Gửi bình luận
Mô hình D2C hay tiếp thị liên kết ngoài sàn giúp nhãn hàng tự chủ được dữ liệu và tập khách hàng của mình để phát triển bền vững dài lâu.
Thị trường thương mại điện tử (TMĐT) Việt Nam đang cho thấy những con số tăng trưởng đáng kinh ngạc, với tổng dung lượng ước tính đạt từ 28 tỷ đến 32 tỷ đô la Mỹ mỗi năm. Tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) của thị trường là khoảng 27%. Tổng doanh thu trên các sàn TMĐT ước tính đạt 210.000 tỷ VND, trong đó Shopee và TikTok là hai nền tảng chiếm thị phần lớn nhất. Đặc biệt, doanh số của các gian hàng chính hãng (Mall) đã đạt khoảng 4.2 tỷ đô la Mỹ và dự kiến tăng trưởng kép hằng năm ở mức 44%, ông Nguyễn Văn Lãm – CEO eCentric – trích dẫn các số liệu cho biết.
Tuy quy mô thị trường liên tục mở rộng, song môi trường kinh doanh trực tuyến đang đối mặt với nhiều áp lực. Các nghị định và quy định liên quan đến hoạt động thương mại điện tử, livestream bán hàng đang được siết chặt mạnh mẽ hơn, bao gồm cả việc đánh thuế trực tiếp lên việc kinh doanh trên sàn. Bên cạnh đó, chi phí vận hành ngày càng tăng cao khi các sàn TMĐT liên tục tăng phí, với mức phí cố định có thể lên tới khoảng 20.17% cho một số ngành hàng như làm đẹp trên Shopee. Ông Lãm nhận định rằng sự tăng trưởng tổng giá trị hàng hóa (GMV) nhanh chóng có nguy cơ chỉ là "tăng trưởng ảo", bởi việc các nhãn hàng phải chi rất nhiều cho voucher và giảm giá khiến biên lợi nhuận trên từng sản phẩm bị giảm đi.
Một trăn trở lớn khác là việc mất quyền kiểm soát dữ liệu khách hàng. Khi khách hàng mua hàng trên sàn, sàn sẽ nắm giữ dữ liệu, chỉ cung cấp mã vận đơn cho nhà bán hàng. Điều này khiến nhãn hàng gặp khó khăn trong việc khai thác giá trị lâu dài của khách hàng (LTV).
Trước những thách thức về chi phí và quyền sở hữu dữ liệu, các thương hiệu đang có nhu cầu chuyển đổi sang các mô hình kinh doanh hiệu quả hơn, trong đó mô hình D2C trở thành một giải pháp bền vững hơn để nắm giữ tài sản số cốt lõi là dữ liệu khách hàng. Các nhãn hàng sẵn sàng bỏ ra một mức hoa hồng cao hơn so với sàn, thậm chí 10% đến 20% chi phí tiếp thị ban đầu, để kéo lưu lượng truy cập về "sân nhà", là website hoặc ứng dụng của mình.
Việc sở hữu dữ liệu trực tiếp cho phép nhãn hàng sử dụng các giải pháp công nghệ để (tái định vị khách hàng (retarget) và gia tăng vòng đời khách hàng (LTV), khiến chi phí thu hút khách hàng ban đầu trở nên xứng đáng. Các phương thức phổ biến để thu thập dữ liệu ngoài sàn bao gồm in mã QR trực tiếp trên bao bì sản phẩm dẫn thẳng vào website hoặc ứng dụng, hoặc sử dụng coupon hay thiệp cảm ơn để mời khách hàng theo dõi trang của mình trên mạng xã hội.
Bên cạnh đó, tiếp thị liên kết (Affiliate marketing) đã trở thành một công cụ không thể thiếu để phát triển doanh số trong TMĐT, với khoảng 80% nhà quảng cáo đang sử dụng hình thức này, theo ông Lãm. Thị trường đang chứng kiến xu hướng dịch chuyển mạnh mẽ từ người có ảnh hưởng lớn (macro creators) sang người có ảnh hưởng nhỏ (micro creators). Họ đóng vai trò là nguồn động lực tăng trưởng chính khi nhãn hàng phát triển tiếp thị liên kết trên sàn TMĐT.
Tuy nhiên, việc triển khai tiếp thị liên kết trên sàn TMĐT khiến nhãn hàng khó kiểm soát được nguy cơ bị sàn chia sẻ khách hàng (cross-sale) cho đối thủ. Do đó, nhãn hàng cần tìm đến các giải pháp ngoài sàn (off-platform) để chủ động hơn. Ông Lãm nhấn mạnh rằng khi nhãn hàng tự triển khai chiến dịch tiếp thị liên kết ngoài sàn, họ cần xác định rõ mục tiêu là chạy ra lead, ra chuyển đổi, hay khuếch đại thương hiệu.
Trên bức tranh toàn cầu, thị trường D2C đang trên đà phát triển mạnh mẽ, dự kiến đạt 2.750 tỷ đô la Mỹ vào năm 2030. Chiến lược Omni Channel (đa kênh) được xem là kênh bán hàng chủ đạo, được hơn 73% người tiêu dùng yêu thích vì mang lại trải nghiệm tiện lợi và xuyên suốt.
Tại Việt Nam, mặc dù thương mại mạng xã hội (Social Commerce) như TikTok Shop hay Shopee Live đang bùng nổ và thống trị, ông Huỳnh Minh Nhựt - CCO Permate - cho biết các mô hình D2C khác như Subscription (đăng ký định kỳ) và Community Driven (Cộng đồng) lại vẫn còn tương đối sơ khai. Đây là cơ hội lớn cho những doanh nghiệp có sản phẩm với tần suất tiêu dùng lặp lại rõ ràng, như thực phẩm chức năng hoặc thức ăn thú cưng. Tuy nhiên, để mô hình này thành công, sản phẩm cần đáp ứng hai yếu tố tiên quyết: mang lại giá trị tiết kiệm rõ ràng (thấp hơn ít nhất 10-20% so với mua lẻ) và xây dựng được niềm tin thương hiệu vững chắc.
Trong vòng 2 đến 3 năm tới, tăng trưởng D2C bền vững tại Việt Nam sẽ phụ thuộc vào ba trụ cột chính. Thứ nhất là khả năng tận dụng nguồn dữ liệu trực tiếp (First-party dữ liệu) để retargeting và tăng LTV. Thứ hai là tăng trưởng thông qua Partnership/Affiliate để tối ưu hóa chi phí thu hút khách hàng. Cuối cùng, doanh nghiệp cần ứng dụng AI để tự động hóa, giảm tải vận hành và cá nhân hóa trải nghiệm khách hàng. Việc làm chủ được các kênh Partnership ngoài sàn thông qua những giải pháp công nghệ như nền tảng Multi-attribution sẽ là chìa khóa để nhãn hàng có thể duy trì sự tăng trưởng theo cấp số nhân mà không cần trả chi phí trước, ông Nhựt cho biết.
