Xây dựng chính sách phải lấy người nộp thuế làm trung tâm

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu chỉ đạo tai Hội nghị

5 kết quả nổi bật

Nhấn mạnh vai trò quan trọng của Tổng cục Thuế, Thủ tướng nêu ra 5 kết quả nổi bật của ngành thuế.

Thứ nhất, thu NSNN lần đầu tiên vượt mốc 1 triệu tỷ đồng, có 62/63 địa phương có số thu trên 1.000 tỷ đồng, 38 địa phương có số thu trên 5.000 tỷ đồng (tăng thêm 16 địa phương so với năm 2015).

Thứ hai, tỷ trọng thu nội địa 2 năm 2016-2017 chiếm khoảng 76,2% trong tổng thu NSNN, cao hơn nhiều so với bình quân giai đoạn 2011-2015 (chiếm khoảng 68%). 

Thứ ba, công tác hiện đại hóa ngành thuế, nhất là quản lý thuế, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người nộp thuế thực hiện nghĩa vụ thuế của mình thông qua thực hiện rộng rãi và nâng cao chất lượng khai, nộp thuế điện tử, hoàn thuế điện tử, đồng thời chuyển mạnh từ tiền kiểm sang hậu kiểm trong quản lý thuế.

Theo đó, chỉ số nộp thuế của Việt Nam năm 2017 tăng 81 bậc (từ thứ hạng 167 lên 86), đứng thứ 4 trong nhóm nước ASEAN, hoàn thành nhiệm vụ được giao tại Nghị quyết 19. Đây là mức tăng thứ hạng nhanh nhất trong 10 tiêu chí đánh giá môi trường kinh doanh của năm 2017.

Thứ tư, tham gia và trở thành thành viên thứ 100 của Diễn đàn hợp tác thực hiện Chống xói mòn cơ sở thuế (BEPS), đã ký kết Hiệp định thuế với 77 quốc gia, cơ quan thuế Việt Nam đã thiết lập quan hệ với hơn 110 quốc gia, vùng lãnh thổ, tổ chức quốc tế. 

Thứ năm, đội ngũ cán bộ công chức đã có nhiều bước trưởng thành, phát triển cả về bề rộng và chiều sâu thích ứng với yêu cầu của đổi mới, hội nhập.

Biểu dương nỗ lực, kết quả của ngành thuế, Thủ tướng cũng chỉ ra một số bất cập, tồn tại cần khắc phục như công tác hoàn thiện thể chế, cải cách hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh... tuy có tiến bộ, nhưng chuyển biến còn chậm. Chính sách thuế thay đổi quá nhanh và quá nhiều, dẫn đến nhiều hệ lụy cho người dân và doanh nghiệp. Chính sách thuế hiện vẫn tư duy theo quan điểm có lợi cho cơ quan quản lý Nhà nước mà chưa hướng đến bảo vệ quyền lợi của người nộp thuế. Thủ tướng cho rằng, chúng ta chậm nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế, lúng túng trong hoạch định chính sách để quản lý và khai thác các nguồn thu này. Cơ chế kiểm soát hóa đơn còn nhiều kẽ hở, nên để xảy ra tình trạng doanh nghiệp trốn thuế hay tăng chi phí đầu vào, chuyển giá, trốn thuế.

Rà soát, hoàn thiện thể chế, chính sách thuế

Toàn cảnh Hội nghị

Đối với nhiệm vụ của ngành trong năm 2018, Thủ tướng đánh giá cao ngành Tài chính nói chung và thuế nói riêng đã ban hành chương trình hành động cụ thể để thực hiện Nghị quyết 01/NQ-CP của Chính phủ. Trong năm 2018, Thủ tướng nhấn mạnh mục tiêu giảm tỷ lệ nợ đọng thuế xuống dưới 5% tổng thu ngân sách Nhà nước; phấn đấu tăng thu ngân sách 3% so với dự toán Quốc hội giao.

Tiếp tục cắt giảm, đơn giản hóa 50% danh mục hàng hóa, sản phẩm và thủ tục kiểm tra chuyên ngành; cắt giảm, đơn giản hóa 50% điều kiện đầu tư kinh doanh. Đẩy mạnh cơ cấu lại ngân sách Nhà nước theo hướng tăng dần tỷ trọng thu nội địa; bảo đảm tỷ trọng chi đầu tư phát triển 26%, tỷ trọng chi thường xuyên 64,1% trong tổng chi ngân sách Nhà nước.

