Để đạt tăng trưởng nông nghiệp 4% năm 2025, cần cơ cấu hợp lý các ngành trụ cột và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, chế biến sâu.
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến nhấn mạnh khi trao đổi với báo chí tại Hội nghị giao ban tháng 2 và triển khai nhiệm vụ các tháng tiếp theo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, diễn ra mới đây.
Báo cáo tại hội nghị cho thấy, kim ngạch xuất khẩu nông sản trong hai tháng đầu năm đạt 4,89 tỷ USD, tăng 4,5% so với cùng kỳ năm trước.
Nhiều mặt hàng chủ lực như gạo, cà phê, hạt điều, rau quả tiếp tục giữ vững thị phần và gia tăng giá trị. Đáng chú ý, giá gạo xuất khẩu duy trì ở mức cao nhờ nhu cầu ổn định từ các thị trường châu Á và châu Phi. Cà phê cũng ghi nhận mức tăng trưởng tích cực do giá xuất khẩu bình quân tăng, xuất phát từ nguồn cung sụt giảm tại một số nước sản xuất lớn.
Ngành chăn nuôi đạt kim ngạch 72,2 triệu USD, tăng 4%. Đàn lợn tăng 3,2%, đàn gia cầm tăng 3,4%, giúp đảm bảo nguồn cung trong nước và mở ra cơ hội xuất khẩu sang các thị trường tiềm năng như Trung Quốc và Nhật Bản.
Xuất khẩu thủy sản tiếp tục bứt phá, đạt 1,42 tỷ USD, tăng mạnh 18,6%. Sản lượng nuôi trồng đạt 692.200 tấn, tăng 4,9%. Cá tra, tôm và các sản phẩm hải sản chế biến tiếp tục là nhóm hàng chủ lực, đặc biệt khi thị trường Mỹ và châu Âu đang có dấu hiệu phục hồi. Tuy nhiên, sản lượng khai thác thủy sản giảm nhẹ 0,5%, cho thấy những thách thức trong công tác quản lý nguồn lợi biển và việc tuân thủ quy định chống khai thác IUU.
Trong 2 tháng đầu năm 2025, kim ngạch xuất khẩu lâm sản đạt 2,68 tỷ USD, tăng 11,9% so với cùng kỳ năm trước. Mặc dù phải đối mặt với các rào cản thương mại từ một số thị trường lớn như Mỹ và EU, ngành gỗ và sản phẩm gỗ vẫn duy trì đà tăng trưởng nhờ doanh nghiệp chủ động điều chỉnh chiến lược sản xuất và mở rộng thị trường.
Đáng chú ý, xuất khẩu muối đạt 1,4 triệu USD, tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm 2024. Kết quả này phản ánh sự chuyển biến tích cực trong sản xuất, đồng thời cho thấy nhu cầu tiêu thụ gia tăng từ các thị trường nhập khẩu.
Bên cạnh những kết quả khả quan, ngành nông, lâm, thủy sản vẫn đối diện với nhiều thách thức, đặc biệt là các rào cản kỹ thuật từ thị trường nhập khẩu.
Theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến, ngành nông nghiệp đang chịu tác động từ chính sách thương mại quốc tế và biến động địa chính trị. “Năm 2025, ngành nông nghiệp sẽ tiếp tục đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt là biến đổi khí hậu và yêu cầu chuyển đổi xanh. Tuy nhiên, Bộ đặt mục tiêu xuất khẩu đạt 70 tỷ USD trong năm 2025, với các giải pháp đồng bộ và quyết tâm mạnh mẽ”, Thứ trưởng nhấn mạnh.
Theo Thứ trưởng Phùng Đức Tiến, cần phát huy những mặt hàng có lợi thế so sánh, xem xét những ngành hàng nào gặp khó khăn để có những giải pháp ứng phó.
Vẫn theo Thứ trưởng Phùng Đức Tiến, để đạt mức tăng trưởng nông nghiệp 4% trong năm 2025, các ngành trụ cột như trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản, lâm nghiệp cần được cơ cấu hợp lý. Đặc biệt, ứng dụng khoa học - công nghệ và thúc đẩy chế biến sâu sẽ là hai yếu tố then chốt.
Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nhấn mạnh, để đạt mục tiêu tăng trưởng ngành nông nghiệp 4% trong năm 2025, cần phát huy lợi thế của các mặt hàng chủ lực và có giải pháp kịp thời đối với những ngành hàng gặp khó khăn.
Như đối với lúa gạo, Việt Nam đã xây dựng hệ thống giải pháp nhằm duy trì đà tăng trưởng. Dù giá gạo có xu hướng giảm trong hai tháng đầu năm, nhưng đã nhích lên từ đầu tháng 3/2025. Năm 2024, xuất khẩu gạo đạt 9,15 triệu tấn và năm 2025 dự kiến tiếp tục giữ mức trên dưới 9 triệu tấn. Đáng chú ý, Việt Nam đang đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu giống, hướng đến tỷ lệ 75% gạo chất lượng cao, gạo thơm và gạo đặc sản trong năm nay. Điều này giúp ngành gạo giữ vững thị phần dù có biến động.
