Kinh tế toàn cầu tích cực hơn, nhưng rủi ro vẫn còn

Kinh tế toàn cầu tích cực hơn

Theo Tổng giám đốc IMF Kristalina Georgieva, tăng trưởng toàn cầu chỉ chậm lại đôi chút trong năm nay và năm sau. Mọi dấu hiệu đều cho thấy một nền kinh tế thế giới nhìn chung đã vượt qua được những căng thẳng nghiêm trọng từ nhiều cú sốc.

Trước đó, vào tháng 7, IMF đã nâng dự báo tăng trưởng toàn cầu thêm 0,2 điểm phần trăm lên 3,0% cho năm 2025 và thêm 0,1 điểm phần trăm lên 3,1% cho năm 2026.

IMF sẽ công bố triển vọng mới về kinh tế toàn cầu vào thứ Ba tuần tới tại cuộc họp thường niên của IMF và Ngân hàng Thế giới tại Washington. Cuộc họp diễn ra vào thời điểm Tổng thống Mỹ Donald Trump đã làm đảo lộn thương mại toàn cầu bằng các mức thuế quan cao và siết chặt nhập cư, trong khi trí tuệ nhân tạo đang nhanh chóng chuyển đổi công nghệ và triển vọng lao động.

Bà Georgieva cho biết nền kinh tế thế giới đang tốt hơn lo ngại nhưng tệ hơn mức cần thiết, đồng thời lưu ý rằng IMF dự báo tăng trưởng toàn cầu sẽ ở mức khoảng 3% trong trung hạn, thấp hơn nhiều so với mức dự báo 3,7% trước đại dịch COVID-19.

Tuy nhiên, theo bà Georgieva, nền kinh tế toàn cầu đang phải đối mặt với nhiều rủi ro. Tình trạng bất ổn đang ở mức cao bất thường và tiếp tục gia tăng, trong khi nhu cầu về vàng - tài sản trú ẩn an toàn truyền thống của các nhà đầu tư - đang tăng vọt, đồng thời lượng vàng của các ngân hàng trung ương hiện đã vượt quá 20% dự trữ chính thức của thế giới.

Cú sốc thuế quan của Hoa Kỳ không nghiêm trọng như công bố ban đầu vào tháng 4, với mức thuế quan theo tỷ trọng thương mại của Hoa Kỳ hiện ở mức khoảng 17,5%, giảm so với mức 23% vào tháng 4 và phần lớn các quốc gia không áp dụng thuế quan trả đũa.

Nhưng mức thuế quan của Hoa Kỳ vẫn tiếp tục thay đổi và lạm phát tại Hoa Kỳ có thể tăng nếu các công ty bắt đầu phải chịu nhiều chi phí thuế quan hơn hoặc nếu một lượng hàng hóa lớn trước đây hướng đến Hoa Kỳ gây ra đợt tăng thuế quan thứ hai ở những nơi khác.

Bà Georgieva cho biết định giá thị trường tài chính cũng đang hướng đến mức cao nhất từng thấy trong thời kỳ tăng trưởng liên quan đến internet 25 năm trước. Một sự thay đổi đột ngột trong tâm lý nhà đầu tư, chẳng hạn như những gì đã xảy ra trong cuộc khủng hoảng dot.com tháng 3 năm 2000, có thể kéo giảm tăng trưởng toàn cầu, khiến cuộc sống của các nước đang phát triển trở nên đặc biệt khó khăn.

Cảnh báo về mức nợ

Tổng giám đốc IMF kêu gọi các nước duy trì tăng trưởng bền vững bằng cách thúc đẩy năng suất của khu vực tư nhân, củng cố chi tiêu tài chính và giải quyết tình trạng mất cân bằng quá mức, cho phép họ xây dựng lại bộ đệm để chuẩn bị cho cuộc khủng hoảng tiếp theo. Bà Georgieva cho biết nợ công toàn cầu dự kiến sẽ vượt quá 100% GDP vào năm 2029.

Cạnh tranh là yếu tố then chốt, cùng với quyền sở hữu tài sản thân thiện với thị trường tự do, pháp quyền, sự giám sát chặt chẽ của khu vực tài chính và các tổ chức có trách nhiệm.

Bà Georgieva cho biết tại châu Á, các quốc gia cần tăng cường thương mại và thực hiện cải cách để củng cố ngành dịch vụ. Việc thúc đẩy giảm rào cản phi thuế quan và thúc đẩy hội nhập khu vực có thể giúp tăng tổng sản phẩm quốc nội thêm 1,8% trong dài hạn.

Tại khu vực Châu Phi cận Sahara, các cải cách thân thiện với doanh nghiệp có thể thúc đẩy GDP thực tế bình quân đầu người của quốc gia châu Phi tăng hơn 10%. Bà Georgieva cho rằng châu Âu nên tiếp tục xây dựng một thị trường chung, điều này có thể giúp châu lục này bắt kịp sự năng động của khu vực tư nhân Hoa Kỳ.

“Hoa Kỳ nên hành động bền vững để giảm nợ liên bang, với tỷ lệ nợ trên GDP đang trên đà vượt mức cao nhất mọi thời đại sau Thế chiến thứ hai. Hoa Kỳ cũng nên nỗ lực thúc đẩy tiết kiệm hộ gia đình, chẳng hạn như thông qua việc ưu đãi cho tiền tiết kiệm hưu trí”, bà Georgieva nhấn mạnh.

Bà Georgieva cho biết Trung Quốc cũng có nhiều việc phải làm, bao gồm tăng chi tiêu tài chính cho mạng lưới an sinh xã hội và cải thiện lĩnh vực bất động sản, đồng thời cắt giảm chi tiêu cho các sáng kiến chính sách công nghiệp.