Dù đã bước sang nửa cuối năm 2025, tình trạng chậm giải ngân vốn đầu tư công vẫn diễn ra tại hàng loạt bộ, ngành và địa phương.
Theo báo cáo tại phiên họp ngày 22/6, đến hết tháng 6/2025, có 35/41 bộ, cơ quan trung ương và 26/63 địa phương giải ngân vốn đầu tư công dưới mức trung bình. Đáng chú ý, một số nơi được phân bổ số vốn lớn nhưng tiến độ giải ngân lại chậm chạp, gây ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu quả đầu tư và tiến độ thi công các dự án trọng điểm.
Thủ tướng Phạm Minh Chính phê bình các đơn vị này và yêu cầu phải kiểm điểm rõ ràng trách nhiệm, từ đó có giải pháp cụ thể, thực chất, tránh tình trạng “chạy nước rút” cuối năm hay “giải ngân cho có”.
Trước lo ngại việc triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp và sáp nhập đơn vị hành chính có thể ảnh hưởng đến tiến độ thực thi nhiệm vụ, Thủ tướng yêu cầu các bộ trưởng, chủ tịch UBND tỉnh phải quán triệt tinh thần không trì hoãn vì bộ máy mới. “Không vì cải tổ mà ảnh hưởng đến công việc,” ông nhấn mạnh.
Việc cá thể hóa trách nhiệm và đưa kết quả giải ngân vào tiêu chí đánh giá cán bộ là một thông điệp mạnh từ người đứng đầu Chính phủ, cho thấy quyết tâm siết kỷ luật, kỷ cương tài chính công.
Trong phần đánh giá tích cực, Thủ tướng biểu dương 23 địa phương hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát sớm hơn kế hoạch. Đây là minh chứng cho thấy khi có quyết tâm, sự chủ động và cách làm sáng tạo, mục tiêu tưởng chừng khó khăn vẫn có thể về đích trước hạn.
Ở lĩnh vực giao thông, kết quả bước đầu như việc hoàn thành 2.268 km đường cao tốc, đưa vào khai thác nhà ga T3 - sân bay Tân Sơn Nhất, cũng cho thấy nỗ lực đáng kể từ các bộ, ngành liên quan. Tuy nhiên, Thủ tướng không quên lưu ý còn nhiều dự án trọng điểm vẫn chậm triển khai, thiếu phối hợp.
Tại phiên họp, Thủ tướng đã giao đích danh các đầu mối phải hoàn tất thủ tục, khởi công đúng hạn. Cụ thể: TP.HCM - Long Thành phải phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi trong tháng 7. Dầu Giây – Tân Phú khởi công tháng 8. Vành đai 4 Hà Nội khởi công phần 3 trong tháng 7. Tân Phú - Bảo Lộc - Liên Khương (Lâm Đồng): khởi công dịp 19/8. Cầu Phong Châu (Phú Thọ) hoàn thành trước 31/10. Danh sách này không chỉ là cam kết, mà còn là “bản kiểm điểm sớm” sẽ được Chính phủ theo dõi sát.
Đầu tư công luôn được xem là “cú hích” quan trọng cho tăng trưởng kinh tế, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế toàn cầu còn nhiều bất ổn. Việc chậm phân bổ vốn, giải ngân ì ạch chẳng những làm giảm hiệu quả sử dụng ngân sách mà còn làm mất đi những cơ hội vàng trong phát triển hạ tầng và cải thiện đời sống người dân.
Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu xử lý nghiêm chủ đầu tư, ban quản lý, nhà thầu cố tình gây khó khăn hay để dự án đình trệ là thông điệp mạnh mẽ: Không thể chấp nhận tâm lý an toàn, đùn đẩy trách nhiệm trong thời kỳ Chính phủ đang đẩy mạnh cải cách hành chính và hiện đại hóa hạ tầng.
Bài toán đầu tư công không mới, nhưng lời giải cần sự chủ động, dứt khoát và trách nhiệm thực chất, không phải là các con số báo cáo đẹp vào quý cuối năm. Và để giải được bài toán đó, các bộ ngành, địa phương phải coi kết quả giải ngân là thước đo cam kết phát triển, chứ không chỉ là thủ tục hành chính.