Gửi bình luận
Hỗ trợ tăng trưởng từ phối hợp chính sách tài khóa tiềm năng, gồm cắt giảm thuế VAT, các khoản vay ưu đãi cho sản xuất, gia hạn thời hạn nộp thuế, và cần thiết mở rộng thêm tín dụng...
Chúng ta đều rõ thuế quan “có qua có lại” áp cho Việt Nam ở mức 46% của Hoa Kỳ sẽ gây tổn hại đến khả năng cạnh tranh xuất khẩu. Cơ quan thống kê ước tính rằng mức giảm -10% trong xuất khẩu sang Hoa Kỳ có thể làm giảm tăng trưởng GDP xuống -0,84%. Tiêu dùng hộ gia đình có thể giảm, vì người tiêu dùng thắt lưng buộc bụng trong bối cảnh kinh tế khó khăn gia tăng.
Xuất khẩu suy thoái sẽ gây ra tình trạng sa thải tại các nhà máy, với ngành sản xuất sử dụng khoảng 13,8 triệu công nhân hoặc 23% tổng số việc làm.
Tuy nhiên, nền kinh tế sẽ được hỗ trợ bởi sự gia tăng đầu tư công và thúc đẩy du lịch, vì đây là điểm đến du lịch phát triển nhanh nhất ở ASEAN.
Mức thuế quan thực tế của Hoa Kỳ sau khi miễn trừ ước tính là 47% (so với 4,6% trước đó), cao hơn đáng kể so với các trung tâm sản xuất khác như Ấn Độ và các nước ASEAN-6 còn lại.
Nền kinh tế chịu ảnh hưởng do nhu cầu cuối cùng của Hoa Kỳ giảm. Xuất khẩu sang Hoa Kỳ chiếm 30% tổng kim ngạch xuất khẩu (hoặc 25% GDP), lớn hơn hai thị trường xuất khẩu tiếp theo là Trung Quốc và EU cộng lại. 6 mặt hàng xuất khẩu hàng đầu sang Hoa Kỳ, sẽ bị ảnh hưởng nặng nề nhất bao gồm đồ điện tử, máy móc, hàng may mặc, điện thoại, sản phẩm gỗ và giày dép. Hoa Kỳ hấp thụ 56% lượng xuất khẩu sản phẩm gỗ của Việt Nam và 30%-40% trong số 4 ngành công nghiệp khác. Các lô hàng điện thoại đến Hoa Kỳ chiếm 18% lượng điện thoại xuất khẩu của Việt Nam.
Chính phủ cho biết vào tháng 2 rằng thâm hụt ngân sách có thể được mở rộng lên 4-4,5% GDP trong năm nay nếu cần thiết, từ mục tiêu 3,8% trước đó.
Hỗ trợ chính sách tài khóa tiềm năng bao gồm cắt giảm thuế giá trị gia tăng, các khoản vay ưu đãi cho sản xuất và gia hạn thời hạn nộp thuế. Bộ Tài chính đã đề xuất gia hạn mức cắt giảm thuế GTGT 2% đến hết năm 2026, bao gồm nhiều sản phẩm hơn.
Thủ tướng Chính phủ đã thúc giục đẩy nhanh giải ngân cho đầu tư công. Thủ tướng đang theo dõi chặt chẽ các dự án giao thông quan trọng như đường cao tốc, sân bay Long Thành và tuyến đường sắt Lào Cai-Hà Nội-Hải Phòng. Vào tháng 2, Chính phủ đã tăng mục tiêu đầu tư công năm 2025 thêm +10% (hoặc khoảng 0,7% GDP) lên 875 nghìn tỷ đồng (+28% so với cùng kỳ năm trước)
Chúng tôi kỳ vọng Ngân hàng Nhà nước sẽ cắt giảm lãi suất chính sách -25 điểm cơ bản vào năm 2025, cùng với việc cắt giảm 50 điểm cơ bản của Fed và tăng khả năng chịu đựng đối với sự mất giá của VND. VND đã mất giá 1,6% so với đô la Mỹ kể từ đầu năm.
