Liên minh Nga - Trung nhìn từ Ukraine

>> Liệu có liên minh Nga - Trung?

Nước Nga được cho là đang rốt ráo chuẩn bị bước vào cuộc chiến tranh với người láng giềng Ukraine. Cuộc chiến này, nếu xảy ra cũng là tất yếu, biểu hiện trạng thái trỗi dậy của dân tộc Slav.

Rất lâu rồi người Nga tồn tại dưới sự soi xét của Mỹ và phương Tây. Sức mạnh NATO không ngừng mở mang về phía Đông Âu, vây ráp toàn bộ lãnh thổ Nga. Vì sao Mỹ luôn muốn kết nạp thành viên sát nách Nga?

Năm 2014, từ bạo loạn ở Donbass, Putin chớp thời cơ “mở đường máu” ra Biển Đen bằng cách chiếm lấy bán đảo Crimea. Phương Tây coi đó là “mối đe dọa” nên lệnh trừng phạt lập tức bổ xuống khiến Nga chao đảo, quy mô kinh tế từ thứ 8 thời điểm đó rơi xuống 12 toàn cầu tính đến hết năm 2021.

Gruzia và Ukraine là hai quốc gia gần Nga chưa bị “NATO hóa” và mục tiêu của Moscow bây giờ không gì khác ngoài ngăn chặn điều nguy hiểm này có thể xảy ra - Kiev đã bày tỏ nguyện vọng được Mỹ và đồng minh bảo vệ.

Nước Nga dưới thời Putin không dấu diếm tham vọng trở lại vũ đài chính trị với hình ảnh cường quốc. Nhưng ngặt nỗi, từ sau “chiến tranh Lạnh” Mỹ đã xác lập quyền toàn trị ở hầu hết các lĩnh vực, từ kinh tế, quốc phòng, hàng không vũ trụ,…rất ngột ngạt để Nga có thể vùng vẫy.

Trung Quốc - một cường quốc mới nổi, đầy nội lực và sự táo bạo, đối đầu kịch liệt với Mỹ, mối quan hệ hai siêu cường đang ở mức xấu nhất. Vẫn là con bài cũ, Mỹ không bao giờ để yên cho nước nào có dấu hiệu vượt lên trên mình.

Washington châm ngòi chiến tranh thương mại, cấm vận công nghệ, siết chặt sở hữu trí tuệ, vận động hình thành chuỗi cung ứng mới không Trung Quốc; liên tục chọc ngoáy vấn đề nhân quyền, sắc tộc để phân tán sức mạnh gã khổng lồ châu Á.

“Kẻ thù của kẻ thù” chính là bạn, Nga và Trung Quốc gặp nhau ở điểm này, cả ông Putin và ông Tập đều biết, để thoát khỏi lưỡi hái của Mỹ cần vượt ra khỏi hệ thống do Mỹ kiểm soát.

Cũng cần nói thêm về sự kiện Crimea 2014, Nga đã thành công về mặt lãnh thổ nhưng thất bại nặng về kinh tế. Trung Quốc cũng dự định “lấy” Đài Loan, liệu Nga có thể giúp gì?

Moscow và Bắc Kinh đã liên minh thương mại, tài chính, phi dollars hóa, bắt tay hợp tác kinh tế, quân sự, quốc phòng, tập trận chung thường niên. Putin là khách mời danh dự đáng chú ý nhất tại lễ khai mạc Olympic mùa Đông Bắc Kinh. Mối quan hệ hai nước chưa bao giờ tốt đẹp như thế này.

Đã có rất nhiều nghi hoặc về liên minh Nga - Trung, tồn tại một luồng ý kiến cho rằng, Nga sẽ rơi vào vòng xoáy Trung Quốc nhằm phục vụ lợi ích của Bắc Kinh trong kế hoạch “toàn cầu hóa”.

Lần này, khi căng thẳng Ukraine nổi lên, Trung Quốc có cơ hội để chứng minh khi ông Tập gọi Putin là “bạn thân”, đã nâng cấp quan hệ từ đối tác chiến lược lên đối tác chiến lược toàn diện.

Liệu Trung Quốc có thể hỗ trợ Nga trong cuộc đấu đầu Mỹ lần này? Chưa biết ra sao bởi con tính của Trung Quốc vốn rất khó lường. Khả năng tương trợ cũng xuất phát từ nền tảng bảo vệ lợi ích Trung Quốc tại Ukraine.

Bắc Kinh và Kiev đã kỷ niệm 10 năm quan hệ đối tác chiến lược, hợp tác trong nhiều lĩnh vực kinh doanh, thương mại, công nghệ, nông nghiệp, năng lượng, cơ sở hạ tầng, hàng không vũ trụ, giáo dục và văn hóa.

Ukraina là điểm nút chính trong “Vành đai và Con đường”, theo một số nguồn tin quốc gia châu Âu hiện mắc nợ Trung Quốc hơn 3,5 tỷ USD, đổi lại Trung Quốc nhòm ngó đến công nghiệp hàng không vũ trụ của Ukraine.

Ngoài ra, rất nhiều dự án hạ tầng, năng lượng do Bắc Kinh bỏ vốn đài thọ Kiev như nhà máy điện mặt trời ở thành phố Nikopol, dự án cảng Chornomorsk, đường dây truyền tải điện ngầm trị giá nhiều tỷ USD.

Trung Quốc tuyên bố ủng hộ Nga trong vấn đề Ukraina với thông điệp rất kín đáo “những mối bận tâm của Nga trên phương diện an ninh phải được xem xét nghiêm túc".