Diễn đàn khởi nghiệp ASEAN 2020: Tạo dựng hệ sinh thái hỗ trợ khởi nghiệp công nghệ số

Ông Phạm Đình Đoàn, Chủ tịch Dự án di sản Digital STARS cho biết, trong năm Việt Nam giữ vai trò Chủ tịch ASEAN 2020, ASEAN BAC Việt Nam với định hướng chủ đề chính “ASEAN số vì sự phát triển bền vững”, Việt Nam đã chủ trì nhiều cuộc đối thoại, báo cáo khuyến nghị doanh nghiệp trực tiếp với Bộ trưởng Kinh tế và Lãnh đạo cấp cao ASEAN xuyên suốt trong năm và triển khai Dự án di sản Mạng lưới khởi nghiệp Công nghệ số (Digital Startups Towards ASEAN Resilience and Sustainability- viết tắt là Digital STARS).

Trong bối cảnh ASEAN là nền kinh tế lớn trong khu vực nhưng năng lực phát triển kinh tế số còn hạn chế, cộng thêm diễn biến khó lường của đại dịch COVID-19 gây nhiều ảnh hưởng nặng nề tới hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp trong khu vực, dự án Digital STARS là sáng kiến của ASEAN BAC Việt Nam trong nhiệm kỳ Chủ tịch 2020, hướng tới việc tạo dựng một hệ sinh thái hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp công nghệ số trong ASEAN, qua đó thúc đẩy chuyển đổi số trong khu vực MSME, thúc đẩy phát triển kinh tế số khu vực.

Tập trung triển khai tại Việt Nam vào năm 2020, Digital STARS sẽ được tiếp tục triển khai tại các nước ASEAN khác trong những năm tiếp theo, với mục tiêu thúc đẩy khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, và phát triển bao trùm.

Đáng chú ý, hôm nay ASEAN BAC công bố “Danh bạ trực tuyến các giải pháp Chuyển đổi số Việt Nam - Digital STARS Showcase 2020”, và Báo cáo “Chuyển đổi số: Giải pháp giúp doanh nghiệp vượt qua đại dịch COVID-19 và phát triển”, đây là những kết quả bước đầu của Dự án di sản Digital STARS.

Theo ông Phạm Đình Đoàn, Danh bạ Digital STARS Showcase sẽ tập hợp những giải pháp chuyển đổi số có tính ứng dụng cao, mang tính mới và sáng tạo nhằm giúp đỡ các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp (MSME) tại Việt Nam nâng cấp mô hình kinh doanh, tích cực tham gia vào nền kinh tế số.

Đến nay, Danh bạ các giải pháp Chuyển đổi số đã có hơn 100 giải pháp tham dự, từ các công ty lớn đến các doanh nghiệp khởi nghiệp đầy tiềm năng. Ban cố vấn của Chương trình là các chuyên gia về khởi nghiệp đổi mới sáng tạo đã lựa chọn ra top 10 giải pháp chuyển đổi số của nhóm khởi nghiệp.

Được biết, Danh bạ trực tuyến vẫn đang mở đăng ký tại website: www.digital-stars.vn cho các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ chuyển đổi số, để tham gia và quảng bá sản phẩm của mình tới khách hàng tiềm năng tại Việt Nam và trong khu vực. Thông qua mạng lưới doanh nghiệp rộng lớn của VCCI, ASEAN BÁC và đối tác, cũng như các hoạt động nổi bật trong khu vực như Hội nghị thường niên Thượng đỉnh kinh doanh và đầu tư ASEAN, dự kiến tổ chức vào ngày 13/ 11 tới tại Hà Nội, bên lề Hội nghị cấp cao ASEAN 37.

Trong những năm tiếp theo, Danh bạ sẽ được nhân rộng ra các nước ASEAN khác để cùng chung tay xây dựng một cơ sở dữ liệu chung về chuyển đổi số của khu vực.

