Dự thảo Luật Dầu khí (sửa đổi): Cần cơ chế khuyến khích nhà đầu tư

>> Dự án Luật Dầu khí (sửa đổi): Cần đảm bảo quyền lợi cho các dự án đã tồn tại

Theo đó, Dự thảo Luật Dầu khí (sửa đổi) qua nhiều lần được góp ý, bổ sung, chỉnh lý đã và đang đi đến giai đoạn hoàn thiện để trình Quốc hội xem xét thông qua tại kỳ họp thứ 4 tới. Đây là dự án luật được đánh giá có ý nghĩa rất quan trọng nhằm nâng cao tính thực tiễn, khả thi của Luật Dầu khí, bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống luật pháp trong điều tra cơ bản về dầu khí và hoạt động dầu khí, phù hợp với các cam kết quốc tế và thông lệ công nghiệp dầu khí quốc tế.

Thực tế, theo đánh giá của các bên liên quan, nếu được thông qua, Dự thảo Luật Dầu khí (sửa đổi) sẽ giúp tháo gỡ các vấn đề về trình tự thủ tục đầu tư dự án dầu khí trong nước; cơ chế khuyến khích đầu tư; thời hạn hợp đồng dầu khí; xử lý các chi phí của dự án dầu khí và quyết toán dự án… Trong đó, có một số vấn đề quan trọng liên quan đến thẩm quyền, trình tự thủ tục đầu tư dự án dầu khí.

Đơn cử, Dự thảo Luật Dầu khí (sửa đổi) xác định thẩm quyền của Petrovietnam trong việc quyết định đầu tư các dự án dầu khí của Petrovietnam và các doanh nghiệp như Tổng công ty Thăm dò Khai thác Dầu khí (PVEP) sau khi Thủ tướng Chính phủ và các cấp có thẩm quyền khác đã phê duyệt các nội dung, vấn đề phát sinh trong triển khai hợp đồng dầu khí.

Bên cạnh đó, trình tự và thủ tục đầu tư cũng được quy định theo hướng rõ ràng và cụ thể hơn, cho phép thực hiện theo cơ chế 2 trong 1 cùng với quá trình trình duyệt các vấn đề của hợp đồng dầu khí tạo lập hành lang pháp lý rõ ràng, minh bạch, đồng bộ và tập trung, thay vì rải rác ở nhiều văn bản khác nhau như hiện tại.

Quy định về chính sách khuyến khích đầu tư thì được bổ sung, cải thiện, bao gồm: tăng mức thu hồi chi phí, bổ sung các điều kiện miễn, giảm thuế đối với các dự án ưu đãi đầu tư và đặc biệt ưu đãi đầu tư, kéo dài thời hạn hợp đồng hơn so với pháp luật dầu khí hiện hành.

Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực đã được tiếp thu, chỉnh lý, PVEP đã đề xuất thêm một số nội dung nhằm tạo cơ chế khuyến khích các Nhà thầu của hợp đồng dầu khí hiện có đầu tư bổ sung nhằm gia tăng trữ lượng, nâng cao hệ số thu hồi và khai thác tận thu.

>> Dự án Luật Dầu khí (sửa đổi): Cần “gỡ vướng” về thẩm quyền, trình tự thủ tục đầu tư

Cụ thể, trong buổi Toạ đàm “Luật Dầu khí sửa đổi phục vụ mục tiêu phát triển” vừa qua, Phó Tổng giám đốc PVEP - Hoàng Ngọc Trung cho biết, bên cạnh các nội dung đã được đề xuất trong Dự thảo Luật Dầu khí (sửa đổi) đang trình Quốc hội xem xét, để tạo điều kiện và cơ sở pháp lý dài hạn khi các Dự án đặc biệt khuyến khích đầu tư vẫn không thể triển khai trong tương lai, PVEP đề xuất thêm 03 nội dung.

Thứ nhất, cho phép Thủ tướng Chính phủ quyết định mức miễn giảm thuế ưu đãi cao hơn so với Dự thảo hiện nay cho các lô, mỏ cần áp dụng cơ chế chính sách đặc biệt để có thể hiện thực hóa hoạt động khai thác tận thu nhằm tránh lãng phí tài nguyên cho đất nước.

Thứ hai, đa dạng hóa hình thức hợp đồng dầu khí, không chỉ giới hạn ở hình thức PSC truyền thống mà cho phép áp dụng thêm các hình thức khác theo nguyên tắc đôi bên cùng có lợi cho cả Chính phủ và nhà đầu tư. Bởi theo đánh giá của PVEP, việc áp dụng hình thức hợp đồng cấp phép giúp cải thiện đáng kể hiệu quả đầu tư cho các dự án dầu khí có lô/mỏ có tiềm năng kém hấp dẫn. Đây là hình thức được áp dụng rất phổ biến ở khu vực Nam Mỹ và các quốc gia phát triển như Mỹ, châu Âu. Ở Việt Nam cũng được áp dụng cho hoạt động thăm dò và khai thác khoáng sản.

Thứ ba, về cơ chế khuyến khích các Nhà thầu của hợp đồng dầu khí hiện có đầu tư bổ sung để gia tăng trữ lượng, nâng cao hệ số thu hồi và khai thác tận thu.

Theo đó, PVEP kiến nghị bổ sung thêm hình thức gia hạn hợp đồng dầu khí cũ, bên cạnh việc ký hợp đồng dầu khí mới như trong Dự thảo để đảm bảo hoạt động khai thác được diễn ra liên tục mà không bị gián đoạn do vừa phải thực hiện thủ tục kết thúc hợp đồng dầu khí cũ và ký hợp đồng dầu khí mới; đặc biệt có những công việc cần phải triển khai ngay trong thời hạn của hợp đồng dầu khí cũ thì mới đảm bảo hiệu quả kinh tế, kỹ thuật cho cả Petrovietnam lẫn Nhà thầu mà không thể chờ đến khi ký hợp đồng dầu khí mới.

Đồng thời, ngoài việc cho phép sử dụng miễn phí tài liệu và công trình, phương tiện thiết bị khai thác, PVEP cũng kiến nghị, bổ sung quy định cho phép sử dụng Quỹ thu dọn mà chính Nhà thầu đó đã trích lập theo hợp đồng dầu khí cũ để phục vụ cho việc thu dọn các công trình, thiết bị này sau khi kết thúc hợp đồng dầu khí mới.

Được biết, thông báo Kết luận về việc tiếp thu, giải trình, chỉnh lý Dự thảo Luật Dầu khí (sửa đổi) tại phiên họp chuyên đề pháp luật tháng 8, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đã lưu ý đến việc đơn giản hóa các thủ tục đầu tư; có cơ chế, chính sách thu hút nguồn lực đầu tư từ các thành phần kinh tế, các tổ chức tài chính trong và ngoài nước.

Dự kiến tại kỳ họp thứ 4 vào tháng 10 tới đây, Quốc hội sẽ thảo luận lần cuối và thông qua dự luật này.