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến cũng nhấn mạnh, để thúc đẩy tăng trưởng bền vững, cần cơ cấu hợp lý các ngành trụ cột như trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản và lâm nghiệp. Trong đó, ứng dụng khoa học - công nghệ và đẩy mạnh chế biến sâu sẽ là những yếu tố quyết định đến năng lực cạnh tranh và giá trị gia tăng của nông sản Việt Nam.
Năm 2025, Chính phủ giao mục tiêu cho tăng trưởng nông nghiệp là 4%.
Phân tích từng lĩnh vực trong ngành nông nghiệp cho thấy trồng trọt đang chiếm tỷ trọng lớn nhất với 43% tổng giá trị toàn ngành. Tốc độ tăng trưởng của lĩnh vực này đạt mức cao nhất là 2,2%, trong khi các năm còn lại dao động từ 1,5 - 1,8%.
Trong đó, chăn nuôi đóng góp 26% GDP ngành nông nghiệp, với mức tăng trưởng ấn tượng 5,92% vào năm 2022. Ngành thủy sản chiếm 28% và duy trì mức tăng trưởng từ 3,5 - 3,8% mỗi năm. Trong khi đó, lâm nghiệp có tỷ trọng nhỏ hơn nhưng lại ghi nhận mức tăng trưởng ổn định trên dưới 7% hàng năm.
Theo Thứ trưởng Phùng Đức Tiến, đây là những dư địa quan trọng cần được rà soát kỹ lưỡng để điều chỉnh cơ cấu ngành hàng, đảm bảo mục tiêu tăng trưởng toàn ngành đạt 4% trong năm 2025. Ông nhấn mạnh, khoa học - công nghệ sẽ là yếu tố quyết định sự đột phá của ngành nông nghiệp. Với Nghị quyết 57 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về phát triển khoa học - công nghệ cùng các chính sách hỗ trợ từ Quốc hội, việc ứng dụng công nghệ vào sản xuất là xu hướng tất yếu.
"Việc áp dụng công nghệ vào canh tác, bảo vệ thực vật, thú y, kết hợp với mô hình kinh tế tuần hoàn và chuyển đổi số sẽ nâng cao chất lượng sản phẩm, đồng thời minh bạch hóa chuỗi giá trị xuất khẩu," Thứ trưởng nhấn mạnh.
Bên cạnh điều chỉnh cơ cấu ngành hàng, chế biến sâu đang được xác định là hướng đi chiến lược nhằm nâng cao giá trị gia tăng cho nông sản Việt Nam. Theo Thứ trưởng Phùng Đức Tiến, ngành nông nghiệp cần giảm dần tỷ trọng xuất khẩu thô, thay vào đó đẩy mạnh các sản phẩm chế biến tinh, giúp gia tăng giá trị và khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
“Diện tích sản xuất có thể không thay đổi, nhưng năng suất, chất lượng và mức độ chế biến sâu sẽ quyết định hiệu quả kinh tế. Đây chính là dư địa quan trọng để ngành nông nghiệp Việt Nam vươn xa hơn trong năm 2025 và những năm tiếp theo,” Thứ trưởng nhấn mạnh.
Việc đẩy mạnh chế biến sâu không chỉ giúp tăng giá trị xuất khẩu mà còn góp phần mở rộng thị trường, giảm phụ thuộc vào xuất khẩu thô và nâng cao khả năng thích ứng trước biến động của thị trường toàn cầu.
Năm 2025, ngành nông nghiệp đặt mục tiêu xuất khẩu nông, lâm, thuỷ sản đạt 70 tỷ USD
Trao đổi với báo chí, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy nhấn mạnh, với kim ngạch xuất khẩu đạt 9,38 tỷ USD và mức xuất siêu 2,05 tỷ USD sau hai tháng đầu năm, ngành nông, lâm, thủy sản tiếp tục khẳng định vai trò trụ cột trong nền kinh tế.
Theo Bộ trưởng, trong năm 2025, Bộ sẽ tập trung triển khai 41 đề án và ban hành 58 thông tư, trong đó ưu tiên năm nghị định quan trọng liên quan đến khoáng sản, môi trường và sản xuất nông nghiệp. Trước mắt, trong tháng 3 và quý II/2025, ngành sẽ đẩy mạnh các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp, tháo gỡ khó khăn về logistics và nâng cao năng lực cạnh tranh của nông sản Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Bộ trưởng kêu gọi các đơn vị trong ngành hành động quyết liệt, tận dụng đà tăng trưởng, đồng thời đảm bảo quá trình hợp nhất bộ máy diễn ra suôn sẻ, không làm gián đoạn công tác quản lý và điều hành.