Gửi bình luận
Thuế quan của Mỹ đang siết chặt lợi nhuận, định hình lại chuỗi cung ứng và buộc các công ty phải dịch chuyển dần khỏi thị trường Mỹ.
Trước đây, các doanh nghiệp may mặc Malaysia vẫn xuất khẩu những bộ vest và trang phục công sở may đo sang Mỹ. Nhưng mức thuế 19% do Tổng thống Donald Trump áp đặt mùa hè này gần như đã chặn đứng cánh cửa đó.
Các mức thuế của Nhà Trắng tiếp tục gây chấn động các thị trường toàn cầu, làm rối loạn chuỗi cung ứng và phá hỏng các dự báo tăng trưởng khắp châu Á. Tuy nhiên, khi cú sốc ban đầu dần qua đi, các doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Đông Nam Á đang tái cấu trúc và miễn cưỡng chuẩn bị cho một tương lai dài hạn ít phụ thuộc hơn vào Mỹ.
Với nhiều doanh nghiệp, điều đó đồng nghĩa với việc tìm thị trường mới gần quốc gia của mình hơn, siết chặt biên lợi nhuận và hạn chế rủi ro từ thuế quan.
“Lời khuyên của tôi là hãy tập trung vào thị trường trong nước và khu vực. Trong thời trang, dù giá có cao đến đâu, người ta vẫn mua, chúng ta chỉ cần sáng tạo hơn trong thiết kế và tiếp thị”, đại diện doanh nghiệp Malaysia cho biết.
Quyết định của Washington áp thuế 19% lên hầu như toàn bộ hàng xuất khẩu của Malaysia đã giáng một đòn mạnh vào ngành may mặc tuy nhỏ nhưng sinh lợi cao của nước này.
Theo Hiệp hội các nhà sản xuất dệt may Malaysia, kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ tăng từ khoảng 1,39 tỷ ringgit (330 triệu USD) năm 2023 lên 1,6 tỷ ringgit năm 2024, nhưng năm nay chỉ đạt 998 triệu ringgit trong 8 tháng đầu năm nay.
Mức thuế của Malaysia nằm trong nhóm thấp nhất Đông Nam Á, cùng với Thái Lan, Indonesia và Campuchia. Trong khi đó, Lào và Myanmar phải gánh mức thuế khắc nghiệt tới 40%.
Tuy vậy, các nhà hoạch định chính sách ở Kuala Lumpur lo ngại hơn cả về tác động lên lĩnh vực điện tử và bán dẫn, vốn chiếm khoảng 40% tổng xuất khẩu của Malaysia năm ngoái.
Giới chức thương mại Mỹ cũng đang tập trung vào tình trạng trung chuyển hàng hóa, tức hàng Trung Quốc được trung chuyển qua Malaysia và các nước láng giềng Đông Nam Á.
Chính phủ Malaysia dự đoán các mức thuế của Mỹ có thể khiến tăng trưởng kinh tế của nước này giảm khoảng 1 điểm phần trăm, kéo dự báo năm 2026 xuống còn 4–4,5%.
Triển vọng này chắc chắn sẽ được bàn đến khi Tổng thống Trump đến Kuala Lumpur dự hội nghị thượng đỉnh ASEAN.
Các mức thuế quan gây tổn thất cả trong và ngoài nước Mỹ, khi các doanh nghiệp Mỹ phải gánh chi phí tăng cao và những nút thắt hậu cần mà trước đây họ từng thuê ngoài để tránh.
Tập đoàn VF Corporation, công ty mẹ của Vans, The North Face và Timberland ước tính năm tới họ sẽ phải chi thêm 250–260 triệu USD để nhập hàng may mặc và giày dép từ Đông Nam Á, nơi cung cấp gần 40% sản phẩm của hãng.
CEO VF Corporation Bracken Darrell chia sẻ với SCMP: “Đây là tình huống rất hiếm khi toàn ngành cùng bị ảnh hưởng gần như ngang nhau. Chúng tôi sẽ linh hoạt, phản ứng nhanh hơn về giá cả, chi phí và việc chuyển nhà máy nhanh nhạy hơn nhiều so với trước đây.”
Công ty này có 301 nhà máy tại Việt Nam, Indonesia, Campuchia, Thái Lan, Malaysia, Lào và Philippines, khiến khu vực này trở thành một trong những căn cứ sản xuất quan trọng nhất của họ.
Trên khắp Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), các doanh nghiệp nhỏ đang học cách thích nghi với điều mà nhiều người coi là kỷ nguyên thương mại “hậu Mỹ”.
Tại Việt Nam, các nhà xuất khẩu đang áp dụng chiến lược giảm rủi ro, giảm dần sự phụ thuộc vào những thị trường biến động như Mỹ – nơi thuế quan và tỷ giá có thể khiến lợi nhuận “bốc hơi" chỉ sau một đêm.
Các nhà lãnh đạo ASEAN chuẩn bị tinh thần cho chuyến tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN của ông Trump cuối tuần này.
“Kịch bản tốt nhất là Malaysia tổ chức được một hội nghị suôn sẻ, cân bằng, thể hiện sự đoàn kết của ASEAN và đạt tiến triển thực chất về thương mại và hợp tác khu vực,” ông Shawn Balakrishnan, đối tác phụ trách khu vực châu Á – Thái Bình Dương của hãng tư vấn Penta Group, nhận định.
Ngược lại, chuyên gia này cho biết, kịch bản tệ nhất sẽ là những va chạm công khai hoặc phát ngôn ngoài kịch bản làm lu mờ chương trình nghị sự, gây chấn động thị trường hoặc căng thẳng ngoại giao.
Đối với các nhà sản xuất trong khu vực, bất kỳ sự nới lỏng thuế quan nào, dù là giảm thuế hay miễn trừ hạn chế, đều sẽ được hoan nghênh. Nhưng ít ai ảo tưởng rằng trật tự cũ sẽ trở lại.
Dẫu vậy, các nhà xuất khẩu dệt may Malaysia không cho rằng đơn hàng từ Mỹ sẽ biến mất hoàn toàn.
Ông Ivan Sham Abdullah, Phó chủ tịch Hiệp hội Nhà sản xuất Dệt may Malaysia, cho biết sẽ không bao giờ có một ‘bóng tối toàn phần’ đối với người mua Mỹ.
“Không nghi ngờ gì, sản lượng đã giảm mạnh, nhưng vẫn còn những doanh nghiệp trong ngành có sản phẩm độc đáo, phù hợp với thị hiếu thị trường Mỹ”, ông nói.