Ngân hàng Nhà nước đã chỉ đạo nhiều ngân hàng hạ lãi suất tiền gửi và giảm lãi suất OMO kỳ hạn 7 ngày 20 điểm cơ bản, nhằm mục đích giảm chi phí đi vay và thúc đẩy mở rộng tín dụng. Trong khi áp lực tỷ giá hối đoái đã hạn chế Ngân hàng Nhà nước nới lỏng lãi suất chính sách, Ngân hàng Nhà nước đã chấp nhận việc mất giá tỷ giá hối đoái, cho phép tỷ giá cố định trung tâm USD/VND giảm dần 2,3% kể từ đầu tháng 2.
Chúng tôi tin rằng Việt Nam - Hoa Kỳ sẽ có thể đạt được thỏa thuận thương mại, nhưng đàm phán sẽ mất thời gian. Việt Nam đã nhanh chóng đề xuất giảm thuế đối với tất cả hàng hóa của Hoa Kỳ xuống 0%, thúc đẩy nhập khẩu và hỗ trợ các công ty Hoa Kỳ có FDI tại Việt Nam. Nhưng sẽ rất khó để đạt được thỏa thuận giảm thuế mức như mong đợi, vì ông Trump khăng khăng rằng thâm hụt thương mại của Hoa Kỳ phải được xóa bỏ.
Thâm hụt thương mại của Hoa Kỳ với Việt Nam ở mức lớn 123,5 tỷ đô la Mỹ, tương đương 25,9% GDP. Cố vấn thương mại của ông Trump, ông Peter Navarro cho rằng lời đề nghị của Việt Nam về việc xóa bỏ thuế quan đối với hàng hóa của Hoa Kỳ để đổi lấy thuế quan thấp hơn của Hoa Kỳ là không đủ, vì thâm hụt thương mại vẫn sẽ "ở mức khoảng 120 tỷ đô la Mỹ". Ngoài ra, Việt Nam có thể sẽ phải đưa ra các hành động mạnh mẽ hơn để giám sát và hạn chế trốn thuế, thông qua việc chuyển hướng hàng hóa Trung Quốc qua quốc gia này.
Cả hai bên đều có động lực mạnh mẽ để đạt được thỏa thuận giảm thuế quan. Một thỏa thuận với Việt Nam đi kèm với mức thuế 0% đối với hàng hóa Hoa Kỳ và các cam kết nhập khẩu và đầu tư đáng kể sẽ mang lại cho ông Trump một chiến thắng lớn trong chương trình nghị sự thương mại của mình. Ngoài ra, một số công ty Hoa Kỳ phụ thuộc rất nhiều vào hoạt động sản xuất của Việt Nam, với Việt Nam là nguồn hàng giá rẻ quan trọng cho người tiêu dùng Hoa Kỳ. Ví dụ, Nike sản xuất một nửa giày dép và 28% hàng may mặc trong khi Adidas, Lululemon và nhiều thương hiệu Hoa Kỳ khác có nguồn cung cấp lớn từ Việt Nam.
Quan hệ sản xuất của 2 thị trường cho thấy sẽ không có sự rời đi mà không có thỏa thuận. Mục tiêu chính trị của Tổng Bí thư Tô Lâm gắn liền với hiệu quả kinh tế mạnh mẽ – có một sự cấp thiết lớn là duy trì tăng trưởng GDP ở tốc độ mạnh mẽ. Mục tiêu tăng trưởng GDP của Chính phủ cho năm 2025 vẫn không đổi ở mức 8%.
Chính phủ Việt Nam có năng lực và đòn bẩy đáng kể để huy động khu vực tư nhân của đất nước. Ví dụ, VietJet được biết tuần này sẽ ký một thỏa thuận tài trợ máy bay trị giá 200 triệu đô la với một đối tác của quỹ đầu tư Hoa Kỳ KKR, đồng thời có thể thúc đẩy việc mua máy bay phản lực Boeing.
