Chiến lược đầu tư hợp lý năm 2023

VICENTE NGUYEN, CIO Quỹ AFC Vietnam Fund• 24/01/2023 17:00

Trong năm 2023, đa dạng hóa danh mục đầu tư là cần thiết, việc này sẽ làm giảm hiệu suất sinh lời, nhưng ngược lại nó sẽ mang đến một biên độ an toàn cao hơn rất nhiều.

>>Những điểm nóng tác động triển vọng nhóm ngành cổ phiếu năm 2023

Đa dạng hoá danh mục

Với những bất ổn và bất định được nhiều chuyên gia, tổ chức kinh tế dự báo trong năm 2023, chiến lược đầu tư đa dạng hóa, phòng thủ sẽ là chiến lược phù hợp trong năm nay. Bởi nếu các yếu tố bất định này thay đổi một cách đột ngột, toàn bộ thị trường cũng sẽ phản ứng nhanh chóng và khốc liệt. Chính vì vậy, các nhà đầu tư cần phải đa dang hóa danh mục và luôn luôn tự bảo vệ mình trong một tình huống xấu nhất.

Chiến lược đầu tư đa dạng hóa, phòng thủ sẽ là chiến lược phù hợp trong năm 2023

Đối với kênh gửi tiết kiệm, mức lãi suất tiền gửi cao như hiện nay, khoảng 10% thậm chí 11-12%, việc gửi tiết kiệm khoảng 20-30% tổng tài sản đầu tư là một trong những quyết định sáng suốt. So sánh với mức lãi suất cao này, thì việc đầu tư cổ phiếu để kiếm lợi nhuận 15-20%/năm là điều không dễ dàng. Hơn nữa, việc gửi tiết kiệm với lãi suất cao sẽ giúp nhà đầu tư luôn có một khoản dự phòng an toàn cho bất kỳ tình huống xấu nào xảy ra, đồng thời tạo ra mức thu nhập khá hấp dẫn.

Đối với cổ phiếu, đa dạng hóa danh mục đầu tư là cần thiết. Nếu trước đây, nhiều nhà đầu tư cá nhân mang tâm lý “trứng bỏ một giỏ”, thì việc đa dạng hóa danh mục đầu tư trong một rổ cổ phiếu sẽ giúp chúng ta tối thiểu hóa những rủi ro cần thiết. Đương nhiên, việc đa dạng hóa danh mục đầu tư cũng sẽ làm giảm hiệu suất sinh lời, nhưng ngược lại nó sẽ đem lại một biên độ an toàn cao hơn rất nhiều. Ở lĩnh vực này, nhà đầu tư có thể phân bổ tối đa 40-50% tài sản.

Trong năm 2023, những ngành sau nên đặc biệt quan tâm giải ngân như: Một là, ngân hàng. Bất chấp khó khăn về thanh khoản hệ thống, về chi phí vốn tăng cao do lãi suất huy động tăng cao, nhưng ngành ngân hàng vẫn sẽ tăng trưởng tốt. Ngân hàng là ngành trụ cột, cốt lõi của nền kinh tế, là nơi bơm vốn cho nền kinh tế, do đó nếu kinh tế tăng trưởng thì ngành ngân hàng vẫn sẽ tăng trưởng.

Dự kiến tăng trưởng tín dụng trong năm 2023 có thể đạt mức 10-12%. Một trong những lý do chính nên đầu tư vào ngân hàng đó chính là mức định giá của ngành. Hiện tại chỉ số P/B bình quân ngành chỉ đang ở mức 1.0, thấp hơn rất nhiều so với VN-Index khoảng 1.6. Hơn nữa mức định giá P/B 1.0 của ngân hàng được xem là siêu hấp dẫn. Ngoài chỉ số P/B cực thấp thì chỉ số P/E của ngành ngân hàng cũng thấp không tưởng là 5-6 lần thu nhập, so với chỉ số VN-Index là 10.5.

Trong hơn một năm qua, cổ phiếu ngành ngân hàng cũng đã sụt giảm đáng kể từ 30-50% so với mức đỉnh của tháng 6/2021, do đó, sức bật hồi phục của ngành này sẽ là rất cao. Tuy nhiên do những rủi ro tiềm ẩn trong lĩnh vực bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp thì việc chọn lọc cổ phiếu ngân hàng phải hết sức kỹ lưỡng.

Khi chọn cổ phiếu ngân hàng, nhà đầu tư cần tránh những ngân hàng có liên quan nhiều đến trái phiếu doanh nghiệp và cho vay bất động sản. Những ngân hàng bị “vạ lây” bởi hai yếu tố này sẽ chịu áp lực rất cao về thanh khoản và rủi ro trong năm 2023. Ngược lại, những ngân hàng không bị ảnh hưởng sẽ vươn lên một cách mạnh mẽ. Với tiêu chí đó, tôi cho rằng, những ngân hàng sau là cực kỳ tiềm năng, bao gồm STB, ACB và LPB.

