Câu chuyện Bảo hiểm xã hội (Bài 1): Khi quyền lợi người lao động bị lãng quên

Mặc dù luật BHXH năm 2014 quy định rõ ràng về việc bắt buộc doanh nghiệp phải thực hiện nghĩa vụ đóng BHXH cho người lao động. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp vẫn chưa thực hiện đúng theo quy định.

Người lao động kêu trời

Vừa qua, người lao động (NLĐ) tại công ty TNHH may Minh Hoàng 2 phản ánh từ nhiều năm nay phía công ty đã dừng việc đóng BHXH. Toàn bộ số công nhân của công ty đều chịu chung số phận ấy, trong đó nhiều NLĐ đã nghỉ việc từ lâu nhưng vẫn chưa được trả sổ BHXH, không thể nhận được tiền BHXH cũng như Bảo hiểm thất nghiệp (BHTN).

Chị Ngô Thị Ánh (31 tuổi) cho biết, tới thời điểm hiện tại chị đã làm cho Công ty được 13 năm. Chị bị chấm dứt hợp đồng do cắt giảm biên chế ảnh hưởng bởi dịch COVID-19 và phía công ty luôn vịn vào lý do đó để trốn đóng BHXH cho công nhân. Tuy nhiên dịch COVID-19 chỉ diễn ra vào cuối năm 2019 thế nhưng các năm 2017, 2018 doanh nghiệp cũng không đóng BHXH cho công nhân.

“Bức xúc nhất vẫn là việc Công ty không đóng BHXH nhưng hàng tháng đều trừ tiền đóng BHXH thẳng vào tiền lương. Trước đó lãnh đạo Công ty có nói rằng sẽ chia làm từng đợt để giao sổ vào tháng 7, tháng 8, tháng 9 năm 2019 cho những người đã nghỉ việc. Tuy nhiên, cho đến nay, khi NLĐ đến gặp để nhận thì lại không có sổ, hỏi các quản lý thì được biết rằng việc nợ tiền đã quá tầm kiểm soát rồi.” Chị Ánh cho biết.

Công nhân thuộc Công ty TNHH may Minh Hoàng 2 đòi quyền lợi BHXH.

Không nhận được câu thỏa đáng, NLĐ tiếp tục liên hệ đến Phó giám đốc của Công ty là bà Ngô Thị Ánh Tuyết nhưng vị này cũng không trả lời rõ ràng, từ chối trao đổi với công nhân.

Nhiều NLĐ cũng cho biết đã tốn quá nhiều thời gian và tiền bạc để đi đòi sổ BHXH trong thời gian qua. Nhiều người đã nghỉ việc từ lâu, đã nhận xong BHTN nhưng lại bị nợ việc giao sổ BHXH, không thể nhận chế độ được. Mặc dù đã nhiều lần đến công ty để nhận sổ nhưng thứ duy nhất được nhận là những lời hứa hẹn, không hề có thời gian rõ ràng về thời điểm chốt sổ BHXH.

Không những không đóng BHXH, phía Công ty TNHH may Minh Hoàng 2 vẫn còn nợ lương của NLĐ chưa thanh toán cũng khiến nhiều người bức xúc. Nhiều công nhân bị Công ty buộc chấm dứt hợp động do cắt giảm biên chế nhưng đến nay vẫn chưa được nhận đủ tiền lương.

Sẽ khởi tố doanh nghiệp trốn đóng BHXH

Theo số liệu từ phòng thu BHXH tỉnh Quảng Nam, hiện tại phía Công ty TNHH may Minh Hoàng 2 đang nợ BHXH hơn 14,6 tỷ đồng. Việc hoàn thành đóng BHXH chỉ đến tháng 5/2018, hoàn thành BH tai nạn lao động, thất nghiệp, BHYT,... chỉ đến tháng 12/2019.

“Như vậy từ tháng 1 đến nay phía doanh nghiệp không đóng bất kỳ một loại Bảo hiểm nào, nợ hẳn tất cả. Trong khi đó, phát sinh hàng tháng theo quỹ lương còn 458 lao động đang tham gia (tính đến hết tháng 6), mỗi tháng doanh nghiệp nợ khoảng 565 triệu đồng.” - Đại diện phòng thu BHXH thông tin.

