Xe hybrid tại Việt Nam đang tăng tốc nhưng cuộc chơi vẫn nghiêng hẳn về các hãng xe Nhật nhờ lợi thế thương hiệu, sản phẩm phổ thông và mức độ tin cậy cao.
Dù thị trường ô tô hybrid tại Việt Nam đang mở rộng nhanh với hơn 20 mẫu xe hiện diện, cục diện phân khúc vẫn nghiêng rất rõ về các thương hiệu Nhật Bản, đặc biệt là Toyota và Honda. Lợi thế từ kinh nghiệm phát triển công nghệ lai và sự tin cậy đã tạo nền tảng cho hai hãng này gần như dẫn dắt toàn bộ xu hướng hybrid trong nước, bất chấp việc nhiều đối thủ Hàn Quốc và Trung Quốc đã bắt đầu gia nhập cuộc đua với những sản phẩm mới.
Theo số liệu từ Hiệp hội Các nhà sản xuất Ô tô Việt Nam (VAMA), trong tháng 11, Toyota tiếp tục củng cố vị thế dẫn đầu khi bán được 831 xe hybrid. Corolla Cross HEV - mẫu xe mở đầu chiến lược hybrid phổ thông của hãng vẫn giữ vai trò chủ lực với doanh số 324 chiếc, tăng gần 20% so với tháng trước. Innova Cross HEV theo sát phía sau với 264 xe, đưa tổng lũy kế lên 2.662 xe sau 11 tháng. Những mẫu khác như Camry, Yaris Cross, Alphard hay Corolla Altis bản hybrid dù không tạo bứt phá nhưng vẫn góp phần duy trì sự cân bằng trong tổng sản lượng, giúp Toyota giữ khoảng cách lớn với phần còn lại.
Honda đứng ở vị trí thứ hai khi tiêu thụ khoảng 300 xe hybrid trong tháng 11. CR-V e:HEV đạt 141 xe, HR-V e:HEV tăng nhẹ lên 133 xe, trong khi Civic e:HEV bán 26 xe. Dù có sự hiện diện ổn định, Honda khó so kè với Toyota do dải sản phẩm hybrid hẹp hơn và giá bán thường cao hơn mặt bằng thị trường. Tuy vậy, Honda vẫn là đối thủ đáng gờm khi duy trì được sức hút trong nhóm khách hàng chú trọng trải nghiệm lái và hiệu quả vận hành.
Góp mặt trong top đầu còn có Suzuki với XL7 Hybrid, một bất ngờ của thị trường. Mẫu MPV bình dân này đạt 199 xe bán ra trong tháng 11, nâng tổng doanh số 11 tháng lên 2.293 xe. Sự thành công đến từ việc sử dụng cấu hình mild-hybrid chi phí bảo dưỡng thấp và giá bán hợp lý, phù hợp với nhu cầu thực tế của đại đa số người dùng. Ở chiều ngược lại, Swift hybrid dù có mặt trên thị trường nhưng chưa tạo dấu ấn đáng kể.
Trong khi đó, các thương hiệu Hàn Quốc tỏ ra thận trọng hơn với chiến lược hybrid. Hyundai Santa Fe hybrid là gương mặt mới, chưa có số liệu công bố. Kia Sorento HEV chỉ bán được 10 xe trong tháng, lũy kế 88 xe sau 11 tháng, chủ yếu do mức giá từ 1,149-1,399 tỷ đồng khiến phân khúc khách hàng bị thu hẹp. Carnival hybrid cũng chưa công bố doanh số, cho thấy dòng hybrid của Hàn vẫn ở giai đoạn dò đường và chưa đạt độ phổ cập như xe Nhật.
Sự tham gia của xe Trung Quốc tạo thêm sự sôi động cho thị trường, đặc biệt ở công nghệ PHEV với các đại diện như Jaecoo J7 PHEV, Lynk & Co 08/09 PHEV, BYD Seal 5, Sealion 6 hay Haval H6 HEV. Tuy nhiên, rào cản thương hiệu, tâm lý người dùng và hệ thống dịch vụ còn mỏng khiến các mẫu xe này dù sở hữu công nghệ hiện đại, trang bị phong phú nhưng vẫn cần thêm thời gian để tạo sức ép cạnh tranh thực sự.
Nhìn rộng hơn, sự áp đảo của xe hybrid Nhật không đến từ một yếu tố đơn lẻ mà là tổng hòa nhiều lợi thế. Trước hết, niềm tin thương hiệu đóng vai trò quan trọng. Xe Nhật vốn được người Việt mặc định là bền, tiết kiệm, lành tính và giữ giá tốt. Với công nghệ hybrid vốn còn mới với nhiều khách hàng, yếu tố này càng có sức nặng. Toyota và Honda có hơn 20 năm phát triển hybrid trên toàn cầu, tạo tâm lý yên tâm khi người dùng lựa chọn công nghệ mới.
Song song đó, Toyota và Honda có chiến lược sản phẩm rất phù hợp với thị trường. Họ không đặt hybrid ở phân khúc quá cao mà tập trung đưa vào các mẫu xe phổ thông như Corolla Cross, Innova Cross, CR-V hay HR-V - những dòng vốn đã quen thuộc và nhu cầu lớn. Điều này giúp khách hàng tiếp cận hybrid dễ dàng hơn, đồng thời tối ưu khả năng bán lại của xe.
Một lợi thế khác là hệ thống đại lý và dịch vụ hậu mãi phủ rộng. Toyota là một trong những thương hiệu đang sở hữu mạng lưới lớn nhất Việt Nam, trong khi Honda cũng có mặt dày đặc tại các đô thị lớn. Với xe hybrid vốn phức tạp hơn xe xăng truyền thống, độ phủ dịch vụ là yếu tố quyết định. Xe Hàn hay xe Trung Quốc có mạng lưới mỏng hơn, khiến người mua thiếu sự yên tâm khi cân nhắc.
Cuối cùng, hybrid Nhật phù hợp với điều kiện giao thông Việt Nam. Công nghệ này phát huy tối đa hiệu quả trong môi trường đô thị đông đúc, nơi xe phải dừng - chạy liên tục. Không yêu cầu sạc ngoài, hybrid Nhật cũng tránh được rào cản lớn nhất của xe điện hiện nay: hạ tầng sạc chưa đủ dày.
Từ những yếu tố đó, có thể thấy cục diện phân khúc hybrid Việt Nam hiện tại là kết quả của quá trình dài hạn, nơi xe Nhật tận dụng tốt nền tảng thương hiệu, chiến lược sản phẩm hợp lý và sự phù hợp với điều kiện thực tế. Các thương hiệu Hàn Quốc và Trung Quốc đang cho thấy sự quyết tâm, nhưng để thách thức vị trí dẫn đầu của Toyota và Honda, họ sẽ cần thêm thời gian để xây dựng niềm tin và mở rộng hệ thống dịch vụ.