Vì những lý do này, chúng tôi cho rằng hai bên có thể đạt được một thỏa thuận giảm thuế quan đối với Việt Nam 10%-20% điểm, để đổi lấy các cam kết hào phóng từ Việt Nam.
Các công ty đa quốc gia có thể tạm dừng FDI mới do nền kinh tế toàn cầu u ám và công suất dư thừa bị thay thế bởi "bức tường" thuế quan của Hoa Kỳ.
Với mức thuế quan có đi có lại 46%, các nhà sản xuất xuất khẩu từ Việt Nam sang Hoa Kỳ phải đối mặt với thuế cao hơn so với các điểm đến FDI "Trung Quốc + 1" khác, làm dấy lên lo ngại rằng sức hấp dẫn đầu tư của Việt Nam sẽ giảm. Các công ty phục vụ thị trường Hoa Kỳ có thể chuyển hướng nhiều hơn sang các điểm đến gần như Mexico hoặc các trung tâm cạnh tranh như Ấn Độ.
Tuy nhiên, tình hình không rõ ràng như Chiến tranh thương mại 1.0 năm 2018 – tất cả các quốc gia, cả đồng minh và đối thủ, đều có nguy cơ bị ông Trump áp thuế, trái ngược với khả năng phải chịu mức thuế quan cao hơn của Hoa Kỳ bị lệch rất nhiều về phía Trung Quốc trong cuộc chiến thương mại đầu tiên.
Do đó, các công ty sẽ cân nhắc kỹ lưỡng trước khi chuyển đến các địa điểm thay thế chỉ dựa trên chênh lệch thuế quan.
Các công ty đa quốc gia toàn cầu có xu hướng xem xét nhiều yếu tố ngoài thuế quan khi đưa ra quyết định đầu tư. Việt Nam có những lợi thế vốn có, bao gồm chuỗi cung ứng điện tử và may mặc đã được thiết lập, thị trường tiêu dùng lớn và đang phát triển, lực lượng lao động có tay nghề và chi phí thấp, cũng như áp dụng một chế độ có lợi cho doanh nghiệp với việc đang tích cực cắt giảm thủ tục hành chính và thủ tục giấy tờ rườm rà cho các nhà đầu tư.
Hơn nữa, khả năng thu hút FDI sản xuất hướng đến xuất khẩu của Việt Nam không chỉ phụ thuộc vào việc phục vụ thị trường Hoa Kỳ. Hoa Kỳ chiếm khoảng 24% lượng nhập khẩu toàn cầu với tư cách là thị trường tiêu dùng lớn nhất thế giới, nhưng vẫn còn nhiều cơ hội từ tầng lớp người tiêu dùng đang phát triển ở nhiều thị trường mới nổi cũng như các thị trường phát triển ngoài Hoa Kỳ. Các doanh nghiệp tại Việt Nam sẽ tìm thấy những cơ hội tăng trưởng mới từ các thị trường thay thế, ngay cả khi Hoa Kỳ hướng nội với mức thuế quan cao.
Mạng lưới 17 FTA rộng lớn của Việt Nam bao gồm EU, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc và các nước còn lại của ASEAN, giúp Việt Nam có vị thế tốt để tìm kiếm các cơ hội tăng trưởng mới từ các thị trường khác.
Việt Nam đã có đà tăng trưởng tốt ngay từ quý đầu tiên với các chỉ số tích cực. Lưu ý FDI đã đăng ký tăng +35% trong quý 1, trong khi đầu tư ngân sách nhà nước tăng +20% so với cùng kỳ năm trước. Lạm phát toàn phần và lạm phát cơ bản đã được kiểm soát ở mức 3,1% vào tháng 3. Chúng tôi hạ dự báo lạm phát xuống còn 2,9% vào năm 2025 (từ 3,4%) và 3% vào năm 2026 (từ 3,4%). Đây cũng là dư địa để chính sách tiền tệ - tài khóa hỗ trợ cho tăng trưởng tốt hơn, cùng động lực đầu tư công và thúc đẩy tiêu dùng trong nước.