Bà Phạm Thị Thùy Trinh – Quản lý sản xuất, đại diện Công ty cho biết, hiện nay phía công ty cũng đang gấp rút làm việc với bên BHXH để sớm ra sổ BHXH cho NLĐ. Bà Trinh giải thích rằng hiện nay do tình hình xuất hàng gặp khó khăn, khách hàng chưa thanh toán nên vấn đề tài chính vẫn chưa có.

“Hiện nay công ty cũng nợ nhiều nên sẽ cố gắng gửi công văn đến Sở LĐTB & XH để xin được chốt sổ cho NLĐ. Tuy nhiên, nếu như phía công ty vẫn chưa đảm bảo tài chính được thì rất mong các cơ quan nhà nước có phương án can thiệp, giải quyết giúp.” Bà Trinh trình bày.

Theo ông Nguyễn Thành Khả - Chánh thanh tra Sở Lao động Thương binh & Xã hội (LĐTB&XH) tỉnh Quảng Nam, phía Công ty TNHH may Minh Hoàng 2 đã bị Sở LĐTB & XH, Liên đoàn lao động kiểm tra và thanh tra rất nhiều lần. Thanh tra của Bộ LĐTBXH cũng đã đến kiểm tra và xử phạt vi phạm hơn 150 triệu đồng, lúc đó Công ty đang nợ hơn 8 tỷ đồng.

“Tuy nhiên việc chấp hành của Công ty đến nay vẫn không thực hiện. Hiện nay Sở LĐTB&XH tỉnh Quảng Nam sẽ tiếp tục thống kê lại các nội dung kiến nghị, tìm hiểu số tiền cụ thể mà doanh nghiệp hiện nay đang nợ, những vướng mắc của NLĐ sau đó sẽ có kiến nghị đến các cơ quan có thẩm quyền xử lý.” Ông Khả thông tin.

Ông Lê Huy Tứ - Trưởng phòng Lao động – Việc làm (Sở LĐTB&XH) cho biết đã gọi điện, nhắn tin đến bà Tuyết để tìm phương án giải quyết nhưng không có hồi đáp, trả lời. Thậm chí đã nhiều lần làm việc nhưng phía Công ty vẫn không chịu hợp tác.

Trên thực tế, Công ty TNHH may Minh Hoàng 2 không phải là một công ty lớn so với các công ty khác trên địa bàn tỉnh Quảng Nam. Nhưng đây là doanh nghiệp nợ tiền BHXH cao nhất so với toàn thể doanh nghiệp trên toàn tỉnh với hơn 14,6 tỷ đồng và kéo dài trong nhiều năm.

Cần răn đe các doanh nghiệp đang nợ BHXH, để người lao động yên tâm làm việc.

Việc phía Công ty TNHH may Minh Hoàng 2 trốn đóng BHXH với số tiền hơn 14,6 tỷ đồng làm ảnh hưởng đến quyền lời của NLĐ đã bức xúc trong thời gian dài. Nhiều trường hợp không thể nhận đủ chế độ BHXH, không thể đến nơi khác để làm việc vì không có sổ BHXH đã đẩy NLĐ vào con đường khốn khó.

“Minh Hoàng 2 sẽ là một trong những doanh nghiệp sắp tới bị khởi tố. Sở LĐTB & XH sẽ chuyển hồ sơ của Công ty TNHH may Minh Hoàng 2 sang Công an và lãnh đạo tỉnh cũng đã chỉ đạo nếu doanh nghiệp nào dây dưa, kéo dài nợ tiền NLĐ sẽ bị khởi tố như bình thường. Công ty phải có trách nhiệm đối với NLĐ, nghỉ việc phải được nhận BHTN, BHXH đầy đủ, nếu như không có trách nhiệm thì sẽ bị pháp luật xử lý.” Ông Lê Huy Tứ khẳng định.