eKYC- "đòn bẩy" phát triển ngân hàng số

Nhiều ngân hàng sẵn sàng với eKYC

Mô hình kinh doanh truyền thống vốn đòi hỏi nhiều giấy tờ, thủ tục, đang dần chuyển sang mô hình kinh doanh số, nhằm đáp ứng nhu cầu, đòi hỏi ngày càng cao của khách hàng. Trong đó, e-KYC ngày càng đóng vai trò quan trọng, là "đòn bẩy" cho phát triển mô hình ngân hàng số.

Sau thời gian thí điểm eKYC của NHNN, đến nay đã có một số ngân hàng công bố chính thức cho khách hàng mở tài khoản không tiếp xúc, như VPBank, HDBank, TPBank... Sau khi mở tài khoản, khách hàng có thể trải nghiệm ngay các dịch vụ cơ bản của ngân hàng như chuyển khoản, thanh toán hóa đơn, nạp tiền dịch vụ, liên kết với các ví điện tử có hạn mức từ 100- 300 triệu đồng. Và tới đây, các ngân hàng cũng sẽ cho phép giao dịch gửi tiền và vay tiền qua tài khoản eKYC.

Ông Nguyễn Hồng Trung, Giám đốc Trung tâm số hóa dự án eKYC VPBank cho biết, hiện VPBank sử dụng đồng thời 4 công nghệ cho việc mở tài khoản trực tuyến. Đó là công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI); công nghệ OCR bóc tách và so sánh những thông tin trên chứng minh nhân dân ra bên ngoài; công nghệ biometrics để so sánh xem ảnh đang chụp với chứng minh nhân dân có đúng là 1 người hay không; và chữ ký điện tử (eSignature).

Tuy nhiên, ông Nguyễn Hồng Trung cho rằng, eKYC chưa giải quyết được toàn vẹn các yêu cầu bởi bản thân quy định liên quan đến chữ ký số còn có nhiều vấn đề rủi ro phát sinh trong tương lai. Mặc dù vậy,  VPBank sẵn sàng áp dụng eKYC bởi ngân hàng đã có 5 năm thực hiện chuyển đổi số nên có nền tảng về công nghệ khá vững vàng, luôn chuẩn bị sẵn để đón đầu xu hướng thị trường.

Theo Ban Lãnh đạo NCB, hệ thống công nghệ của NCB có thể thực hiện định danh khách hàng qua nền tảng số như smartphone, máy tính bảng với chức năng gọi video trực tiếp. Nhờ đó, ngân hàng có thể thiết lập quan hệ với khách hàng mọi lúc, mọi nơi một cách nhanh chóng, giảm thiểu thủ tục, quy trình mà khách hàng phải hoàn tất. NCB là một trong những ngân hàng đầu tiên tại Việt Nam triển khai e-KYC phục vụ khách hàng.

Tuy nhiên theo các chuyên gia công nghệ thông tin, việc ứng dụng eKYC của các ngân hàng còn nhiều khó khăn. Theo quy định hiện hành, khách hàng mở tài khoản phải đáp ứng 2 điều kiện bao gồm có đầy đủ thông tin và gặp mặt lấy được chữ ký khách hàng. Hiện nay có ngân hàng xác minh thông tin được, nhưng việc lấy chữ ký thì lại tiến hành qua OTP, điều đó chỉ đúng về mặt công nghệ, nhưng chưa đúng về mặt pháp luật...

Sắp có hành lang pháp lý

Trước sự phát triển như vũ bão của dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt, ông Phạm Tiến Dũng, Vụ trưởng Vụ Thanh toán - NHNN, cho biết trong tháng 9/2020, NHNN sẽ trình Chính phủ các dự thảo Nghị định liên quan đến vấn đề lớn như: đại lý ngân hàng, tiền điện tử, thanh toán quốc tế, Mobile Money. Đặc biệt, eKYC là vấn đề nóng hiện nay, NHNN đang gấp rút hoàn thiện Thông tư hướng dẫn về hoạt động này, khả năng sẽ ban hành trong tháng 9 này.

"Xu hướng hiện nay đang hướng tới ngân hàng không chi nhánh, giao dịch viên. Tại hầu hết ngân hàng lớn, khách hàng giao dịch qua mạng nhiều hơn khách hàng đến giao dịch tại quầy. Tuy nhiên, để thúc đẩy tài chính toàn diện, có ba nội dung phải xử lý: eKYC, điện toán đám mây, tín dụng cho khách hàng cá nhân", ông Phạm Tiến Dũng cho biết.

Được biết, hiện nay ở nhiều ngân hàng, việc cấp một khoản vay cá nhân vẫn phải kéo dài hàng tuần trong khi ở một số ngân hàng như VPBank, Techcombank, BIDV..., việc cấp tín dụng cá nhân có thể chỉ trong vòng 20 phút đến 1 tiếng, hạn mức lên tới 5 tỷ đồng.

Theo dự thảo Thông tư hướng dẫn của NHNN, khách hàng mở tài khoản tại quầy sẽ được cung cấp đầy đủ hạn mức, còn mở tài khoản eKYC, khách hàng được cấp hạn mức 200 triệu đồng/tháng. Tuy nhiên, nếu áp dụng Video Call trong eKYC thì hạn mức sẽ do ngân hàng xác định.

Ông Phạm Tiến Dũng cũng lưu ý, trong thời gian qua, cơ quan an ninh phát hiện nhiều trường hợp thuê, mượn chứng minh thư để mở tài khoản ngân hàng. Vì vậy, NHNN cảnh báo các ngân hàng phải thận trọng, chỉ chấp thuận mở tài khoản qua eKYC với khách hàng có số điện thoại đăng ký mở tài khoản trùng với điện thoại phù hợp với chứng minh thư nhân dân...