiều nhà hàng tại Trung Quốc – bao gồm các chuỗi nhà hàng lớn như Haidilao – tạm thời đóng cửa, giới phân tích cho rằng xuất khẩu cá tra từ Việt Nam sang Trung Quốc sẽ giảm khoảng 60% trong quý 1/2020, sau đó dần phục hồi trong quý 2/2020.

Theo báo cáo phân tích của Chứng khoán BSC, là một doanh nghiệp cá tra lớn tại Việt Nam với tổng kim ngạch sang Trung Quốc khá lớn, năm 2019 chiếm khoảng 15% giá trị, kế hoạch lợi nhuận của Vĩnh Hoàn (VHC) có thể giảm 10% so với ban đầu vì ảnh hưởng của dịch bệnh. Trong đó, đơn hàng từ phía Trung Quốc giảm mạnh trong quý đầu năm; ứng phó VHC sẽ tăng đơn hàng sang phía EU để bù đắp sụt giảm của thị trường Trung Quốc.

Báo cáo cũng chỉ ra, trong năm 2019, giá trị xuất khẩu cá tra sang Mỹ của toàn ngành đạt 270,5 triệu USD (-48,5% YoY), thị trường EU đạt 225,9 triệu USD (-2,3% YoY). Riêng thị trường Trung Quốc đạt 619,6 triệu USD (+22,7% YoY). Giá bán các thị trường cũng sụt giảm từ mức đỉnh: Giá bán trung bình vào Mỹ và Trung Quốc năm 2019 lần lượt đạt 3,55 USD/kg (-36,06% YTD) và 2,08 USD/kg (-23,80% YTD).

BSC cho rằng tuy mức nền kinh doanh ngành cá tra 2019 thấp, nhưng khó có thể tạo ra tăng trưởng đột biến cho năm 2020 khi nhu cầu tại các thị trường chính vẫn chưa có dấu hiệu cải thiện. Hai thị trường chính Mỹ và EU đều chưa cho thấy sự hồi phục tại thời điểm hiện tại. Dù vậy, BSC kỳ vọng kim ngạch xuất khẩu sẽ khả quan hơn trong nửa cuối 2020 khi (1) mức tồn kho giảm (2) nhu cầu tăng do mùa vụ.

Đối với thị trường Trung Quốc, ảnh hưởng của dịch nCoV sẽ tác động mạnh sức tiêu thụ trong Q1/2020. Như vậy, động lực tăng trưởng chính của ngành cá tra là Trung Quốc đang gặp tiêu cực trong ngắn hạn, khiến cho triển vọng ngành kém khả quan.

Thị trường Trung Quốc – Hồng Kong năm 2019 đạt giá trị 662,5 triệu USD, chiếm 33% tổng giá trị xuất khẩu, tăng 25,3% so với cùng kỳ. Với dịch nCoV bùng phát và chưa có dấu hiệu kết thúc, tác động lên ngành cá tra và các doanh nghiệp cá tra sẽ tiêu cực trong ngắn hạn.

BSC cho rằng trong Q1/2020, xuất khẩu cá tra sang Trung Quốc sẽ sụt giảm mạnh cả về sản lượng và giá trị, trước khi phục hồi trở lại trong Q2/2020.

Nhu cầu tiêu thụ cá tra sẽ yếu đi trong quý 1 do người dân Trung Quốc kéo dài kỳ nghỉ lễ, hạn chế các hoạt động vui chơi giải trí, ăn uống bên ngoài. Vì vậy, tiêu thụ sẽ giảm sút tại các kênh siêu thị, nhà hàng và trường học – kênh phân phối chính của cá tra.

Việc siết chặt thông quan hàng hóa để phòng ngừa dịch bệnh cũng khiến cho việc lưu chuyển chậm lại. Tuy nhiên, BSC cho rằng nguyên nhân này sẽ không có tác động kéo dài.