Những mục tiêu này là rất nặng nề, đòi hỏi cơ quan thuế cả nước phải có những giải pháp cụ thể, đơn vị thực hiện cụ thể và trách nhiệm cụ thể. Thủ tướng cũng đã gợi mở một số ý kiến giúp ngành thuế hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ của mình. Đó là tiếp tục hiện đại hóa ngành thuế, cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính bằng việc ứng dụng công nghệ thông tin từ khâu khai thuế, nộp thuế, quản lý thuế, từng bước giảm dần sử dụng tiền mặt. Tích cực triển khai nhiệm vụ nhằm thực hiện thành công chiến lược cải cách thuế 2011-2020 và giai đoạn tiếp theo.

Thủ tướng cũng yêu cầu Tổng cục Thuế cần tham mưu, rà soát, hoàn thiện thể chế, chính sách về thuế và quản lý thuế đáp ứng yêu cầu của đổi mới và hội nhập. Bảo đảm chính sách được xây dựng ổn định, toàn diện, có sức sống, tránh tình trạng thay đổi quá nhanh, gây khó khăn cho doanh nghiệp và người dân và phải tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất, kinh doanh. Xây dựng chính sách phải lấy người nộp thuế làm trung tâm, đối tượng phục vụ, quan tâm bảo vệ quyền lợi của người nộp thuế. Khi thiết kế chính sách thuế chú trọng mở rộng cơ sở thuế thay vì tăng thuế suất ngay cả khi bắt buộc phải tăng thuế suất thì phải kết hợp hài hòa với mở rộng cơ sở thuế.

Thủ tướng Chính phủ đề nghị, việc sửa đổi pháp luật về thuế tới đây phải quy định rõ việc bảo vệ quyền lợi của người nộp thuế. Tập trung quản lý thu thuế đối với hộ kinh doanh và khu vực ngoài quốc doanh, lĩnh vực còn tiềm ẩn nhiều rủi ro thất thu thuế, gây mất công bằng, nhất là trong bối cảnh thanh toán tiền mặt còn lớn.Tiến tới sớm hơn nữa thực hiện thu thuế điện tử đối với khu vực kinh tế ngoài quốc doanh. Khuyến khích các cơ sở kinh doanh sử dụng các thiết bị chấp nhận thanh toán thẻ khi bán hàng hóa, dịch vụ.

Đề xuất giải pháp làm sao bao quát có nguồn thu, tránh thất thu, thu sót, lưu ý các lĩnh vực để bảo vệ quyền đánh thuế của Việt Nam: Chuyển nhượng vốn, cổ phần của doanh nghiệp kinh doanh ở Việt Nam nhưng thực hiện ngoài Việt Nam, loại hình kinh tế chia sẻ. Tổng cục Thuế cần triển khai sớm Đề án quản lý thuế khu vực kinh tế ngoài quốc doanh, mở rộng cơ sở thuế đối với kinh tế tư nhân.

Nâng cao năng lực dự báo, đánh giá tác động của chính sách thuế, chuẩn hóa hệ thống cơ sở dữ liệu thuế và thường xuyên tổ chức đối thoại với người nộp thuế.

Dẫn kết quả điều tra của VCCI cho thấy chi phí bôi trơn của doanh nghiệp cho công chức thanh tra, kiểm tra thuế vẫn còn lớn, Thủ tướng cho rằng, ngành thuế cần có biện pháp mạnh mẽ để dẹp bỏ ngay tình trạng này. Ngành thuế nên đưa ra thông điệp “Cán bộ ngành thuế nói không với tiêu cực”. Đi liền với đó là kiểm tra, xử lý nghiêm, đưa ra khỏi ngành những cán bộ, công chức hư hỏng, thoái hóa, biến chất.

Về dịp Tết Nguyên đán, Thủ tướng đề nghị ngành thuế tạo thuận lợi cho sản xuất kinh doanh trước, trong và sau Tết, làm sao ngay sau Tết phải thúc đẩy sản xuất, theo dõi chặt chẽ tình hình biến động giá cả, thị trường; kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm quy định pháp luật về thuế.

 Năm 2018, Tổng cục thuế được giao dự toán thu 1.070.200 tỷ đồng. Toàn ngành tập trung, phấn đấu hoàn thành vượt tối thiểu 3% dự toán và tỷ lệ nợ đọng thuế dưới 5% tổng thu ngân sách năm 2018. Để hoàn thành mục tiêu này, ngay từ ngày đầu, tháng đầu của năm ngành thuế cả nước sẽ tập trung triển khai 4 nhóm giải pháp và 20 biện pháp cụ thể. Trong đó đặc biệt quan tâm, đồng hành, hỗ trợ doanh nghiệp và các khởi nghiệp, góp phần nuôi dưỡng nguồn thu, đẩy mạnh chống thất thu, thu hồi nợ đọng. Đồng thời, tiếp tục cải cách hiện đại hóa hệ thống thuế, rà soát, cải cách thủ tục hành chính thuế.