Bước vào nửa cuối năm nay, bức tranh thị trường ASEAN cho thấy cả cơ hội lẫn thách thức. Trong khi xu hướng nới lỏng tiền tệ và sự rõ ràng hơn trong chính sách thương mại của Mỹ hứa hẹn mang đến triển vọng tươi sáng cho thị trường chứng khoán, những bất định kéo dài vẫn có thể tác động đến lợi nhuận doanh nghiệp.
Với xác suất suy thoái kinh tế Mỹ và toàn cầu hiện vẫn ở mức cao, khoảng 40%, các nền kinh tế thuộc Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) vẫn đối diện với không ít khó khăn.
Tâm điểm của thị trường gần đây là vấn đề thuế đối ứng của Mỹ, nhưng yếu tố có thể tạo nên bước ngoặt cho ASEAN lại nằm ở việc các mặt hàng như chip bán dẫn, dược phẩm và một số hàng hóa có tiếp tục được miễn thuế hay không.
Với những quốc gia như Malaysia và Singapore, nơi 60% kim ngạch xuất khẩu đang hưởng ưu đãi miễn thuế, các cuộc điều tra đang diễn ra theo Mục 232 Đạo luật Mở rộng Thương mại 1962 cũng sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc định hình mức thuế cơ sở cho toàn khu vực.
Theo ông Rajiv Batra, người đứng đầu khu vực Châu Á và đồng Giám đốc chiến lược cổ phiếu thị trường mới nổi toàn cầu tại JPMorgan, việc cắt giảm lãi suất được kỳ vọng sẽ mang lại cú hích cho các ngành như bất động sản và hàng tiêu dùng thiết yếu, cải thiện thanh khoản và thúc đẩy đầu tư.
Tại Singapore, việc điều chỉnh giảm độ dốc biên độ tỷ giá hối đoái S$NEER đã làm giảm chi phí vay vốn, mang lại lợi ích cho các quỹ đầu tư bất động sản (Reits) và có thể thúc đẩy dòng vốn vào các quỹ cổ phiếu nội địa.
Tại Philippines, dự kiến sẽ có thêm hai đợt giảm lãi suất 25 điểm cơ bản. Động thái này có thể dẫn đến việc định giá lại cổ phiếu, đồng thời hỗ trợ tăng trưởng tín dụng tiêu dùng và bất động sản.
Ông Rajiv cho biết: "Một khuôn khổ chính sách thương mại rõ ràng hơn có thể tiếp tục thúc đẩy diễn biến tích cực của thị trường. Hệ thống thuế hai tầng, với thuế suất cao hơn cho hàng hóa tái xuất và thuế suất thấp hơn cho hàng hóa sản xuất trong nước mang đến nền tảng rõ ràng hơn cho đàm phán thương mại. Điều này có thể củng cố niềm tin nhà đầu tư và hút thêm dòng vốn FDI tích cực vào khu vực".
Indonesia và Philippines cũng đã đạt thỏa thuận tương tự với mức thuế 19%. Sự kỳ vọng về những thỏa thuận như vậy cho Thái Lan và Malaysia càng củng cố tâm lý lạc quan.
Trong bức tranh đang thay đổi, các ngành bất động sản công nghiệp, cảng biển, logistics và công nghệ nổi lên như những điểm sáng. Việt Nam đang đẩy mạnh phát triển khoa học - công nghệ cùng các dự án hạ tầng, tạo đà tăng trưởng bền vững cho lĩnh vực công nghiệp và xây dựng.
Tại Philippines, thị trường bất động sản có cơ hội hồi phục nhờ lãi suất vay mua nhà hấp dẫn và sự cải thiện cơ sở hạ tầng. Việc tồn kho bất động sản giảm và tỷ lệ trống trong các tòa văn phòng trung tâm (CBD) thấp hơn cũng có thể dẫn đến xu hướng tăng giá thuê trở lại từ năm 2026.
Ở Singapore, việc cắt giảm mạnh lãi suất, cùng suất cổ tức cao và Chương trình Phát triển Thị trường Chứng khoán khiến các quỹ Reits và nhóm cổ phiếu vốn hóa nhỏ đến trung bình trở nên hấp dẫn hơn.
Dù vậy, ông Rajiv cảnh báo, con đường phía trước không hề bằng phẳng. Lạm phát kéo dài ở Mỹ tạo rủi ro cho thị trường cổ phiếu trong khu vực. Kỳ vọng về lãi suất chính sách dài hạn cao hơn, biên độ lợi suất tăng và cung – cầu trái phiếu Mỹ mất cân đối có thể đẩy lợi suất trái phiếu 10 năm tăng mạnh, buộc giới đầu tư phải định giá lại dòng tiền chiết khấu và khiến biến động gia tăng ở nhiều loại tài sản.
Đây là rủi ro đặc biệt lớn cho các nền kinh tế ASEAN dựa nhiều vào sản xuất và xuất khẩu, vốn dễ tổn thương trước biến động nhu cầu toàn cầu.
Căng thẳng địa chính trị tiếp tục bao phủ bầu không khí thị trường, khi chủ nghĩa bảo hộ và chiến tranh thương mại làm xáo trộn ổn định kinh tế và niềm tin nhà đầu tư. Việc bị giám sát gắt gao hơn với hàng hóa tái xuất và các ưu đãi thuế ngành, chẳng hạn chip bán dẫn hay dược phẩm – càng làm cho đàm phán thương mại và dự báo kinh tế thêm phức tạp.
Với mức thuế sẽ bắt đầu có hiệu lực vào 1/8 cho các nước ASEAN nhận được thư cảnh báo từ ông Trump, bầu không khí bất định càng dày đặc. Ngay cả khi đạt được thỏa thuận, mức thuế thực tế nhiều khả năng vẫn cao hơn mức 10% hiện nay, chưa kể các mức thuế bổ sung theo ngành sẽ là rủi ro khác.
Trước bối cảnh trên, các nhà đầu tư nên áp dụng chiến lược cân bằng giữa quản trị rủi ro và đầu tư, tập trung vào các tài sản phòng thủ, chất lượng cao và có mức độ gắn kết với nhu cầu nội địa lớn hơn.
