Xung đột Israel - Hamas: Kịch bản “ớn lạnh” về giá dầu thế giới

TRƯƠNG KHẮC TRÀ• 06/11/2023 04:00

Ngân hàng Thế giới vừa đưa ra kịch bản giá dầu gây sốc. Dù kịch bản này ít khả năng xảy ra trên thực tế nhưng xét bối cảnh Trung Đông hiện nay, không gì là không thể.

Trung Đông luôn là khu vực đóng vai trò quan trọng bậc nhất đến an ninh năng lượng thế giới

Trung Đông luôn là khu vực đóng vai trò quan trọng bậc nhất về an ninh năng lượng thế giới

>>Xung đột Israel - Hamas sẽ kéo theo khủng hoảng dầu mỏ?

Ngân hàng Thế giới (WB) vừa công bố báo cáo “Triển vọng thị trường hàng hóa cơ bản”, trong đó WB đã dự trù đến kịch bản giá dầu sẽ tăng lên khoảng 140 - 157 USD/thùng trong trường hợp xung đột Israel - Hamas leo thang.

Viễn cảnh như vậy sẽ khiến nền kinh tế toàn cầu đối mặt với nguy cơ tương tự như khủng hoảng dầu mỏ năm 1973 - xuất phát từ cuộc chiến tranh cục bộ tại Trung Đông - nơi cung cấp phần lớn dầu mỏ cho toàn cầu.

Nếu nguồn cung dầu giảm 6 - 8 triệu thùng/ngày, hậu quả cụ thể sẽ rất thảm khốc: phá nát nỗ lực chống lạm phát, đẩy kinh tế thế giới vào suy thoái sâu hơn; thêm nguy cơ phát sinh các cuộc chiến tranh giữa các cường quốc,…

Trong các kịch bản có sự gián đoạn nguồn cung ở mức độ thấp và trung bình, giá dầu có thể tăng lên mức từ 102-121 USD/thùng, theo báo cáo của WB.

Vậy, xung đột Israel - Hamas có khả năng leo thang? Để gây ra cú sốc dầu mỏ như thập niên 70 khi và chỉ khi chiến tranh lan rộng, toàn bộ thế giới Ả rập cùng tham chiến chống lại Nhà nước Do thái; các quốc gia xuất khẩu dầu chủ chốt “vũ khí hóa” dầu mỏ để trả đũa lẫn nhau. Tiên lượng này hiếm khả năng xảy ra nhưng không phải là không thể!

Thứ nhất, cuộc khủng hoảng mới nổ ra ở Trung Đông tiềm ẩn những nguy cơ mất an ninh, đặc biệt với các quốc gia Ả rập chung biên giới và lân cận với Israel như Ai Cập, Lebanon, đặc biệt là Jordan - nơi có một nửa số dân là người Palestine.

Dưới góc độ tôn giáo, sắc tộc, xung đột Israel - Hamas biểu hiện mâu thuẫn sâu sắc về cạnh tranh không gian sinh tồn, niềm tin giữa hai tôn giáo lớn là đạo Hồi và Do thái giáo. Hai khối đối địch có đầy đủ động cơ và mục đích để đồng loạt tham chiến.

Sau sự cố bệnh viện ở Gaza bị trúng bom, làn sóng biểu tình của người Hồi giáo bùng lên khắp Trung Đông và Bắc Phi. Một số quốc gia Ả Rập như Saudi Arabia, Jordan, Ai Cập, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất và Iraq đã ra tuyên bố lên án Israel và cáo buộc quân đội nước này ném bom bệnh viện.

>>Xung đột Israel - Hamas thử thách nỗ lực hòa giải của Trung Quốc

Israel đã đưa quân vào Gaza (Ảnh: Reuters)

Israel đã đưa quân vào Gaza, nguy cơ leo thang chiến tranh ngày càng lớn (Ảnh: Reuters)

Thứ hai, Thổ Nhĩ Kỳ đã phản ứng dữ dội để ủng hộ Palestine. Theo Hãng thông tấn nhà nước Thổ Nhĩ Kỳ Anadolu, Tổng thống nước này, ông Tayyip Erdogan, chỉ trích Israel là “tội phạm chiến tranh” trước đám đông biểu tình ủng hộ người Palestine tại thủ đô Istanbul.

Ngày 25/10, ông Erdogan đã khẳng định phong trào Hồi giáo Hamas không phải tổ chức khủng bố, mà là lực lượng giải phóng đang chiến đấu để bảo vệ đất đai và dân tộc Palestine.

Những ngày cuối tháng 10, trong khi xung đột Israel và Hamas rất nóng bỏng, quân đội Iran đã tổ chức tập trận. Chỉ huy lực lượng lục quân Iran, Kioumars Heydari, tuyên bố lực lượng lục quân “đã đặt ngón tay vào cò súng” và sẵn sàng đáp trả “bất kỳ mối đe dọa nào, tại bất kỳ thời điểm nào, ở bất kỳ quy mô nào và trong thời gian ngắn nhất có thể”.