Gửi bình luận
Ngày 26/3 vừa qua, Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố chính sách thuế quan mới làm rung chuyển ngành công nghiệp ô tô toàn cầu.
Theo kế hoạch mới, Mỹ sẽ áp thuế 25% lên toàn bộ xe chở khách và xe tải nhẹ nhập khẩu, cùng với các linh kiện thiết yếu như động cơ, hộp số, thiết bị điện – có hiệu lực từ ngày 3/4 sắp tới. Đáng nói, mức thuế này sẽ bổ sung vào các mức thuế hiện hành.
Đòn thuế này khiến nhiều hãng xe lớn như Hyundai, Toyota, Volkswagen và cả GM, Ford – những hãng phụ thuộc mạnh vào nhập khẩu hoặc lắp ráp từ linh kiện nước ngoài – phải đối mặt với cú sốc chi phí. Theo ước tính, Hyundai có thể mất tới 7 tỷ USD mỗi năm, tương đương gần 40% lợi nhuận năm 2024, bất chấp kế hoạch mở rộng đầu tư 21 tỷ USD tại Mỹ.
Stan Roberts, chuyên gia tại ITM Trading, đánh giá đây là "tin xấu cho toàn ngành ô tô". Các hãng xe buộc phải chọn giữa việc chịu lỗ, tăng giá cho người tiêu dùng, hoặc đầu tư hàng tỷ USD để chuyển sản xuất về Mỹ – phương án nào cũng đi kèm rủi ro và áp lực lớn.
Ngay cả các hãng xe Mỹ như GM, Stellantis hay Ford cũng không ngoại lệ, khi một phần sản phẩm vẫn nhập từ Mexico, Canada hoặc các thị trường khác. “Người tiêu dùng sẽ là bên chịu thiệt hại, với giá xe cao hơn và ít lựa chọn hơn,” Sam Fiorani từ AutoForecast Solutions nhận định.
Trong bối cảnh ấy, Tesla – vốn sản xuất phần lớn xe ô tô tại Mỹ – bất ngờ nổi lên như một trong số ít người có thể hưởng lợi thực sự.
Sở hữu các nhà máy lớn tại California và Texas, Tesla gần như miễn nhiễm với đòn thuế mới áp lên xe và linh kiện nhập khẩu – điều mà đa số đối thủ không thể làm được. Trong khi các hãng khác phải đối mặt với bài toán chi phí, Tesla lại được đặt vào vị trí cạnh tranh thuận lợi hơn trong thị trường nội địa.
Điều này mở ra khả năng Tesla có thể giành lại thị phần ngay trên sân nhà, đặc biệt trong phân khúc xe điện – nơi người tiêu dùng ngày càng nhạy cảm với giá. Nếu các đối thủ buộc phải tăng giá vì thuế, Tesla có thể tận dụng lợi thế giá cạnh tranh mà không cần điều chỉnh nhiều về chi phí sản xuất.
Bất kể điều đó, Tesla vẫn bị nghi ngờ có thể cải thiện doanh thu trong ngắn hạn, khi công ty vẫn đang đối mặt với khủng hoảng thương hiệu nghiêm trọng nhất kể từ khi thành lập.
Từng được yêu thích bởi nhóm khách hàng yêu môi trường và công nghệ, Tesla giờ đang mất dần sức hút. Theo khảo sát của Strategic Vision, tỷ lệ người sẵn sàng cân nhắc mua Tesla giảm từ 22% (2022) xuống chỉ 7% (2024) – mức sụt giảm với tốc độ chưa từng có trong ngành ô tô.
Hình ảnh chính trị cực hữu và chống biến đổi khí hậu của Elon Musk có thể là một phần lý do, trái ngược hoàn toàn với sứ mệnh xanh mà Tesla từng đại diện.
Từng thu hút những khách hàng quan tâm đến môi trường và công nghệ, theo thời gian, CEO của Tesla đang thể hiện quan điểm trái ngược với biến đổi khí hậu. Không chỉ ủng hộ các quan điểm của Tổng thống Trump – một người phản đối các hoạt động chống biến đổi khí hậu gay gắt, Elon Musk gần đây đăng trên X rằng những người "kích động nỗi sợ hãi" đã phóng đại tốc độ biến đổi khí hậu.
Thomas Temme, một kỹ sư phần mềm cao cấp tại Tesla ở Đức, nói với Bloomberg rằng Musk “giờ đây ủng hộ những nhân vật chính trị không chỉ không quan tâm đến sứ mệnh của Tesla, mà còn phủ nhận biến đổi khí hậu và có lịch sử chống lại mọi thứ mà Tesla đại diện.”
Tình trạng này khiến Tesla không chỉ mất khách hàng mà còn mất cả nhân sự. Kỹ sư Anil Patel chia sẻ khi rời công ty: “Tôi không thể tiếp tục làm việc cho một công ty tuyên bố bảo vệ môi trường, trong khi lãnh đạo lại ủng hộ các chính sách đi ngược điều đó.”
Năm ngoái, số lượng xe Tesla được giao trên toàn cầu giảm 1%, lần đầu tiên sụt giảm trong hơn một thập kỷ, mặc dù doanh số xe điện trên toàn ngành tăng 25%. Tại Mỹ, doanh số Tesla giảm 7% vào năm ngoái và giảm 2% trong hai tháng đầu năm nay, theo ước tính của công ty nghiên cứu Wards Intelligence.
Ở nước ngoài, số lượng đăng ký xe mới tháng 2/2025 của Tesla giảm 76,3% ở Đức và 26% ở Pháp. Nhiều showroom của Tesla bị đập phá và vẽ bậy ở khắp châu Âu hay Canada. Doanh số của Tesla ở Trung Quốc - nơi xuất khẩu xe sang các quốc gia khác - giảm 49% so với cùng kỳ năm ngoái, chủ yếu đến từ sự cạnh tranh ngày càng tăng từ các nhà sản xuất xe điện nội địa.
