Đâu là "chìa khóa" giúp Ukraine đối phó với Nga?

CẨM ANH• 18/05/2023 03:00

Chỉ riêng trong tháng này, Nga đã tiến hành 8 đợt tấn công tên lửa vào thủ đô của Ukraine. Tuy nhiên, Ukraine tuyên bố đã ngăn chặn thành công những đợt tấn công này.

>>Chiến sự Nga - Ukraine: Nguồn lực hậu thuẫn Ukraine sẽ dồi dào hơn

Hệ thốngp/phòng không Patriot, một trong những vũ khí hiệu quả trong việc hỗ trợ Kiev đẩy lùi cuộc không kích của quân đội Nga

Hệ thống phòng không Patriot, một trong những vũ khí hiệu quả trong việc hỗ trợ Kiev đẩy lùi cuộc không kích của quân đội Nga

Cho đến gần đây, hầu hết các nhà phân tích và thậm chí cả các quan chức quốc phòng Mỹ chỉ đơn giản nghi ngờ rằng lực lượng phòng không của Ukraine sẽ không đủ khả năng đẩy lùi một cuộc tấn công kéo dài của Nga.

Mới tháng trước, các tài liệu của chính phủ Mỹ bị rò rỉ đã nêu chi tiết về việc kho tên lửa phòng không tầm trung của Ukraine đã cạn kiệt nghiêm trọng như thế nào. Ngay cả Cố vấn kinh tế của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenksy, ông Alexander Rodnyansky gần đây cũng thừa nhận với CNN rằng hệ thống phòng không của nước ông "không đủ tốt để đối phó với Nga".

Khi Nga phóng 84 tên lửa vào các thành phố lớn trên khắp Ukraine, Kiev cũng thừa nhận 6 tên lửa đạn đạo Kinzhal đã vượt qua được hệ thống phòng không của nước này.

Nhưng có một số điều thực sự đã thay đổi. Tại khu vực Kiev, các hệ thống phòng không Patriot do Mỹ sản xuất đã đến Ukraine vào tháng trước. Được biết, Mỹ và Đức mỗi nước đã cung cấp một tổ hợp Patriot cho Ukraine.

Theo các chuyên gia của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), tên lửa đánh chặn Patriot có thể tấn công máy bay tầm cao và tầm trung, tên lửa hành trình và một số tên lửa đạn đạo.

Hệ thống phòng thủ Patriot ghê gớm đến mức Nga đã cam kết sẽ tìm mọi cách để phá hủy chúng. "Các cuộc tấn công hôm thứ Ba tuần này vào Kiev có thể đã làm hư hại, nhưng không thể phá hủy hoàn toàn một trong những hệ thống Patriot của Ukraine", một quan chức Mỹ nói với CNN.

>>Chiến sự Nga - Ukraine: "Gió sẽ đổi chiều" nếu Ukraine được cấp máy bay F-16

Nga phóng tên lửa Kalibr từ Biển Đen nhằm mục tiêu tại Ukraine tháng 3/2022. Ảnh: BQP Nga

Nhưng không phải một mình hệ thống Patriot đã bảo vệ bầu trời Ukraine. Các nguồn tin của CSIS cho biết thêm, Kiev đã nhận được nhiều hệ thống tên lửa phòng không tầm ngắn và tầm trung từ các quốc gia NATO khác, bao gồm khẩu đội pháo IRIS-T của Đức và hệ thống chống tên lửa Hawk, tiền thân của Patriot. “Các nhà lãnh đạo Ukraine đã tuyên bố rằng hệ thống IRIS-T đã thành công trong 90% các cuộc giao tranh", chuyên gia Ian Wiliams thuộc Dự án Phòng thủ Tên lửa tại CSIS viết trong một báo cáo được công bố vào tháng này, đồng thời, ông cũng cho biết thêm rằng hệ thống phòng không NASAMS của Hoa Kỳ cũng đã góp phần vào thành công nói trên.

Mặt khác, có những vũ khí mà Ukraine đã sở hữu trước khi chiến tranh nổ ra, chủ yếu là các hệ thống thời Liên Xô cũ bao gồm tên lửa phòng không tầm trung S-300 và Buk M1. Báo cáo của CSIS cho biết những hệ thống này có tỷ lệ thành công khoảng 80% khi bắn trúng tên lửa hành trình của Nga.

Mặc dù vậy, có một số vấn đề đáng lo ngại là Kiev đang nhanh chóng cạn kiệt nguồn đạn cho các hệ thống cũ. Theo các tài liệu bị rò rỉ của Hoa Kỳ và báo cáo của CSIS, với số lượng tên lửa hạn chế, quân đội Ukraine sẽ cần giữ chúng cho các ưu tiên cao nhất như việc máy bay hoặc tên lửa của Nga tấn công các mục tiêu nhạy cảm nhất.

Một số người thắc mắc liệu kho tên lửa phòng không cạn kiệt của Ukraine có phải là nguyên nhân dẫn đến cuộc tấn công dữ dội hiện nay của Nga hay không. Hiện nay, Nga đã tung ra một cuộc tấn công từ nhiều hướng: tên lửa đạn đạo Kinzhal phóng từ máy bay chiến đấu, tên lửa hành trình Kalibr bắn từ Biển Đen và tên lửa Iskander phóng từ đất liền.

"Không còn nghi ngờ gì nữa, việc hoạt động với tần suất cao đã làm năng lực phòng không của Ukraine trở nên quá tải, và các chiến thuật của Nga dường như nhằm mục đích chính xác là làm cạn kiệt năng lực phòng thủ của Ukraine", ồng Justin Crump, chuyên gia phân tích quân sự tại Công ty Tư vấn tình báo Sibylline có trụ sở tại London lưu ý.

Chính vì vậy, ông Crump nói rằng sự hỗ trợ của phương Tây sẽ rất quan trọng trong thời gian tới vì Nga có đủ kho dự trữ bom thông minh. Nếu lực lượng không quân Nga tham gia mạnh mẽ hơn ở Ukraine, nó có thể gây ra rất nhiều thiệt hại.

“Nếu Nga đẩy mạnh tấn công làm suy yếu hệ thống phòng không của Ukraine thông qua tiêu hao và giành ưu thế trên không, thì cuộc chiến sẽ trở nên khó khăn hơn đáng kể đối với Kiev. Trong phạm vi có thể, việc bổ sung các máy bay đánh chặn và các thiết bị phòng không liên quan vẫn phải là ưu tiên hàng đầu đối với các gói viện trợ quân sự của phương Tây trong tương lai gần”, chuyên gia này nhấn mạnh.