Giải phóng container “vô chủ” có dễ?

ANH DUY• 17/01/2021 11:10

Trước tình trạng thiếu hụt vỏ container rỗng phục vụ nhu cầu xuất khẩu, nhiều ý kiến đề xuất giải phóng hàng ngàn container “vô chủ” để giải cơn khát này, tuy nhiên, không dễ.

Trước tình trạng thiếu container rỗng trầm trọng những tháng cao điểm gần đây, Hiệp hội các doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam (VLA) đề xuất cơ quan quản lý nhà nước phối hợp xử lý số lượng container phế liệu, bỏ hàng,... tồn đọng tại cảng, đồng thời kêu gọi các chủ hàng giải phóng container rỗng nhập khẩu nhanh.

Hiệp hội các doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam (VLA) đề xuất cơ quan quản lý nhà nước phối hợp xử lý số lượng container phế liệu, bỏ hàng, ...

Hiệp hội các doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam (VLA) đề xuất cơ quan quản lý nhà nước phối hợp xử lý số lượng container phế liệu, bỏ hàng,...giải "cơn khát" container rỗng.

Cùng quan điểm, các hãng tàu gồm Mearsk, CMA - CGM, Wanhai, Cosco, OOCL… cũng đề xuất các cơ quan chức năng xem xét giải quyết tình trạng hàng ngàn container “vô chủ” đang tồn đọng ở cảng của Việt Nam, để lấy nguồn container rỗng.

Thống kê từ Tổng cục Hải quan, tính đến hết tháng 10/2202, số lượng các container phế liệu còn tồn đọng từ hơn 90 ngày trở lên, tại các cảng biển còn khoảng 3.300 container.

Tuy nhiên, theo nhận định của các chuyên gia, việc giải phóng container “vô chủ” này là bài toán khó bởi liên quan đến sở hữu chủ nếu cơ quan quản lý làm không kỹ sẽ dẫn đến trường hợp bị kiện ngược lại từ phía chủ lô hàng.

Bên cạnh đó, đối với phế liệu nhập khẩu, muốn giải phóng được thì phải dỡ hàng, tìm cách tiêu huỷ như chôn, đốt, những chi phí này rất tốn kém, bản thân chủ hãng tàu cũng không muốn đứng ra xử lý để lấy lại vỏ cotainer, còn phía bên mua đương nhiên “bỏ của chạy lấy người”, nhà nước thì không đủ kinh phí. Đây là câu chuyện luẩn quẩn nhiều năm nay chưa có giải pháp.

“Nếu chi phí giải phóng thấp, thủ tục nhanh chóng thì chủ hãng tàu họ còn muốn đứng ra làm, còn chi phí giải phóng cao, tốn kém, phức tạp thì họ sẽ không lấy về”, chuyên gia giao thông, Tiến sĩ Nguyễn Xuân Thuỷ nhấn mạnh.

Đặc biệt, trong số các container “vô chủ” này có khoảng 70% là rác phế liệu. Trong đó, có nhiều container chứa phế thải lẫn nhiều tạp chất, chất thải độc hại gây ô nhiễm môi trường. Do đó, việc xử lý như thế nào để đảm bảo vấn đề môi trường là câu hỏi khó.

Nhà nước có thể cho doanh nghiệp đấu thầu giải quyết số container vô chủ thay vì lập hội đồng cơ quan nhà nước để giải quyết.

Do đó, nhiều ý kiến đề xuất cho phép bán lại phế liệu vô chủ nhưng đủ quy chuẩn Việt Nam cho những doanh nghiệp đã được cấp phép. Còn phế liệu không đủ quy chuẩn thì cho các doanh nghiệp xử lý chất thải hoặc có doanh nghiệp nào đủ điều kiện bóc tách, thu hồi phần có giá trị cao, phần tạp chất không đáp ứng được thì thuê nhà máy xử lý rác thải để xử lý.

Về vấn đề này, ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) cho rằng, thủ tục giải quyết chỗ container vô chủ rất phức tạp nên khó có thể giải quyết trong ngắn hạn. Nhà nước có thể cho doanh nghiệp đấu thầu giải quyết số container vô chủ thay vì lập hội đồng cơ quan nhà nước để giải quyết. Nhưng muốn vậy cũng phải sửa đổi các quy định, mà việc sửa đổi văn bản thường không nhanh. “Tuy nhiên, nhân việc thiếu vỏ container hiện nay để thúc đẩy giải quyết các container vô chủ cũng rất tốt”, ông Hải nhấn mạnh.

Ông Lê Duy Hiệp, Chủ tịch Hiệp hội các doanh nghiệp dịch vụ Logistics Việt Nam cho rằng nên đề xuất Chính phủ những mặt hàng phế liệu còn giá trị có thể cho doanh nghiệp vào đấu thầu, bán.

Đối với hàng phải tiêu huỷ, nhà nước có thể sẽ phải bỏ kinh phí, cùng với đó các doanh nhiệp chủ hãng tàu, các cảng biển cũng bỏ một phần chi phí. Các công ty xử lý rác thải cũng nên hỗ trợ giảm chi phí tiêu huỷ. “Nếu mỗi bên chịu một chút thì vấn đề có thể giải quyết được, cung cấp một lượng lớn vỏ container rỗng cho xuất nhập khẩu, giảm khó khăn cho doanh nghiệp”, ông Hiệp nói.