Gửi bình luận
Việt Nam đang biến mùa nước nổi thành sản phẩm du lịch độc đáo, phản ánh triết lý sống thuận theo thiên nhiên và phát triển bền vững.
Trong ký ức của nhiều thế hệ người Việt, mùa nước lũ từng là nỗi ám ảnh: ruộng đồng ngập úng, nhà cửa bị cô lập, sinh kế người dân bị đe dọa. Nhưng vài năm gần đây, khi biến đổi khí hậu trở thành hiện thực không thể né tránh, cách tiếp cận với mùa lũ cũng đã thay đổi. Nhiều địa phương không còn coi nước lũ là “giặc” mà học cách “sống chung” và tận dụng chính hiện tượng tự nhiên này để phát triển du lịch.
Tại Đồng bằng sông Cửu Long, từ tháng 9 đến tháng 11 hàng năm, nước từ thượng nguồn sông Mê Kông đổ về biến vùng đất này thành biển nước mênh mông. Cũng từ đó, hàng loạt sản phẩm du lịch độc đáo ra đời: chèo xuồng xuyên rừng tràm Trà Sư (An Giang), ngắm chim di cư ở Tràm Chim (Đồng Tháp), đi chợ nổi mùa nước nổi ở Cái Răng (Cần Thơ) hay trải nghiệm hái bông điên điển, giăng lưới bắt cá linh – đặc sản chỉ xuất hiện vài tuần mỗi năm.
Câu chuyện mùa nước dâng không chỉ là chuyện của thiên nhiên, mà còn là minh chứng cho sự linh hoạt của con người trong cách phát triển sinh kế. Thay vì chỉ làm nông nghiệp phụ thuộc vào thời tiết, nhiều cộng đồng địa phương đã chuyển hướng sang cung cấp dịch vụ du lịch trải nghiệm mùa lũ – từ homestay, tour chụp ảnh, nấu ăn dân dã, cho đến các tour “một ngày làm ngư dân”.
Là người sáng lập Rustic Hospitality Group, trong đó có chuỗi điểm đến nổi tiếng như Mekong Rustic – mô hình du lịch sinh thái cộng đồng dựa trên trải nghiệm nông nghiệp và văn hóa bản địa, ông Bobby Nguyễn nhìn nhận mùa nước nổi là “chìa khóa” để xây dựng du lịch bền vững tại Đồng bằng sông Cửu Long.
“Chúng tôi coi mùa nước nổi không phải là thử thách mà là tài nguyên. Chính dòng nước đó mang phù sa về nuôi dưỡng đồng ruộng, mang cá linh, bông điên điển về tạo nên ẩm thực mùa vụ và định hình nhịp sống người miền Tây. Khi du khách được tham gia vào những trải nghiệm đó – từ đi xuồng hái rau dại, đặt nò bắt cá đến nấu ăn cùng người dân – họ không chỉ đi du lịch, mà còn sống trong câu chuyện của vùng đất,” ông Bobby chia sẻ.
Theo ông, điểm khác biệt lớn nhất của du lịch mùa nước nổi nằm ở tính bản địa và tính chân thực. “Đây là loại hình du lịch mà cộng đồng địa phương giữ vai trò trung tâm. Họ không cần tạo ra điều gì nhân tạo, mà chỉ cần kể lại cuộc sống của chính mình. Điều đó tạo nên sức hút lâu dài và là xu hướng du lịch toàn cầu trong tương lai.”
Không chỉ dừng ở miền Tây, nhiều địa phương miền Trung như Quảng Nam, Thừa Thiên – Huế hay Quảng Bình cũng đang thử nghiệm các tour du lịch mùa lũ. Các sản phẩm như tham quan làng chài ven phá Tam Giang mùa nước lên, ngắm hệ sinh thái rừng ngập mặn, hay du ngoạn bằng thuyền qua các vùng trũng đã tạo điểm nhấn khác biệt cho du lịch miền Trung mùa mưa.
Ông Hà Văn Siêu – Phó Cục trưởng Cục Du lịch quốc gia Việt Nam – cho biết: “Trong chiến lược phát triển du lịch giai đoạn 2025 – 2030, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xác định du lịch gắn với thích ứng biến đổi khí hậu là một trong những hướng ưu tiên. Mô hình du lịch mùa nước nổi không chỉ giúp đa dạng hóa sản phẩm mà còn truyền tải thông điệp mạnh mẽ về phát triển bền vững.”
Cũng theo ông Siêu, thời gian tới ngành du lịch sẽ đẩy mạnh hỗ trợ các địa phương đầu tư hạ tầng đường thủy, phát triển sản phẩm du lịch sinh thái – cộng đồng, đồng thời kết nối các tour mùa nước nổi với sản phẩm văn hóa, ẩm thực và lễ hội để gia tăng trải nghiệm cho du khách.
Từ chỗ chỉ được nhìn nhận như một hiểm họa tự nhiên, mùa nước nổi giờ đây đã trở thành “thương hiệu” đặc trưng của du lịch Việt Nam – một mùa mà con người không chống lại thiên nhiên mà học cách sống hài hòa với nó.
Du lịch mùa nước dâng không chỉ là hành trình khám phá cảnh quan sông nước, mà còn là hành trình tìm hiểu cách con người thích ứng với biến đổi khí hậu, giữ gìn văn hóa và bảo vệ hệ sinh thái. Khi những chiếc xuồng ba lá len lỏi qua rừng tràm ngập nước, khi du khách tự tay hái bông điên điển hay giăng lưới bắt cá linh, họ không chỉ trải nghiệm một mùa lũ – họ đang chứng kiến một cách sống, một triết lý phát triển và một tương lai mà ở đó con người và thiên nhiên cùng song hành.
