Hàng nghìn tỷ đồng “trôi” theo sai phạm: “Báo động đỏ” về quản lý đầu tư công

Thanh tra Chính phủ vừa công bố kết luận thanh tra Dự án đầu tư xây dựng mới cơ sở 2 của Bệnh viện Bạch Mai và Dự án đầu tư xây dựng mới cơ sở 2 của Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức. Kết quả thanh tra cho thấy những sai phạm có tính hệ thống, gây lãng phí hàng nghìn tỷ đồng. Đặc biệt, Thanh tra Chính phủ đã chuyển hồ sơ vụ việc có dấu hiệu tội phạm đến Bộ Công an để xem xét, điều tra và xử lý theo quy định pháp luật.

Những con số biết nói…

Theo kết luận thanh tra, hai dự án bệnh viện nghìn tỷ này có tổng mức đầu tư hơn 10.000 tỷ đồng, nhưng hiện vẫn chưa thể hoạt động như kế hoạch ban đầu. Trong đó, riêng Bệnh viện Bạch Mai cơ sở 2 có mức đầu tư gần 5.000 tỷ đồng, còn Bệnh viện Việt Đức cơ sở 2 hơn 5.000 tỷ đồng.

Tuy nhiên, hiện cả hai công trình vẫn chưa thể hoàn thiện, gây lãng phí hàng nghìn tỷ đồng ngân sách nhà nước. Nhiều hạng mục công trình bị bỏ hoang, không thể khai thác, trong khi trang thiết bị y tế có giá trị hàng trăm tỷ đồng lại không được đưa vào sử dụng do thiếu đồng bộ, dẫn đến tình trạng hư hỏng, xuống cấp.

Riêng Bệnh viện Việt Đức cơ sở 2 có một số thiết bị y tế đắt tiền được nhập khẩu nhưng chưa thể lắp đặt do chưa đủ điều kiện vận hành. Điều này không chỉ gây thất thoát tài sản mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến nhu cầu khám chữa bệnh của nhân dân. Bên cạnh đó, kết luận thanh tra còn nêu rõ những bất cập trong công tác đấu thầu, quản lý hợp đồng và sử dụng vốn đầu tư. Có dấu hiệu thông đồng, nâng giá thiết bị, chi tiêu sai mục đích, làm gia tăng chi phí dự án một cách bất hợp lý.

Những con số trong kết luận thanh tra cho thấy mức độ lãng phí không chỉ đơn thuần là sai sót quản lý mà còn phản ánh sự buông lỏng trách nhiệm ở nhiều cấp. Những dự án y tế được kỳ vọng sẽ giảm tải cho bệnh viện trung ương lại trở thành công trình bỏ hoang, trong khi người dân vẫn phải chịu cảnh quá tải bệnh viện, thiếu thốn giường bệnh.

Kết luận thanh tra hai dự án trên có thể coi là minh chứng cho quyết tâm của Đảng và Nhà nước trong cuộc chiến chống lãng phí, đúng như tinh thần mà Tổng Bí thư Tô Lâm đã đề cập trong bài viết gần đây. Tổng Bí thư nhấn mạnh rằng lãng phí là “kẻ thù giấu mặt”, gây tổn thất không kém gì tham nhũng. Việc thanh tra, xử lý sai phạm tại các dự án bệnh viện này không chỉ là việc làm đúng đắn mà còn là bước đi mạnh mẽ trong công cuộc làm trong sạch bộ máy, ngăn chặn những thất thoát ngân sách.

Cần cơ chế giám sát chặt chẽ hơn

Cuộc chiến chống lãng phí không thể chỉ dừng lại ở việc phát hiện và xử lý sau khi sai phạm đã xảy ra. Cơ quan thanh tra đề nghị cần có những biện pháp phòng ngừa chặt chẽ ngay từ khâu phê duyệt, triển khai dự án. Quan trọng hơn, cần cơ chế giám sát độc lập, tăng cường trách nhiệm giải trình, đảm bảo mọi khoản đầu tư công được sử dụng hiệu quả.

Một trong những vấn đề lớn nhất hiện nay là tình trạng các dự án đầu tư công bị chậm tiến độ, đội vốn do thiếu cơ chế kiểm soát minh bạch. Việc xử lý những cá nhân vi phạm là cần thiết, nhưng quan trọng hơn là tạo ra những rào chắn để ngăn chặn sai phạm ngay từ đầu. Do vậy, việc tăng cường vai trò của các cơ quan kiểm toán, thanh tra độc lập là một hướng đi cần thiết để bảo vệ ngân sách nhà nước.

Có thể thấy, việc xử lý sai phạm tại hai dự án bệnh viện nghìn tỷ là hồi chuông cảnh tỉnh không chỉ với ngành y tế mà còn với mọi lĩnh vực sử dụng ngân sách nhà nước. Đây là cơ hội để cải cách triệt để, minh bạch hóa các dự án đầu tư công, đưa đất nước đi đúng hướng phát triển bền vững. Như Tổng Bí thư Tô Lâm đã khẳng định, chỉ khi chống được lãng phí, đất nước mới có thể tận dụng tối đa nguồn lực để phát triển, nâng cao đời sống nhân dân.

Tin tưởng rằng, vụ việc này sẽ không chỉ dừng lại ở việc xử lý những cá nhân liên quan mà còn là bài học lớn cho các cơ quan quản lý. Người dân đang chờ đợi những hành động quyết liệt tiếp theo để đảm bảo không còn những “dự án nghìn tỷ bỏ hoang”, đồng thời tạo dựng niềm tin vững chắc vào công cuộc chống lãng phí của Đảng và Nhà nước.