Bất chấp khó khăn về thanh khoản hệ thống, về chi phí vốn tăng cao do lãi suất huy động tăng cao, nhưng ngành ngân hàng vẫn sẽ tăng trưởng tốt

Hai là, du lịch và những ngành liên quan đến du lịch. Việc Trung Quốc mở cửa nền kinh tế được kỳ vọng sẽ là cú hích cho ngành du lịch của Việt Nam. Trong những năm chống dịch, Trung Quốc đã gần như phong tỏa toàn bộ đất nước, khiến hơn 33% lượng khách du lịch Trung Quốc đến Việt Nam gần như biến mất. Với hơn 5.8 triệu du khách hàng năm từ đất nước tỷ dân này, thì doanh thu ước tính đem về khoảng 5.8 tỷ USD.

Do đó, việc mở cửa lại thị trường du lịch Trung Quốc sẽ được kỳ vọng là bước tiếp đà lớn cho nền kinh tế. Ngoài du lịch quốc tế, du lịch trong nước vẫn sẽ tiếp tục hồi phục mạnh mẽ. Các ngành dịch vụ cung ứng cho du lịch như vận tải, ăn uống, khách sạn, nhà hàng đều sẽ được hưởng lợi. Trong đó phải kể đến ACV, Tổng Công ty Cảng Hàng Không Việt Nam, một doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực vận tải hàng không. Khi lượng du khách đến Việt Nam gia tăng và việc du khách trong nước di chuyển nhiều hơn cho hoạt động du lịch, thì doanh thu và lợi nhuận của doanh nghiệp này kỳ vọng sẽ tăng trưởng mạnh mẽ.

Ngoài những doanh nghiệp du lịch trong lĩnh vực quốc tế thì các doanh nghiệp trong nước cũng tăng trưởng mạnh mẽ. Đơn cử như Đầm Sen Nước (DSN), khi lợi nhuận của doanh nghiệp này tăng vượt mức trước đại dịch là 2019. Kỳ vọng trong 2023, lợi nhuận của DSN sẽ tiếp tục tăng mạnh. Theo kế hoạch, DSN sẽ chi trả mức cổ tức trong năm 2022 là 40%.

Ba là, chứng khoán. Nếu chúng ta kỳ vọng rằng chỉ số VN-Index sẽ hồi phục mạnh mẽ trong năm 2023 sau một năm sút giảm cực kỳ mạnh, thì nhóm cổ phiếu không nên bỏ qua chính là nhóm chứng khoán.

Đây là nhóm ngành thường xuyên diễn biến theo sự vận hành của chỉ số VN-Index. Trong một báo cáo mới đây của CTCK Tiên Phong, trong quá khứ chỉ có 4 lần chỉ số P/E của VN-Index nằm ở mức quanh 10 lần, đó là vào các năm 2009, 2012, 2016, 2020 và hiện tại. Hầu hết các năm sau đó đều hồi phục mạnh mẽ từ 35-150%. Như vậy, với mức P/E hiện tại của thị trường chỉ khoảng 10.5, được xem là một mức định giá cực kỳ hấp dẫn và cực kỳ thấp, chúng ta hoàn toàn có thể kỳ vọng chỉ số này sẽ tăng tốt trong năm 2023.

Tuy nhiênm khi chọn lọc cổ phiếu chứng khoán cũng cần tránh xa những công ty liên quan đến trái phiếu doanh nghiệp và chọn lọc những công ty có nền tảng vững chắc, tài chính lành mạnh như SSI, VCI hay HCM...

>>Năm 2023, cổ phiếu ngân hàng nào sẽ hưởng lợi về room tín dụng?

Nhóm ngành cần thận trọng

Ngoài những ngành cần quan tâm đầu tư thì cũng có những ngành cần thận trọng khi tham gia và giảm thiểu tỷ trọng. Điển hình là bất động sản, trong môi trường lãi suất cao, tình hình “room” tín dụng dành cho bất động sản cũng bị siết chặt thì khó khăn của ngành bất động sản sẽ còn kéo dài trong một khoảng thời gian tương đối dài.

Ông Vicente Nguyen, CIO quỹ AFC Vietnam Fund

Tình trạng đóng băng thị trường và sụt giảm lợi nhuận sẽ xảy ra trên bình diện toàn ngành, gây ra rất nhiều khó khăn cho các doanh nghiệp. Ước tính ngành bất động sản có thể phải mất ít nhất 1-2 năm mới có thể bắt đầu hồi phục. Còn trong hiện tại, ngành bất động sản là cực kỳ khó.

