"Bong bóng" chip AI sắp diễn ra?

TRƯỜNG ĐẶNG• 20/03/2024 03:00

Các cổ phiếu bán dẫn tại Nhật Bản và Mỹ đã giảm mạnh trong tuần qua. Điều này vừa là dấu hiệu giảm nhiệt sau thời gian tăng trưởng nóng, đồng thời cũng đặt ra những nghi ngại cho triển vọng ngành.

Cổ phiếu các công ty liên quan tới chip AI vừa có đợt giảm mạnh tuần qua

Tại Nhật Bản, cổ phiếu của nhà sản xuất bán dẫn Tokyo Electron đã giảm 3,2% vào ngày 11/3 và 1,7% vào ngày hôm sau. Trong khi đó, cổ phiếu của SoftBank Group - công ty mẹ của hãng thiết kế chip Arm Holdings – đã giảm tổng cộng 6,7% trong hai ngày đó. Cổ phiếu của nhà sản xuất thiết bị thử nghiệm Advantest cũng giảm 4,8% vào ngày 11/3.

>>DMA- lời "tuyên chiến" của EU với Big Tech

Sự sụt giảm này cộng với đồng Yên Nhật tăng giá được cho là những nguyên nhân chính khiến chỉ số Nikkei Stock Average giảm 2,2% trong tuần này, sau khi đã tăng trưởng mạnh thời gian qua.

Sự sụt giảm kéo dài hai ngày tại Nhật xảy ra sau khi cổ phiếu Nvidia - gã khổng lồ chip của Mỹ - giảm 5,5% vào ngày 8/3 và giảm thêm 2% vào ngày 11/3 trên thị trường Mỹ. Tổng cộng, cổ phiếu này đã giảm hơn 10% giá trị so với mức cao kỷ lục vào ngày 7/3 với giá 926,69 USD/cổ phiếu. Các cổ phiếu chip khác cũng chịu tình cảnh tương tự, điển hình như AMD đóng cửa giảm 4,3% vào ngày 11/3. Chỉ số ngành bán dẫn Philadelphia (SOX), bao gồm 30 công ty sản xuất chip hàng đầu, giảm 1,4%.

Dấu hiệu của bong bóng?

Khi không có tác nhân trực tiếp rõ ràng nào dẫn đến đợt bán tháo, nhiều nhà quan sát thị trường cho rằng đây chỉ là hoạt động chốt lời cổ phiếu sau khi nhiều cổ phiếu công nghệ đã tăng mạnh, trong đó, cổ phiếu của Nvidia đã tăng giá khoảng 90% kể từ cuối năm 2023.

Chất bán dẫn đã góp phần thúc đẩy sự phục hồi của thị trường chứng khoán gần đây ở Mỹ và Nhật Bản. Dòng tiền đổ vào từ sự bùng nổ trí tuệ nhân tạo cũng đã giúp SOX đạt mức cao nhất kể từ thời bong bóng công nghệ đầu những năm 2000. Lĩnh vực này đóng vai trò quan trọng trong việc đưa chỉ số Nikkei lên mức cao lịch sử trong tháng này. Từ cuối 2023 đến đầu tháng 3/2024, cổ phiếu của Tokyo Electron đã tăng 56% và Advantest tăng 54%.

Dấu hiệu quá nóng của các cổ phiếu công nghệ đã xuất hiện, với tỷ lệ giá trên thu nhập (P/E) trong 12 tháng tới của các thành phần SOX tăng trên 30 - mức cao nhất kể từ sau cuộc khủng hoảng tài chính 2008. Jumpei Tanaka, chiến lược gia tại Pictet Asset Management (Nhật Bản), cho biết: “Việc chốt lời cổ phiếu công nghệ sau khi tăng nóng là điều đương nhiên” .

Ngành công nghiệp chip có lo ngại?

Sự sụt giảm mạnh giá nhiều cổ phiếu công nghệ cũng gây ra tâm lý lo ngại cho nhà đầu tư, khi một số ý kiến lo sợ ngành công nghiệp này có thể đạt đỉnh và sớm thoái trào như các bong bóng công nghệ khác trước đây.

Vốn hóa của các công ty công nghệ liên quan tới AI thống trị thị trường thời gian qua

Ông Matthew Bryson, chuyên gia của Wedbush Securities có trụ sở tại Hoa Kỳ lập luận rằng khó có thể dự đoán chính xác thời gian và quy mô của nhu cầu AI, và Nvidia khó định giá ngay cả khi có sự đồng thuận rằng hãng này sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp phần cứng AI.

>>Tranh cãi pháp lý của Open AI "làm nóng" cuộc đua AI

Thế nhưng, các ý kiến khác cho rằng thị trường bán dẫn vẫn còn nhiều dư địa tăng trưởng và chưa thể rơi vào tình trạng suy thoái. Chuyên gia Makoto Murayama, từ Nomura Securities, cho biết: “Nguồn cung chip AI vẫn còn thiếu và chu kỳ silicon đang có xu hướng tăng”, đồng thời cho rằng “xu hướng tăng dài hạn của giá cổ phiếu công nghệ có thể sẽ tiếp tục".

Nhu cầu về chip AI, đặc biệt là GPU, dự kiến sẽ vẫn tăng trưởng đáng kể trong những năm tới do sự mở rộng của các công nghệ như AI, cùng với xu hướng phân tích thời gian thực và nhu cầu ngày càng tăng về các ứng dụng điện toán và đồ họa cao.

Đặc biệt, thị trường GPU được dự đoán sẽ tăng trưởng với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) là 29,57% để đạt 190,977 tỷ USD vào năm 2028 từ mức 31,154 tỷ USD vào năm 2021. Sự tăng trưởng này được thúc đẩy bởi việc sử dụng GPU ngày càng tăng trong các trung tâm dữ liệu cho việc vận hành và đào tạo mô hình học máy, cũng như các hệ thống hỗ trợ người lái tiên tiến (ADAS) trong ngành công nghiệp ô tô.

Toàn bộ ngành công nghiệp bán dẫn, bao gồm cả chip AI, cũng được dự đoán sẽ có mức tăng trưởng mạnh mẽ, mở rộng từ 0,72 nghìn tỷ USD vào năm 2024 lên 1,21 nghìn tỷ USD vào năm 2029, với tốc độ CAGR là 10,86% trong giai đoạn này. Sự tăng trưởng này được thúc đẩy bởi sự cạnh tranh gay gắt giữa những người chơi chính và sự đầu tư nhất quán vào R&D, thúc đẩy các nhà cung cấp đổi mới và đạt được lợi thế cạnh tranh trên thị trường.

Với những dự báo tăng trưởng này, có vẻ như ngành này đã sẵn sàng tăng công suất để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng. Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là ngành công nghiệp bán dẫn phải đối mặt với những thách thức, bao gồm nhu cầu về công nhân lành nghề và những hạn chế về năng lực sản xuất, có thể dẫn đến tình trạng thiếu hụt chuỗi cung ứng.