Lời ai oán muộn màng của ông Zelensky

>> Cuộc chiến Nga - Ukraine và những hệ lụy nhãn tiền

Năm 2019, người dân Ukraine vui mừng tột cùng vì đã tự tay bỏ lá phiếu bầu ra người lãnh đạo đất nước được xem là “bài Nga”, ông là nghệ sĩ hài Volodymyr Zelensky.

Chính thể do ông Zelensky hiện nay là hiện thân của tất cả những gì gọi là “bất tuân quyền lực Nga”, cố gắng đưa đất nước thoát khỏi nỗi buồn lịch sử, ngả về phương Tây để tìm kiếm chỗ đứng vững vàng cho dân tộc Slav.

Ukraine từng là một thế lực về kinh tế lẫn quốc phòng. Toàn bộ lãnh thổ là trung tâm công nghiệp phát triển nhất dưới thời Liên Xô; đồng thời là căn cứ quân sự cất trữ hơn 1.200 đầu đạn hạt nhân chiến lược thế hệ những năm 80.

Liên xô sụp đổ, Kiev nhanh chóng trở thành quốc gia độc lập, nhưng chưa một ngày yên ổn. Năm 1994, Tổng thống Ukraine khi đó là Leonid Kravchuk đồng ý phi hạt nhân hóa toàn bộ lãnh thổ có Mỹ chứng kiến tại thỏa thuận Budapest.

Năm 2010, ông Yanokovych được Nga hậu thuẫn để trở thành Tổng thống Ukraine, lập tức các phong trào phản đối bùng lên, Mỹ và NATO chìa ra “củ cà rốt” hấp dẫn lôi kéo Kiev về phía mình.

Dưới thời Zelensky, nguyện vọng hướng Tây rõ ràng hơn bao giờ hết, lá đơn xin gia nhập NATO đã được gửi đến Bruxells, nhưng vì lý do nào đó không một ai đứng ra bảo lãnh Kiev. Đây có thể là sai lầm mang tính chiến lược của giới chức Ukraine.

Mỹ, Nga và châu Âu từng cam kết tại thỏa thuận Minsk 2015 rằng, Ukraine sẽ được hưởng hòa bình, toàn vẹn lãnh thổ. Nhưng hòa bình, thịnh trị đâu dễ đổi bằng chót lưỡi đầu môi!

Vì vậy, Kremlin càng cho đó là nguy cơ bị NATO bao vây, và thực tế vòng vây đã siết chặt từ Bắc Âu đến tận Nam Âu, chỉ còn cách răn đe Kiev để tiệt trừ hậu họa về sau.

Hôm 24/2, ông Zelensky có bài phát biểu đầy tâm trạng, ông bộc bạch hết nỗi lòng cá nhân cũng như bản chất dân tộc Ukraine không hề muốn chiến tranh, ông kêu gọi Nga kiềm chế, nhưng Putin “không trả lời”.

Cuộc bể dâu hôm nay là kết quả của đường lối ngoại giao sai lầm suốt nhiều thập kỷ. Ukraine không tạo được mối quan hệ cần thiết với Moscow, mặc dù hai bên mãi mãi là láng giềng của nhau.

Bên cạnh đó, Kiev ăn quả “bánh vẽ” do Mỹ và châu Âu mang đến, thoạt đầu đồng ý phi hạt nhân hóa, làm suy yếu sức mạnh quốc phòng. Nếu Kiev sở hữu vũ khí hạt nhân, Nga chỉ biết đứng từ xa nhìn lại!

Đường lối ngoại giao không dứt khoát, rõ ràng, thiên về một thái cực mà thiếu hài hòa, biện chứng; thiếu linh hoạt, mềm dẻo. Không đủ thân để NATO kết nạp, nhưng không đủ khôn ngoan để nhận được niềm tin từ Moscow.

Nếu nhìn Ukraina và nghĩ về Triều Tiên, cũng khó lòng trách ông Kim cớ sao mãi ôm khư khư quan điểm “quốc phòng là then chốt của then chốt” trong nhiệm vụ bảo vệ quốc gia, dân tộc!

Mỹ, Nga hay bất cứ cường quốc nào cũng có toan tính của riêng họ. Lịch sử đã chứng minh, tất cả mối quan hệ lớn nhỏ đều vận hành trên cơ sở lợi ích quốc gia, dân tộc.

Ông Zelensky thảng thốt “chúng tôi bị bỏ rơi”, cũng dễ hiểu vì không một quốc gia nào cảm thấy có lợi ích khi ra mặt bảo vệ Ukraine. Là bởi, Kiev không xây dựng được mạng lưới các mối quan hệ ngoại giao vận hành trên cơ sở lợi ích thiết thực.

Ngược lại, rất nhiều đời Tổng thống Ukraine tin vào lời hứa chẳng lấy gì đảm bảo.