"Cuộc chiến" sầu riêng tại Trung Quốc ngày càng khốc liệt

Một quả sầu riêng nặng 6kg (13,2 pound) có thể có giá lên tới 200 nhân dân tệ (28 đô la Mỹ) tại Trung Quốc. Loại trái cây này được các gia đình trung lưu sử dụng, các nhà hàng dùng để thu hút khách và người tặng quà ưa chuộng trong các dịp trang trọng.

Tại các thành phố của Trung Quốc, sầu riêng đã vượt ra khỏi vị thế một loại trái cây thông thường để trở thành lựa chọn thời thượng cho người tiêu dùng trẻ tuổi. Ngành dịch vụ ăn uống đã áp dụng chương trình khuyến mãi “mọi thứ đều có thể + sầu riêng”, tạo nên sự bùng nổ của các nhà hàng chuyên về sầu riêng với các dịch vụ đa dạng từ đồ uống, món tráng miệng đến lẩu và tiệc buffet.

Trên mạng Douyin, các chủ đề như “thịt nướng sầu riêng” và “tiệc buffet sầu riêng” đã thu hút hơn 1,24 tỷ lượt xem. Các nhà hàng ở Quảng Đông đã chế biến ra hơn 200 món từ sầu riêng Malaysia.

Trung Quốc tiêu thụ hơn 90% tổng sản lượng sầu riêng trên thế giới, đây là thị trường mà bất kỳ doanh nghiệp xuất khẩu nào cũng muốn góp mặt với lượng nhập khẩu tăng vọt từ 430.000 tấn, trị giá 1,1 tỷ đô la Mỹ, vào năm 2018 lên 1,38 triệu tấn, trị giá 6,2 tỷ đô la Mỹ. Chính vì vậy, “cuộc chiến" sầu riêng tại đây ngày càng khốc liệt.

Sau Thái Lan, Việt Nam và Malaysia, đến lượt Indonesia trở thành nhà cung cấp sầu riêng tươi cho Trung Quốc từ đầu năm nay. Vì khoảng cách địa lý khá xa nên sầu riêng Indonesia quá cảnh Malaysia và Thái Lan, tiếp tục được làm lạnh để đảm bảo chất lượng theo yêu cầu.

Nhưng mới đây, ông Sudaryono, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp của quốc gia vạn đảo đã tuyên bố rằng Indonesia đang tích cực tìm kiếm cơ hội để xuất khẩu trực tiếp sầu riêng sang Trung Quốc như một cách để tăng lợi nhuận từ mức trung bình 10% lên 30%.

Jayant Menon, nghiên cứu viên cao cấp về thương mại của Viện Yusof Ishak (Singapore) cho biết: “Indonesia đang nỗ lực cải thiện quy trình chứng nhận và có thể không còn cần phải phụ thuộc vào các quốc gia trung gian để tiếp cận thị trường Trung Quốc”.

Lãnh đạo Bộ Nông nghiệp Indonesia gần đây đã gặp gỡ một số đối tác từ Trung Quốc để thảo luận về tiềm năng cho các thỏa thuận xuất khẩu sầu riêng trực tiếp. Nhiều khả năng thị trường Trung Quốc có thêm tay chơi mới rất mạnh mẽ.

Mohamad Reza Tirtawinata, Giám đốc Quỹ Durian Nusantara cho rằng, người trồng sầu riêng Indonesia cần thêm hai năm nữa để phát triển cơ sở hạ tầng đảm bảo tuân thủ các quy định nhập khẩu của Trung Quốc; bắt đầu từ vườn, nó phải được chứng nhận không có thuốc trừ sâu.

Sự xuất hiện của sầu riêng Indonesia có thể đe dọa vị thế độc tôn của Thái Lan, Việc vận chuyển sầu riêng từ Thái Lan sang Trung Quốc mất khoảng 10 ngày bằng đường biển. Thời gian vận chuyển dự kiến ​​sẽ được rút ngắn đáng kể khi tuyến đường sắt cao tốc Trung-Thái đi vào hoạt động vào năm 2026.

Công ty Quản lý chuỗi cung ứng TWT Quảng Tây cho biết, kể từ khi đại dịch COVID-19 bùng phát, chính phủ đã ban hành các biện pháp quản lý và kiểm soát chặt chẽ đối với nhiều sản phẩm đông lạnh được vận chuyển bằng đường thủy do khả năng virus vẫn còn tồn tại trên một số bề mặt. Do đó, thời gian vận chuyển thường mất thêm từ 3 đến 8 ngày.

Từ đầu năm nay, Trung Quốc đã thắt chặt giám sát sầu riêng nhập khẩu từ Việt Nam sau khi phát hiện hàm lượng cao hai chất có khả năng gây hại, khiến hoạt động canh tác và xuất khẩu sầu riêng ở Việt Nam bị chững lại, mất ít nhất 3 năm để tái lập quy trình theo tiêu chuẩn mới.