Xanh hoá bất động sản công nghiệp

Thị trường bất động sản công nghiệp Việt Nam đang chuyển mình mạnh mẽ, bước sang “giai đoạn 2.0” – giai đoạn của chuẩn mực xanh, thông minh và bền vững. Nếu trước đây, khu công nghiệp chủ yếu được hiểu là “đất và nhà xưởng cho thuê”, thì nay tư duy phát triển đã thay đổi căn bản: khu công nghiệp phải là hệ sinh thái công nghiệp – dịch vụ – logistics tích hợp, vừa đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế, vừa tạo môi trường làm việc, nghiên cứu và sinh sống hài hòa. Sự dịch chuyển này không chỉ phản ánh xu hướng toàn cầu về phát triển bền vững mà còn cho thấy quyết tâm của doanh nghiệp Việt trong việc nâng tầm chuỗi giá trị sản xuất và thu hút dòng vốn FDI chất lượng cao.

Chia sẻ về vấn đề này, ông Trần Tấn Sỹ - Phó tổng giám đốc Tập đoàn KN Holdings cho biết, KN Holdings hiện đang triển khai hai dự án quy mô lớn gồm Khu công nghiệp Bàu Cạn - Tân Hiệp (KNIC Nam Long Thành, 1.000 ha) và Khu công nghiệp Xuân Quế - Sông Nhạn (KNIC Đông Long Thành, 1.000 ha). Cả hai dự án đã được phê duyệt chủ trương đầu tư vào cuối năm 2024 và hoàn tất quy hoạch 1/2000 vào tháng 10/2025.

“Chúng tôi đang hoàn thiện thiết kế kỹ thuật để khởi công đồng thời với thời điểm khánh thành sân bay quốc tế Long Thành vào đầu năm 2026. Thay vì phát triển theo mô hình truyền thống, KN Holdings tập trung tạo giá trị gia tăng trên đất bằng cách phát triển các cụm liên kết ngành – nền tảng cho đổi mới, sản xuất và sáng tạo giá trị bền vững,” ông Sỹ cho biết.

Theo ông Sỹ, “xanh - thông minh - liên kết ngành” đã trở thành yếu tố bắt buộc để nâng cao năng lực cạnh tranh trong thu hút FDI. KN Holdings định hướng vận hành khu công nghiệp như một hệ sinh thái liên kết ngành, tập trung vào các lĩnh vực bán dẫn, trung tâm dữ liệu, hàng không, xe điện và logistics thông minh. Mỗi cụm đều có hạ tầng chuyên biệt, gắn với chuỗi cung ứng, trung tâm đổi mới sáng tạo và phát triển nhân lực – hình thành mô hình “Work - Live - Learn - Innovate”.

Không chờ chính sách hoàn thiện, nhiều doanh nghiệp đã chủ động đi trước. Prodezi Long An là một ví dụ điển hình khi phát triển khu công nghiệp sinh thái theo tiêu chuẩn của UNIDO và Thông tư 05/2024/TT-BXD. Dự án dành 25% diện tích cho mảng xanh, đồng thời đầu tư hệ thống hạ tầng kỹ thuật dùng chung để giảm phát thải và phát triển khu nhà ở công nhân - tiện ích xã hội.

Chia sẻ về định hướng phát triển của khu công nghiệp trong thời kỳ mới, ông Hoàng Mạnh Cường - Phó Tổng giám đốc Công ty CP Đầu tư hạ tầng Khu công nghiệp Bảo Minh nhấn mạnh, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh là hướng đi tất yếu để doanh nghiệp phát triển bền vững, thu hút nhà đầu tư lớn và tạo nền tảng sản xuất ổn định, lâu dài.

Theo ông Cường, Khu công nghiệp Bảo Minh đã xây dựng lộ trình phát triển đến năm 2030 và 2040, tập trung vào giảm phát thải, tiết kiệm năng lượng, đồng bộ hạ tầng và phát triển các chỉ số về môi trường, con người và bền vững. Toàn khu đã áp dụng hệ thống quản trị thống nhất, đáp ứng tiêu chuẩn quốc gia và quốc tế về phát triển xanh.

Trong lĩnh vực tiết kiệm năng lượng và giảm phát thải, Khu công nghiệp Bảo Minh đã đạt nhiều kết quả ấn tượng. Ông Cường cho biết, với đặc thù sản xuất dệt nhuộm, việc tiết kiệm nước và năng lượng là yếu tố sống còn. Các nhà máy trong khu hiện đã tiết kiệm khoảng 20% lượng nước nhờ tái sử dụng công nghệ xử lý tiên tiến, đảm bảo sạch hơn, thân thiện hơn và loại bỏ công nghệ lỗi thời.

“Toàn bộ nước thải sau xử lý được tái sử dụng, giảm đáng kể lượng nước tiêu thụ. Hệ thống điện mặt trời đã được phủ kín mái nhà xưởng, giúp tự chủ khoảng 16% nhu cầu điện sản xuất. Từ năm 2020, toàn bộ lò đốt than đã được thay thế bằng lò đốt viên nén sinh học (biomass), một số nhà máy chuyển sang sử dụng khí gas, qua đó giảm mạnh khí thải độc hại”, đại diện này chia sẻ.

Theo các chuyên gia, việc chuyển hướng đầu tư hoặc phát triển khu công nghiệp kiểu mẫu đòi hỏi chiến lược nâng cấp toàn diện, dựa trên năng lực nội tại và xu hướng thị trường toàn cầu. Đây là hành trình phức tạp, đòi hỏi nhà đầu tư phải đánh giá lại cơ cấu tổ chức, năng lực vận hành, danh mục đầu tư và xác định rõ vị thế mong muốn. Từ đó, xây dựng lộ trình chuyển đổi phù hợp, có khả năng thực thi cao.