Đề nghị làm rõ thuốc nào được bán qua mạng

Theo đó, đa số ý kiến tán thành với nhiều nội dung được tiếp thu, chỉnh lý của Dự thảo Luật Dược sửa đổi (Dự thảo) cho rằng, về cơ bản đã bảo đảm tính khả thi, đáp ứng được yêu cầu thực tiễn, đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật và đủ điều kiện trình Quốc hội thông qua tại kỳ họp tới.

Tuy nhiên, vẫn còn một số vấn đề còn ý kiến khác nhau, nổi bật là vấn đề liên quan đến danh mục thuốc được phép bán qua thương mại điện tử.

Về kinh doanh thuốc, nguyên liệu làm thuốc theo phương thức thương mại điện tử, Thường trực Ủy ban Xã hội của Quốc hội nhận định việc luật hóa quy định kinh doanh thuốc, nguyên liệu làm thuốc theo phương thức thương mại điện tử là cần thiết, nhằm điều chỉnh vấn đề đã phát sinh trong thực tiễn và còn khoảng trống pháp lý.

Báo cáo tham khảo kinh nghiệm quốc tế của Bộ Y tế cho thấy, một số quốc gia trên thế giới như Nhật Bản, Trung Quốc, Singapore, Anh đều cho phép việc kinh doanh thuốc theo phương thức thương mại điện tử. Do đó, Thường trực Ủy ban xin được quy định việc kinh doanh thuốc, nguyên liệu làm thuốc theo phương thức thương mại điện tử tại Dự thảo này.

Để bảo đảm thận trọng, Thường trực Ủy ban Xã hội đề nghị, chỉ quy định việc cho phép kinh doanh thuốc, nguyên liệu làm thuốc thông qua sàn giao dịch thương mại điện tử, ứng dụng thương mại điện tử bán hàng, website thương mại điện tử bán hàng có chức năng đặt hàng trực tuyến để xác định được pháp nhân chịu trách nhiệm.

Dự thảo quy định cụ thể loại thuốc được kinh doanh theo phương thức thương mại điện tử “Thuốc được bán lẻ theo phương thức thương mại điện tử phải thuộc Danh mục thuốc không kê đơn trừ thuốc thuộc Danh mục hạn chế bán lẻ, thuốc phải kiểm soát đặc biệt”; “Thuốc, nguyên liệu làm thuốc được bán buôn theo phương thức thương mại điện tử trừ các thuốc, nguyên liệu làm thuốc phải kiểm soát đặc biệt”.

Liên quan đến vấn đề này, đại biểu Trần Thị Nhị Hà, Phó Trưởng ban Dân nguyện nhận xét, nội dung này đã được Ban soạn thảo chỉnh sửa rất nhiều lần. Theo đó, nếu bán lẻ theo phương thức thương mại điện tử thì sẽ thực hiện danh mục thuốc không kê đơn. Tuy nhiên, Dự thảo quy định một hình thức nữa là bán buôn theo phương thức thương mại điện tử, tức là bán cả thuốc kê đơn, thuốc không kê đơn, các thuốc quản lý đặc biệt và nguyên liệu làm thuốc.

Đại biểu cho rằng việc triển khai hình thức này sẽ rất vướng mắc trong thực tiễn, bởi vì nếu kinh doanh theo phương thức thương mại điện tử thì khó phân biệt được hình thức bán buôn hay bán lẻ.

Theo quy định việc bán buôn thuốc không phải là bán nhiều, bán lẻ thuốc không phải là bán ít mà bán buôn thuốc là bán cho một cơ sở có pháp nhân, bán lẻ thuốc là bán đến tay người tiêu dùng. Như vậy, cơ sở bán buôn thuốc cần phải chứng minh được mình bán cho ai, bán cho một nhà thuốc hoặc một công ty dược.

Theo bà Hà, pháp luật quy định nếu cơ sở kinh doanh thuốc mà không bán đúng đối tượng vào các cơ sở có pháp nhân thì bị phạt từ 20 triệu đến 30 triệu đồng. Như vậy, trong giao dịch bán buôn thuốc thực tế thì cơ sở bán buôn thuốc có trách nhiệm xác định bên mua có giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dược để thực hiện việc mua bán.

"Trên môi trường thương mại điện tử thì trách nhiệm này thuộc về bên bán thuốc hay là bên sàn thương mại điện tử? Sàn thương mại điện tử lại không phải là cơ sở kinh doanh dược nên rất khó phân biệt được giữa hình thức bán buôn và bán lẻ", đại biểu nêu vấn đề.

Hơn nữa, theo đại biểu, việc quy định là thuốc kê đơn, thuốc không kê đơn, nguyên liệu làm thuốc thực sự cũng rất khó khăn, bởi vì có rất nhiều loại thuốc phải kê đơn theo giới hạn nồng độ.

"Acyclovir là thuốc bôi ngoài da, nếu với nồng độ dưới 5% là thuốc không kê đơn nhưng trên 5% lại là thuốc kê đơn, như vậy chúng ta rất khó phân biệt là thuốc kê đơn hay không kê đơn trên sàn giao dịch thương mại điện tử", bà Hà dẫn chứng.

Từ đó, đại biểu đề nghị đã thương mại điện tử thì chỉ bán thuốc không kê đơn. Đây là một mô hình rất nhiều nước trên thế giới đã áp dụng.

Góp thêm ý kiến cho vấn đề này, đại biểu Nguyễn Anh Trí, Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội cho rằng, quy định về kinh doanh thuốc, nguyên liệu làm thuốc theo phương thức thương mại điện tử là đúng, nhưng chưa đủ.

Theo đại biểu, việc khám, chữa bệnh từ xa đang dần phát triển, việc kê đơn tất nhiên phải là kê đơn điện tử, bệnh án điện tử... đưa thuốc đến tận nhà cho người bệnh, đó chính là thương mại điện tử.

“Mong Ban soạn thảo cân nhắc có thêm quy định cho phép bán thuốc qua mạng đối với những trường hợp thực hiện khám, chữa bệnh từ xa với điều kiện: Một là, thuốc phải do một nhà thuốc có uy tín, được cho phép mới cung cấp thuốc. Hai là, người giao hàng là người có đăng ký và do nhà thuốc đó có danh sách quản lý”, đại biểu Nguyễn Anh Trí chia sẻ.