Với tỷ trọng thị trường Trung Quốc chiếm 15% kim ngạch của Vĩnh Hoàn, việc giảm nhu cầu tiêu thụ tại thị trường Trung Quốc sẽ tác động trực tiếp đến KQKD Q1/2020. Vĩnh Hoàn cho biết công ty đã hạ lợi nhuận kế hoạch năm 2020 khoảng 10% so với kế hoạch ban đầu, đồng thời, các đơn hàng giảm từ Trung Quốc sẽ được chuyển sang thị trường EU để giảm bớt ảnh hưởng của dịch bệnh.

Năm 2020, BSC dự báo năm 2020 doanh thu thuần và lợi nhuận sau thuế của VHC lần lượt đạt 8.645 tỷ (+9,9% YoY) và 956 tỷ (-18,9% YoY) dựa trên các giả định cơ cấu doanh thu: Cá tra fillet tiếp tục chiếm tỷ trọng chính với doanh thu bán thành phẩm đạt 6.189 tỷ (+8,6% YoY), chiếm 71,6% tổng doanh thu. Doanh thu hàng hóa đạt 1.441 tỷ (+23,9% YoY) và doanh thu phụ phẩm đạt 960 tỷ (-0,7% Yoy).

Về giá bán và sản lượng: sản lượng +10% (BSC dự kiến sau khi dịch nCoV được kiểm soát, nhu cầu tăng trở lại tại Trung Quốc, thị trường Mỹ và EU khả quan trở lại trong nửa cuối 2020), giá bán trung bình -2% YoY.

Biên lợi nhuận gộp năm 2020 dự báo đạt 16,9%, giảm so với mức 19,4% năm 2019. BSC dự kiến biên lợi nhuận gộp của Vĩnh Hoàn sẽ thu hẹp lại trong cả năm 2020 vì (1) giá bán dự kiến giảm 2% YoY và (2) chi phí nguyên vật liệu dự kiến tăng 9% từ vùng đáy.

Biên chi phí bán hàng và quản lý doanh nghiệp của Vĩnh Hoàn năm 2020 chiếm 5% doanh thu (tương đương năm 2019).

Trước đó, Công ty chứng khoán Bản Việt (VCSC) trong báo cáo của mình cũng đã đưa ra khuyến nghị tích cực đối với cổ phiếu VHC. VCSC cho biết khuyến nghị này dựa trên quan điểm tích cực cho triển vọng dài hạn của ngành xuất khẩu cá tra.

Dựa trên giả định cơ sở rằng dịch nCoV sẽ đạt đỉnh trước cuối quý I/2020, VCSC dự phóng nhu cầu cá tra tại Trung Quốc sẽ bắt đầu phục hồi trong quý II/2020. Theo đó, VCSC dự phóng tăng trưởng doanh thu của Vĩnh hoàn sẽ giảm khoảng 7,6% trong năm 2020 sau đó sẽ bật tăng lại vào năm 2021.

Ở chiều tích cực, trong quý IV/2019, sản lượng cá tra xuất khẩu của Vĩnh Hoàn tăng 35% so với quý trước và tăng 21% so với quý cùng kỳ năm 2018. VCSC cho rằng sản lượng xuất khẩu phục hồi nhờ nhu cầu gia tăng trong dịp lễ và việc mua hàng thị trường Mỹ trở về bình thường. Bên cạnh đó, giá cá tra xuất khẩu của Vĩnh Hoàn cũng ổn định trong quý IV/2019 sau khi liên tục giảm từ mức 4,1 USD/kg trong tháng 1/2019 còn 2,9 USD/kg trong tháng 10/2019, theo ước tính của VCSC.

Bên cạnh những quan điểm tích cực về giá cổ phiếu, VCSC cũng đưa ra những rủi ro xoay quanh dịch bệnh do nCoV gây ra kéo dài, tiếp tục ảnh hưởng nhu cầu cá tra. Ngoài ra, các đối thủ cạnh tranh mới hưởng mức thuế chống bán phá giá thuận lợi từ Mỹ.