Về báo cáo “Chuyển đổi số: Giải pháp giúp doanh nghiệp vượt qua đại dịch COVID-19 và phát triển”, báo cáo được thực hiện trong khuôn khổ dự án Digital STARS với do Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI chủ trì với sự tham gia và phối hợp của VNPT, JETRO, và Base.vn, khảo sát hơn 400 doanh nghiệp tại Việt Nam.

Mục đích của báo cáo nhằm đánh giá những tác động của dịch COVID-19 đến hoạt động của doanh nghiệp và phân tích xu hướng ứng dụng chuyển đổi số trong doanh nghiệp để vượt qua khó khăn do đại dịch gây ra.

Trước hết, báo cáo đã khái quát lại bức tranh tương đối toàn diện về những tác động mà dịch COVID-19 đem lại đối với doanh nghiệp trên nhiều phương diện khác nhau, cả trong hoạt động sản xuất, hoạt động bán hàng và doanh thu. Kết quả nghiên cứu cho thấy, trong sản xuất, vấn đề năng lực sản xuất suy giảm do các hạn chế hoạt động/làm việc tại nhà là khó khăn lớn nhất đối với các doanh nghiệp. Liên quan đến hoạt động bán hàng, nhóm doanh nghiệp lớn bị ảnh hưởng nhiều hơn khi thị trường nước ngoài bị thu hẹp. Trong khi các doanh nghiệp vừa và nhỏ lại gặp nhiều khó khăn trong việc giao tiếp để tìm kiếm khách hàng mới, chăm sóc khách hàng hiện tại, khi nhu cầu trong nước suy giảm.

Về doanh thu, số doanh nghiệp có mức doanh thu tăng đạt tỷ lệ rất thấp, còn lại có tới hơn 3/4 số doanh nghiệp có mức doanh thu giảm, cho thấy COVID-19 đã có tác động nghiêm trọng như thế nào đến các doanh nghiệp.

Có thể nói COVID-19 về mặt tích cực là hồi chuông cảnh tỉnh doanh nghiệp phải mau chóng bắt kịp xu thế chuyển đổi số để phát triển bền vững. Báo cáo cũng cho thấy nhận thức về chuyển đổi số trong doanh nghiệp Việt Nam đã có những thay đổi tích cực. Tuy nhiên, báo cáo cũng chỉ ra những điểm đáng lưu tâm khi công nghệ số chỉ được doanh nghiệp chủ yếu áp dụng đối với các hoạt động quản trị, logistics, marketing,...trong khi khâu quan trọng nhất là sản xuất lại chưa thực sự được chú trọng.

Ông Phạm Đình Đoàn nhận định, tuy phần lớn các doanh nghiệp đã trang bị những năng lực nhất định để tiến hành chuyển đổi số xong mới chỉ nằm ở mức độ cơ bản và sơ khai, nhưng tỷ lệ số hóa trong sản phẩm dịch vụ còn thấp, tỷ lệ đóng góp của các sản phẩm dịch vụ được số hóa trong tổng doanh thu không cao.

Những rào cản chủ yếu khiến doanh nghiệp gặp khó khăn trong chuyển đổi số được kể đến như là chi phí ứng dụng công nghệ số cao, thiếu cơ sở hạ tầng, sợ rò rỉ dữ liệu doanh nghiệp, thiếu nhân lực có trình độ,....trong đó chi phí là rào cản lớn nhất.

Trước những khó khăn kể trên, doanh nghiệp đã đưa ra nhiều đề xuất mong muốn Chính phủ có thêm những hỗ trợ, trong đó, thúc đẩy kinh doanh không dùng giấy tờ, hỗ trợ tài chính cho ứng dụng công nghệ số và minh bạch hóa các quy tắc, quy định về quản lý dữ liệu là ba kiến nghị được doanh nghiệp kỳ vọng nhiều nhất sẽ làm nên thay đổi lớn trong xu thế chuyển đổi số tại Việt Nam trong thời gian tới.