Cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh - Động lực thu hút vốn FDI

>>Thu hút FDI cần chính sách dài hơi

Theo số liệu mới thống kê của Cục Đầu tư nước ngoài - Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tổng vốn FDI đăng ký vào Việt Nam tính đến ngày 20/12/2021, bao gồm vốn đăng ký cấp mới, vốn đăng ký điều chỉnh và giá trị góp vốn, mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài đạt 31,15 tỷ USD (tăng 9,2% so với năm 2020). Trong đó, vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài thực hiện tại Việt Nam năm 2021 ước đạt 19,74 tỷ USD.

Cụ thể, 1.738 dự án mới được cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư trong năm 2021 với tổng vốn đăng ký đạt trên 15,2 tỷ USD (tăng 4,1% về giá trị so với cùng kỳ năm 2020), vốn đăng ký điều chỉnh, có 985 lượt dự án đã cấp phép từ các năm trước đăng ký điều chỉnh vốn đầu tư tăng thêm 9,01 tỷ USD (tăng 40,5% so với năm trước).

Tiếp đà phát triển, ngay từ những tháng đầu năm 2022, Việt Nam đã thu hút được 103 dự án FDI mới, với tổng vốn đăng ký đạt gần 388 triệu USD (tăng 2,2 lần về số dự án so với cùng kỳ, giảm trên 70% số vốn đăng ký so với thời điểm tháng 01/2021); vốn tăng thêm của các dự án điều chỉnh đạt 1,27 tỷ USD (tăng gấp 2,69 lần so với cùng kỳ năm trước).

Bên cạnh đó, đã có 206 lượt góp vốn mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài vào Việt Nam, với tổng giá trị vốn góp đạt 443,5 triệu USD (tăng gấp 2 lần so với cùng kỳ năm 2021).

>>Cần sự điều chỉnh chiến lược trong thu hút FDI

Từ năm 2014, Chính phủ đã xác định cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, hướng tới phát triển bền vững là một trọng tâm cải cách, là nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên. Tiếp nối những thành quả đã và đang đạt được, ngày 10/01/2022, Chính phủ tiếp tục ban hành Nghị quyết số 02/NQ-CP về nhiệm vụ giải pháp cải thiện môi trường kinh doanh năm 2022.

Đánh giá về triển vọng thu hút vốn FDI năm 2022 trong bối cảnh đại dịch COVID-19 vẫn còn diễn biến phức tạp, ông Đỗ Nhất Hoàng - Cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài chia sẻ, triển vọng thu hút vốn FDI của Việt Nam thời gian tới là rất rõ. Theo đó, đầu tư nước ngoài vào Việt Nam sẽ bứt phá trong năm 2022 khi các quốc gia đang thích ứng với điều kiện bình thường mới, dần mở cửa nền kinh tế.

Đồng quan điểm với Cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài, chia sẻ với báo chí, GS.TSKH Nguyễn Mại - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài cũng cho rằng, nhiều khả năng dòng vốn FDI đăng ký sẽ tăng ít nhất 10-15%, trong khi vốn thực hiện tăng khoảng 10%. Trong bối cảnh, nhiều hiệp định thương mại tự do đã bắt đầu có hiệu lực, nổi bật nhất là Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực tạo nên những lợi thế về thương mại cho Việt Nam, từ đó kích thích đầu tư. Có thể coi đây như một “cú hích” mang đến những nhân tố mới cho thị trường đầu tư tại Việt Nam.

Tuy nhiên, để tạo được lợi thế cạnh tranh trong thu hút nguồn vốn này, theo các chuyên gia, Việt Nam cần phải tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh theo hướng đơn giản hóa thủ tục hành chính, chú trọng xây dựng cơ sở hạ tầng, chẳng hạn như thành lập các trung tâm nghiên cứu phát triển thúc đẩy tận dụng được nguồn vốn FDI và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao. Nếu không có sự hoạch định chính sách nhanh chóng, đặc biệt là giảm thiểu các thủ tục đầu tư và xây dựng thể chế minh bạch, công khai, ổn định hơn thì sẽ không tạo được sự yên tâm cho các nhà đầu tư khi đến với Việt Nam.

Thực tế, nhìn vào Top 10 địa phương về thu hút vốn FDI trong năm 2021 lần lượt là: Hải Phòng, Long An, TP. Hồ Chí Minh, Bình Dương, Bắc Ninh, Hà Nội, Đồng Nai, Cần Thơ, Bắc Giang, Quảng Ninh có thể thấy, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh chính là động lực, yếu tố then chốt tạo sức bật thu hút nguồn vốn FDI vào địa bàn.

Như tại Quảng Ninh, tỉnh hiện có 145 dự án FDI của các nhà đầu tư, tới từ 20 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới, đang thực hiện hoạt động sản xuất kinh doanh, với tổng vốn đầu tư đăng ký đạt khoảng 8,15 tỷ USD. Trong đó, có 85 dự án trên địa bàn các khu công nghiệp, khu kinh tế với tổng vốn đầu tư đăng ký đạt 4,19 tỷ USD; 60 dự án ngoài khu công nghiệp, khu kinh tế với tổng vốn đầu tư trên 3,96 tỷ USD. Luỹ kế vốn đầu tư thực hiện ước đạt 5,69 tỷ USD, đạt 70% tổng vốn đầu tư đăng ký.

Để có được những kết quả đã nêu, ngoài sự nhiệt thành của các cấp Ủy, chính quyền địa phương này thì mấu chốt tạo động lực thu hút nguồn vốn FDI đến từ việc không ngừng cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh.

Như Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Quảng Ninh - Nguyễn Xuân Ký nhiều lần chia sẻ, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh của Quảng Ninh chỉ có điểm xuất phát không có điểm dừng. Và trên thực tế, 4 năm qua, Quảng Ninh là đứng đầu cả nước về Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI).

Bên cạnh việc tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nhiều chuyên gia cũng cho rằng, Việt Nam cần tận dụng tối đa lợi thế từ các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, tăng cường hoạt động ngoại giao, giao thương quốc tế nhằm kêu gọi đầu tư. Đồng thời, thực hiện đồng bộ từ trung ương tới địa phương các cam kết với nhà đầu tư để xây dựng hình ảnh Việt Nam là một miền đất hứa với nhiều tiềm năng cho hoạt động kinh doanh, sản xuất trong mắt các nhà đầu tư.