Nói như vậy, không có nghĩa là tất cả đều xấu, trong đó bất động sản Khu công nghiệp (KCN) vẫn là một lĩnh vực được xem là điểm sáng khi FDI vào Việt Nam được kỳ vọng tiếp tục tăng trưởng bền vững. Do đó những doanh nghiệp bất động sản KCN còn dư địa đất cho thuê, có nguồn tài chính mạnh, nhà đầu tư nên chọn những doanh nghiệp không có nợ vay hoặc nợ vay thấp sẽ là những điểm sáng, có thể kể đến PHR, NTC...

Tiếp đó là ngành xây dựng. Với lãi suất cao và tình trạng đóng băng bất động sản thì ngành xây dựng và vật liệu xây dựng sẽ tiếp tục gặp khó khăn. Ngoài ra, các doanh nghiệp đầu đàn như CTD hay HBC đều đang gặp các khó khăn của riêng họ, việc hồi phục hay tăng trưởng dường như là một viễn cảnh khá xa.

Ngay cả lĩnh vực vật liệu xây dựng như ngành thép cũng sẽ tiếp tục khó khăn. Tuy rằng đáy của chu kỳ kinh doanh thép đã trôi qua, điều xấu nhất đã qua, nhưng tương lai phía trước cũng không phải là hoàn toàn sáng sủa.

Chỉ duy nhất một điểm sáng trong ngành xây dựng đó chính là đầu tư công. Đầu tư công được kỳ vọng là sẽ phải tăng mạnh tốc độ giải ngân để kích thích nền kinh tế trong một năm đầy thách thức như 2023. Tuy nhiên nếu nhìn lại chặng đường đã qua trong 2022 thì kỳ vọng tốc độ giải ngân trong lĩnh vực này dường như cũng sẽ hạn chế chứ không hoàn toàn tươi sáng.

Nếu phải chọn những doanh nghiệp xây dựng được kỳ vọng sẽ hưởng lợi từ chính sách đầu tư công, thì hãy chọn những công ty xây dựng địa phương, có tài chính và nền tảng tốt. Đó sẽ là những doanh nghiệp có tốc độ tăng trưởng lợi nhuận tốt trong năm 2023, đơn cử như LHC, LBM, hay THG... Đó là những doanh nghiệp có nền tảng vững chắc, nợ vay không có và tiền mặt rất cao.

Bên cạnh đó còn có ngành dầu khí và các ngành đang ở đỉnh chu kỳ. Năm 2022 là một năm tươi sáng với ngành dầu khí khi lợi nhuận của các công ty tăng mạnh như GAS. Lợi nhuận sau thuế của GAS trong năm 2022 kỳ vọng sẽ đạt mức cao kỷ lục trong lịch sử nhờ vào giá dầu và giá khí tăng cao do cuộc chiến Nga - Ukraine.

Tuy nhiên, khi FED kiểm soát lạm phát, nhu cầu suy giảm thì giá dầu cũng theo đó điều chỉnh. Tính tới nay, giá dầu đã giảm hơn 40% so với đỉnh. Điều này cũng sẽ làm cho lợi nhuận của các công ty dầu khí sụt giảm nghiêm trọng trong năm 2023. Ngoài dầu khí, thì các ngành cũng chịu tác động tương tự như phân bón, hóa chất và vận tải biển.

Do đó, những nhà đầu tư thiếu kinh nghiệm sẽ mua vào những cổ phiếu này khi lợi nhuận công bố vượt kỳ lục, tuy nhiên sau đó sẽ là những chuỗi ngày giảm sút nghiêm trọng. Chính vì vậy, hãy tránh xa những cổ phiếu ở đỉnh chu kỳ này.

Ngoài gửi tiết kiệm và cổ phiếu, nhà đầu tư có thể quan tâm đến một lĩnh vực mà có thể nhiều người sẽ rất thắc mắc, đó chính là bất động sản. Đây chính xác hơn không phải là đầu tư mà là tích lũy và đáp ứng nhu cầu thực sự. Giá bất động sản nhất định sẽ giảm, đó là cơ hội cho những ai thật sự có nhu cầu về nhà ở.
Nếu mua một căn nhà dành cho chính gia đình mình, thì người mua sẽ không bị quá bận tâm đến việc bán kiếm lời hay lỗ trong ngắn hạn. Bởi đó là việc đầu tư dài hạn cho tài sản và hạnh phúc gia đình. Do đó, hãy để ra một khoản tiền nhất định để mua bất động sản giảm giá, hoặc những bất động sản có chính sách ân hạn trả tiền trong thời gian dài. Song, nhà đầu tư hãy hết sức cẩn trọng tính pháp lý của dự án. Hãy chọn những doanh nghiệp uy tín lớn, luôn giao nhà, giao sổ đúng hạn như Vinhome, Nam Long hay Khang Điền,... Tránh xa các doanh nghiệp bất động sản yếu kém về tài chính và luôn sai lệch thời gian giao nhà, giao sổ.