Đề xuất bỏ điều kiện cư trú khi mua nhà ở xã hội

PHƯƠNG UYÊN• 02/04/2023 03:00

Theo đề xuất mới của Bộ Xây dựng, người dân muốn thuê, mua nhà ở xã hội sẽ không phải đáp ứng về điều kiện thường trú, tạm trú từ một năm trở lên tại địa phương nơi có dự án.

>>> Vốn cho nhà ở xã hội vẫn... nằm trên giấy

Tại Tờ trình Đề nghị xây dựng Nghị quyết của Quốc hội thí điểm một số chính sách nhằm đẩy mạnh phát triển nhà ở xã hội và nhà lưu trú công nhân khu công nghiệp, Bộ Xây dựng đã chỉ ra, theo quy định tại Điều 51 Luật Nhà ở năm 2014, các đối tượng để được mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội không phân biệt hình thức hỗ trợ đều phải đảm bảo đủ 3 điều kiện gồm: Nhà ở, cư trú, thu nhập.

Quy định về ba điều kiện nhà ở, cư trú, thu nhập dẫn đến bất cập là người thu nhập thấp muốn thuê nhà xã hội (không mua bán, chuyển quyền sở hữu) cũng phải thực hiện đầy đủ thủ tục, giấy tờ chứng minh.

Quy định về ba điều kiện nhà ở, cư trú, thu nhập dẫn đến bất cập là người thu nhập thấp muốn thuê nhà xã hội cũng phải thực hiện đầy đủ thủ tục, giấy tờ chứng minh. ẢNH: LV

Đối với nhà ở: Người mua nhà phải chưa có nhà ở, đất ở thuộc sở hữu của mình; chưa được mua hoặc thuê mua nhà ở xã hội; chưa được hưởng chính sách hỗ trợ nhà dưới mọi hình thức tại nơi sinh sống, làm việc hoặc có nhà của mình nhưng diện tích bình quân đầu người thấp hơn mức tối thiểu do Chính phủ quy định theo từng thời kỳ và khu vực.

Đối với điều kiện về thu nhập: Người mua nhà xã hội phải thuộc diện thu nhập thấp; công nhân, người lao động, chuyên gia đang làm việc tại các doanh nghiệp trong khu công nghiệp; cán bộ, công chức, viên chức thuộc diện không phải nộp thuế thu nhập; hộ nghèo, cận nghèo; người có công với cách mạng, thân nhân liệt sĩ thuộc diện được hỗ trợ cải thiện nhà ở; người đã trả lại nhà công vụ..

Đối với điều kiện về cư trú: Người mua nhà ở xã hội bắt buộc có đăng ký thường trú tại địa phương nơi có nhà ở xã hội. Nếu không phải có tạm trú từ một năm trở lên. Tuy nhiên, theo Bộ Xây dựng, hiện quy định mới về luật cư trú đã bỏ quy định về hộ khẩu. Chính vì vậy, quy định trên đã không còn phù hợp và điều này làm phát sinh thủ tục bất cập, như những người thu nhập thấp, để thuê nhà ở xã hội (không mua bán, chuyển quyền sở hữu nhà ở) cũng phải thực hiện đầy đủ các thủ tục, giấy tờ chứng minh 3 điều kiện nêu trên.

>>Thay đổi phương thức thực hiện nhà ở xã hội

Bên cạnh đó, việc quy định điều kiện về cư trú phải có đăng ký thường trú tại tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi có nhà ở xã hội; trường hợp không có đăng ký thường trú thì phải có đăng ký tạm trú từ một năm trở lên tại tỉnh, thành phố này để đảm bảo nguồn lực hỗ trợ của các địa phương có dự án nhà ở xã hội chỉ chăm lo nhà ở cho người dân, người lao động làm việc trên địa bàn đã không còn phù hợp trong tình hình mới, đồng thời phát sinh thủ tục hành chính không cần thiết.

Do đó, Bộ Xây dựng đề xuất các trường hợp thuê nhà ở xã hội thì không cần đáp ứng các điều kiện như trường hợp mua, thuê mua nhà ở xã hội.

Trường hợp mua, thuê mua nhà ở xã hội thì phải đảm bảo đồng thời 2 điều kiện về nhà ở (chưa có nhà ở, đất ở hoặc diện tích nhà ở bình quân đầu người dưới 10m2), về thu nhập thuộc diện không phải nộp thuế thu nhập theo quy định của pháp luật về thuế thu nhập cá nhân.

Ông Võ Hồng Thắng - Phó Giám đốc Nghiên cứu & Phát triển, DKRA Group, đánh giá nếu quy định này gỡ bỏ sẽ giúp người mua tiếp cận nhà ở xã hội thuận tiện hơn. Theo ông Thắng, sẽ có một lượng lớn công nhân hay những người nhập cư tại địa phương, họ chưa có đăng ký hộ khẩu hay chưa có hộ khẩu, họ nằm trong 2 nhóm mà còn lại như thu nhập chưa đủ để đóng thuế thu nhập cá nhân và chưa sở hữu nhà thì sẽ thuận tiện hơn.

"Đây cũng là một trong những cách làm cho chủ đầu tư khi làm nhà ở xã hội tìm kiếm đối tượng khách hàng thuận tiện hơn, giảm bớt trở ngại đối với thị trường hiện nay" - theo ông Thắng.