Cuộc “tàn sát” trong thị trường xe điện đã bắt đầu

>>"Bong bóng" xe điện toàn cầu sắp nổ tung?

Electric Last Mile Solutions, một công ty có trụ sở tại Michigan chuyên lắp ráp xe tải thương mại, đã thông báo vào cuối ngày Chủ nhật rằng họ sẽ thanh lý sau khi không đảm bảo được nguồn vốn bổ sung cũng như không tìm được người mua tiềm năng, theo Bloomberg. Việc ngừng hoạt động diễn ra 12 tháng sau khi Electric Last Mile niêm yết cổ phiếu thông qua SPAC, huy động được 379 triệu USD trong một thỏa thuận đưa công ty đạt mức giá trị 1,4 tỷ USD.

Sự sụp đổ của Electric Last Mile, một nhà sản xuất ô tô điện được niêm yết thông qua SPAC, theo sau những biến động nội bộ. Chủ tịch và Giám đốc điều hành của công ty đều từ chức vào tháng Hai sau khi một cuộc điều tra nội bộ phát hiện ra các giao dịch mua cổ phần không phù hợp trước khi thương vụ SPAC được công khai. Kiểm toán viên của công ty đã nghỉ việc một tuần sau động thái trên và Electric Last Mile vẫn chưa nộp báo cáo thường niên năm 2021 cũng như báo cáo tài chính quý đầu tiên năm 2022.

Việc Electric Last Mile sụp đổ chỉ hai năm sau khi thành lập cho thấy bức tranh toàn cảnh của các công ty khởi nghiệp xe điện vốn từng đạt thành công nhanh chóng. Một số công ty khác cũng đang “chết dần chết mòn”, khi các nhà sản xuất ô tô truyền thống bắt đầu tăng tốc và chi phí sản xuất tăng vọt.

Canoo, một công ty khởi nghiệp xe điện có trụ sở tại Arkansas từng niêm yết cổ phiếu thông qua SPAC, đã khiến các nhà đầu tư kinh ngạc vào tháng trước khi tuyên bố trong một hồ sơ pháp lý rằng “có sự nghi ngờ đáng kể về khả năng tiếp tục hoạt động của công ty”. Giám đốc điều hành của Canoo, Tony Aquila, đã cố gắng dập tắt nỗi sợ hãi trong một cuộc phỏng vấn với Jalopnik khi nói rằng họ vẫn còn khả năng tiếp cận nguồn vốn khoảng 600 triệu USD, nhưng các nhà đầu tư vẫn bi quan. Tính đến thời điểm hiện tại, cổ phiếu của công ty đã giảm 62%, trong khi những tin đồn về việc Apple mua lại đã xuất hiện khắp nơi.

Một công ty khởi nghiệp khác của SPAC, Lordstown Motors có trụ sở tại Ohio, tiếp tục đứng trước bờ vực vỡ nợ. Các quan chức của công ty cho biết nhà sản xuất ô tô này có thể cần phải đảm bảo thêm nguồn vốn và tăng giá trị thị trường để duy trì hoạt động kinh doanh trong một năm nữa, ngay cả sau khi bán nhà máy với giá 230 triệu USD, theo The Wall Street Journal đưa tin vào giữa tháng 5.

 >>Các startup xe điện đối mặt với cơn khát tiền chưa từng có

Trong khi đó, một trong những công ty khởi nghiệp cũ hơn, Faraday Future, hiện đang là một mớ hỗn độn. Năm năm sau khi trình làng chiếc xe điện đặc trưng của mình, FF 91, công ty có trụ sở tại California vẫn chưa đưa một chiếc xe thương mại nào lăn bánh. Faraday Future đã báo cáo chỉ có 400 đơn đặt hàng trước cho FF 91 tính đến tháng trước, theo CNET. Hội đồng quản trị của Faraday Future đã giáng chức Giám đốc điều hành sáng lập của công ty vào tháng Hai và cổ phiếu giảm 58% tính đến thời điểm hiện tại.

Ngay cả những tên tuổi lớn nhất trong các công ty khởi nghiệp xe điện, ví dụ như Rivian và Lucid, cũng đang gặp phải một số vấn đề.

Không có công ty nào sắp phá sản — Rivian được một số nhà đầu tư tên tuổi hậu thuẫn, trong khi Lucid được sự đảm bảo của Quỹ Đầu tư Công của Ả Rập Xê-út — nhưng chuỗi cung ứng của cả hai đang cản trở khả năng phát triển sản xuất của họ. Phố Wall tiếp tục trừng phạt hai công ty này: Cổ phiếu Rivian giảm 72% từ đầu năm đến nay, trong khi cổ phiếu Lucid giảm 56%.

Đối với các công ty khởi nghiệp xe điện, cuộc tàn sát chỉ mới bắt đầu.

Các nhà sản xuất ô tô truyền thống có túi tiền sâu, chẳng hạn như General Motors, Fiat Chrysler, Ford, Volkswagen và Toyota, đã cam kết đầu tư hàng chục tỷ đô la cho xe điện - số tiền lớn hơn rất nhiều so với các công ty khởi nghiệp vụn vặt có thể huy động từ thị trường công và tư nhân. Chúng ta cũng không thể bỏ qua Tesla, hãng sản xuất xe điện phổ biến nhất thế giới. Việc mở rộng nhanh chóng năng lực sản xuất của công ty, kết hợp với năng lực cung ứng nguồn nguyên liệu và pin, giúp công ty có được vị trí tốt để duy trì vị trí độc tôn của mình.

Electric Last Mile đã cho thấy cơ hội cho các công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực xe điện đã nằm ở đằng sau. Đang chờ đợi họ phía trước có thể là các hợp đồng mua lại hay thậm chí là bản tuyên bố phá sản.