Khủng hoảng năng lượng và kỳ vọng ở tân Thủ tướng Anh

CẨM ANH• 05/09/2022 15:30

Nước Anh đang chờ đón tân Thủ tướng với kỳ vọng giải quyết những vấn đề nước này đang gặp phải, bao gồm cuộc khủng hoảng năng lượng đang làm chi phí gia tăng nhanh chóng.

>>Thủ tướng Anh nhiễm COVID-19, "báo động đỏ" cho Anh và châu Âu

Cựu bộ trưởng tài chính Rishi Sunak (trái) và Ngoại trưởng Liz Truss tại sự kiện ở London hôm 31/8. Nguồn: Reuters.

Cựu Bộ trưởng Tài chính Anh Rishi Sunak (trái) và Ngoại trưởng Anh Liz Truss tại sự kiện ở London ngày 31/8. Nguồn: Reuters.

Dự kiến vào trưa 5/9 (theo giờ địa phương), đảng Bảo thủ cầm quyền sẽ công bố kết quả phiếu bầu lãnh đạo đảng đối với 2 ứng cử viên Thủ tướng Anh, đó là Ngoại trưởng Liz Truss và cựu Bộ trưởng Tài chính Rushi Sunak.

Cho đến thời điểm hiện tại, các cuộc thăm dò dư luận được tổ chức tại Anh thời gian qua đều đang nghiêng về phía bà Liz Truss với cách biệt lớn. Cụ thể, cuộc thăm dò do YouGov tiến hành cho thấy bà Liz Truss có thể giành tới 66% số phiếu của các đảng viên đảng Bảo thủ, so với 34% của ông Rishi Sunak.

Các thăm dò gần nhất cho thấy, dù ông Rishi Sunak được đánh giá là đã thể hiện tốt hơn trong giai đoạn cuối tranh cử nhưng cách biệt giữa ông Rishi Sunak và bà Liz Truss được dự đoán vẫn rất lớn, từ 22 đến 30 điểm.

Sau khi kết quả được công bố, quy trình chính thức để bổ nhiệm tân Thủ tướng Anh sẽ được bắt đầu. Nữ hoàng Elizabeth II sẽ chứng kiến lễ tuyên thệ nhậm chức tại điền trang Balmoral của bà ở Scotland. Vài giờ sau, nội các và đội ngũ lãnh đạo của tân Thủ tướng Anh sẽ được công bố. Ông Sunak hoặc bà Truss sẽ đảm nhiệm chức Thủ tướng cho đến khi cuộc tổng tuyển cử tiếp theo được tổ chức vào tháng 12/2024.

Giới quan sát chính trị đánh giá, tân Thủ tướng Anh sẽ cần phải tiến hành ngay lập tức các biện pháp xử lý cuộc khủng hoảng mà nền kinh tế này đang phải đối mặt. Hiện nay, chi phí sinh hoạt của người dân Anh đang ngày một gia tăng. Hóa đơn năng lượng của các hộ gia đình Anh đã tăng gấp đôi kể từ mùa xuân và có thể tăng gấp ba vào đầu năm 2023.

Một số nhà nghiên cứu cho rằng, có tới 1,7 triệu hộ gia đình Anh có thể không thanh toán nổi hóa đơn tiền điện, khí đốt sau đợt tăng giá tiếp theo vào tháng 10 tới, dự kiến ở mức 80%. Trên thực tế, Anh đã hành động chậm trễ so với các quốc gia châu Âu lớn khác trong việc đưa ra các phương án đề nghị hỗ trợ hóa đơn năng lượng cho người dân.

>>Thủ tướng Anh từ chức, Ukraine sẽ gặp khó trong chiến sự?

Thủ tướng Boris Johnson đã từ chức vào tháng 7 do những bê bối

Thủ tướng Boris Johnson đã từ chức vào tháng 7 vừa qua

Ông Alan Custis, Chuyên gia tại Lazard Asset Management đánh giá, nước Anh chưa hoàn toàn thoát ra khỏi suy thoái kinh tế lớn nhất trong vòng 300 năm vì đại dịch COVID-19. Lạm phát đang diễn ra với tốc độ nhanh nhất trong bốn thập kỷ qua. "Tân Thủ tướng Anh xử lý cuộc khủng hoảng năng lượng ra sao sẽ là yếu tố quan trọng định hình tương lai của nước Anh trong nhiều năm tới", chuyên gia này nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, tân Thủ tướng Anh cũng cần giải quyết việc một số dịch vụ công tại quốc gia này đang xuống dốc, cũng như một cuộc đình công có thể xảy ra trong mùa đông năm nay; đồng thời khôi phục niềm tin của cử tri Anh với đảng Bảo thủ trước khi cuộc tổng tuyển cử tiếp theo diễn ra.

Mặt khác, với chính sách đối ngoại hiện nay, Vương quốc Anh đang là một trong số những nước viện trợ tích cực nhất cho Ukraine. Tuy nhiên, nhiều người lo ngại, điều này sẽ giảm dần khi người kế nhiệm ông Boris Johnson không xử lý tốt cuộc khủng hoảng trong nước.

Về cơ bản, theo truyền thông Anh, mặc dù bà Liz Truss đang giành được ưu thế, nhưng chưa thấy ai phù hợp cho chức tân Thủ tướng Anh. "Nếu bạn hỏi công chúng ai sẽ là Thủ tướng giỏi nhất trong ba người, gồm Rishi Sunak, Liz Truss hay Boris Johnson, ông Johnson vẫn chiến thắng", Anand Menon, chuyên gia tại Đại học Kings London cho biết.