Chính sách thuế của ông Trump vấp “hòn đá tảng”

Ngày 11/3, thị trường chứng khoán Hoa Kỳ “bay hơi” 3,5 nghìn tỷ đô la Mỹ. Cú sốc này khiến nhà đầu tư “bạc mặt”. Loạt nghi vấn được đặt ra ngay tức thì: Có phải nền kinh tế lớn nhất thế giới đang suy thoái vì thuế quan của Tổng thống Trump?

Cổ phiếu nhóm 10 doanh nghiệp lớn nhất, gồm Meta, Microsoft, Nvidia, Apple, Tesla, Google, Oracle,… chứng kiến làn sóng bán tháo từ 3,3% đến 15,4%. Niềm tin là thứ duy nhất bị hao hụt trong môi trường chính sách thương mại rất quyết liệt từ Nhà trắng.

Dow Jones mất 2,08%, chỉ số S&P 500 giảm 2,7%, trong khi Nasdaq Composite thiên về công nghệ giảm mạnh 4%. Bitcoin chao đảo. Đặc biệt, thước đo nỗi sợ hãi của Phố Wall đạt mức cao nhất trong năm.

Đợt bán tháo này chủ yếu do lo ngại về tác động của thuế quan. Hơn nữa, không ai có thể dự báo được mức độ ảnh hưởng, do tính chất thiếu nhất quán của ông chủ nhà Trắng.

Ví dụ, ông Trump đã đe dọa áp thuế quan đối với hàng nhập khẩu từ Canada và Mexico nhưng sau đó tuyên bố hoãn lại cho đến ngày 2/4. Trong vòng 1 tháng, ông Trump quyết định tăng gấp đôi thuế quan đối với tất cả hàng nhập khẩu từ Trung Quốc từ 10% lên 20% và thuế quan 25% đối với tất cả hàng nhập khẩu thép và nhôm sẽ có hiệu lực vào ngày 12/3.

Ngoài ra, tuần trước ông Trump đã đe dọa sẽ áp dụng thuế quan 250% đối với các sản phẩm từ sữa của Canada và thuế quan “cực kỳ cao” đối với gỗ xẻ của nước này. Tổng thống Hoa Kỳ cũng đã nói với Fox news rằng thuế quan vẫn có thể “tăng theo thời gian”.

David Bahnsen, Giám đốc đầu tư tại Bahnsen Group, bình luận: “Theo nhiều cách, việc nói về thuế quan còn tệ hơn cả việc thực hiện chúng. Nói về thuế quan rồi đảo ngược, đầu cơ và hỗn loạn chỉ làm gia tăng sự bất ổn”.

Và những “vết nứt” đang xuất hiện: Việc sa thải nhân sự đang gia tăng, tuyển dụng đang chậm lại, niềm tin của người tiêu dùng đang bị xói mòn và lạm phát đang tăng lên từng ngày.

Ở nông thôn, rất nhiều cử tri đã bỏ phiếu cho ông Trump trong cả 3 lần ứng cử Tổng thống, nhưng bây giờ bắt đầu “thấm đòn” - giá nông sản giảm và chi phí sản xuất tăng.

Quay trở lại nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump, cuộc chiến thương mại với Trung Quốc vào năm 2018 - nền kinh tế nông nghiệp Hoa Kỳ đã thiệt hại hơn 27 tỷ đô la Mỹ và đậu nành chiếm gần 71% tổng thiệt hại. Cho đến nay, nông dân Hoa Kỳ vẫn chưa phục hồi hoàn toàn thị phần xuất khẩu đậu nành đã mất sang Trung Quốc.

Nền nông nghiệp Hoa Kỳ đã mua phần lớn phân bón từ Canada và xuất khẩu hầu hết sản phẩm sang Trung Quốc. Nhưng hai quốc gia này đã nằm trong danh sách đánh thuế ngay từ khi ông Trump tiếp quản quyền lực.

Cổ phiếu của các công ty liên quan đến nông nghiệp như AGCO, Mosaic, CF Industries và Deere đều đã bị bán tháo trong những ngày đầu tháng 3 sau thông báo về thuế quan. Lý do là nhà đầu tư không tin ngành nông nghiệp sẽ kiếm được lợi nhuận.