Dự báo 2024, chính sách tiền tệ sẽ duy trì nới lỏng như hiện nay

>>> Không thể loại trừ hoàn toàn khả năng tăng lãi suất của NHNN

Ông Nguyễn Xuân Thành, Chuyên gia kinh tế, Trường Chính sách công và quản lý Fulbright, dự báo với mục tiêu hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, trong 2024-2025, nếu không có những áp lực đặc biệt từ tỷ giá và lạm phát, chính sách tiền tệ sẽ tiếp tục nới lỏng với mặt bằng lãi suất duy trì như hiện nay.

Cụ thể, chia sẻ tại Diễn đàn Đầu tư Việt Nam với chủ đề "Theo dấu dòng tiền" - sự kiện thường niên do Trang TTĐTTH VietnamBiz (vietnambiz.vn), phối hợp cùng Câu lạc bộ Giám đốc Tài chính Việt Nam (CFO Việt Nam) tổ chức tại TP. Hồ Chí Minh ngày 9/11, ông Nguyễn Xuân Thành cho biết, từ nay đến cuối năm và nhìn rộng hơn là năm 2024, có một số yếu tố tác động.

Đầu tiên là sự tích cực từ yếu tố xuất khẩu đã phục hồi và tăng trưởng. Xuất khẩu tháng 10 năm nay so với tháng 10 năm ngoái tăng hơn 5,9%. Các nhà xuất khẩu cho biết tồn kho giảm xuống, các đơn hàng đã có trở lại, đặc biệt là thị trường Mỹ. Các hãng tàu cũng lạc quan trở lại cho thấy tín hiệu xuất khẩu tốt lên và thông thường tháng 11, tháng 12 sẽ rất tích cực xuất khẩu. Hai nền kinh tế có sự sụt giảm xuất khẩu sâu nhất đầu năm nay là Việt Nam và Đài Loan đều cùng phục hồi.

Nhìn sang năm 2024 có rất nhiều bất trắc. Nếu như kinh tế toàn cầu trong đó có Mỹ hạ cánh mềm thì Việt Nam có thể phục hồi xuất khẩu sang thị trường này, nếu kinh tế Trung Quốc không quá xấu thì có thể tạo động lực xuất khẩu cho cả năm 2024. Nhưng vẫn còn rất nhiều bất trắc đối với tăng trưởng toàn cầu. Dù vậy, năm 2024 chúng ta vẫn sẽ có tăng trưởng xuất khẩu từ 5-7% chứ không bị âm như năm nay.

>>> Phó Thống đốc NHNN: Giảm lãi suất đã đạt mục tiêu

Có thể nói ngắn gọn là do kinh tế Việt Nam có sự phụ thuộc vào xuất khẩu với độ mở lớn, do đó xuất khẩu hiện đang phụ thuộc diễn biến của thế giới. Tuy nhiên, ông Thành cho rằng tạm dự báo là với chính sách tiền tệ của Fed sẽ không đồng đô la không lên nữa, áp lực không mạnh, thì NHNN sẽ điều hành theo hướng duy trì mặt bằng lãi suất như hiện tại. "Quan trọng là duy trì được mặt bằng lãi suất này ở 2024", chuyên gia nhấn mạnh.

Ở góc độ NHTM, ông Trần Hoài Nam - Phó Tổng Giám đốc HDBank cũng cho rằng sẽ khó có khả năng NHNN sẽ tiếp tục giảm lãi suất. "Người dân, mọi người hay suy nghĩ lãi suất thực dương, thì chiếu theo lạm phát dưới 4%, và Quốc Hội đang hướng lạm phát có thể nâng 4,5%, thì việc giảm lãi suất nữa là khó.

Lãi suất cho vay có độ trễ hơn so với tiền gửi do các ngân hàng có thời kỳ nâng tiền gửi vào cuối 2022, đầu 2023, khoản tiền gửi lãi suất cao giảm xuống, chi phí vốn giảm xuống, thì cho vay có thể sẽ giảm xuống tuy nhiên không nhiều, tôi nhìn thấy như vậy từ nay đến cuối năm, đặc biệt khi room tín dụng mở rộng cho NHTM và nhu cầu tín dụng tích cực hơn. Tôi cho rằng lãi suất cho vay sẽ giảm dần từ nay đến quý I năm sau, sau đó phụ thuộc tình hình kinh tế Việt Nam và thế giới nhưng khó giảm thêm", ông Nam nói. 

Theo ông Dominic Scriven - Chủ tịch Dragon Capital Việt Nam, sau mỗi kỳ họp của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed),  các kinh tế gia phân tích mỗi một chữ của Chủ tịch Fed và ông này cũng biết điều đó nên thận trọng trong câu nói. Nếu rút ra thông điệp từ Fed thì chúng ta có thể hình dung lạm phát giảm nhiệt, lãi suất Fed sẽ giảm.

"Nhưng tôi cũng đồng ý rằng lãi suất khó mà hạ nhiều hơn nữa, vì lạm phát là một chuyện mà chúng ta sẽ phải sống với nó khá nhiều năm nữa. 10 năm nay các NHTW cố gắng đẩy lạm phát lên 2%, không có NHTW nào đạt mục đích đó. 5 năm sau, 7 năm sau, có lẽ sự nỗ lực đẩy xuống cho tới 2% mà không biết có thể làm được hay không do có khá nhiều biến số trên toàn cầu tạo áp lực mới: Chuỗi cung ứng bị nghẽn làm hiệu quả sản xuất bị mất đi, khó khăn đình trệ; chưa kể những vấn đề chính trị địa lý ảnh hưởng đến những mặt hàng sống còn như dầu thô... Chúng ta hy vọng độ nhiệt đã ở sau lưng chúng ta nhưng hy vọng giảm hơn nữa là không có", Chủ tịch của một trong trong những Quỹ đầu tư gắn bó với TTCK Việt Nam chia sẻ. 

Đồng thuận 2024-2025, một trong những mục tiêu ưu tiên của các nhà quản lý, của Chính phải hỗ trợ cho tăng trưởng kinh tế, đây vừa là mục tiêu và là áp lực của điều hành, bà Trịnh Quỳnh Giao - Tổng Giám đốc PVIAM - cho rằng lãi suất vào năm 2024 có thể nhích lên bắt đầu từ tháng 4, tháng 5. "Tuy nhiên nhích lên mức như thế nào thì chúng ta còn phải xem".

Mở rộng hơn, theo ông Nguyễn Xuân Thành, các NHTW hiện đang... dò đường với sự tự tin rất thấp bởi khả năng mắc sai lầm rất cao, kể cả Fed.

Với Việt Nam, ông Nguyễn Xuân Thành dự báo tăng trưởng tín dụng năm nay sẽ đạt 11% so với chỉ tiêu 14%. Năm sau với mức 14-15% để hỗ trợ tăng trưởng 6,5% trở lên, thì tất yếu phải duy trì tiền tệ nới lỏng.

"Chính sách tiền tệ sẽ chỉ đảo chiều nghịch nới lỏng khi có 2 điều kiện xuất hiện là áp lực tỷ giá và lạm phát. Nếu lạm phát không vượt ngưỡng 4,5% thì tiền tệ sẽ không đảo chiều. Cùng với đó là áp lực mất giá không quá lớn. Hiện VND mất giá khoảng 4,7%, sang năm có thể thấp hơn và không xuất hiện áp lực cao thì chính sách điều hành sẽ giữ như vậy. Ngay cả có xuất hiện các áp lực này, nhà điều hành cũng sẽ có phương án thích ứng sức ép rất nhanh, theo từng tháng", chuyên gia nhận định.