Mỹ đẩy mạnh hỗ trợ ASEAN phòng chống đại dịch Covid-19

Cụ thể, tại Hội nghị trực tuyến Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN - Mỹ trong khuôn khổ Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 54 và các hội nghị liên quan, Ngoại trưởng Antony Blinken khẳng định chính quyền Tổng thống Joe Biden coi trọng quan hệ đối tác chiến lược với ASEAN, ủng hộ đoàn kết, thống nhất, vai trò trung tâm của ASEAN và quan điểm của ASEAN về Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương (AOIP).

Ngoại trưởng cũng cho biết thêm, Mỹ sẽ tiếp tục đi đầu thúc đẩy hợp tác đa phương ứng phó Covid-19, nỗ lực tăng công suất sản xuất, bảo đảm cung ứng vaccine đầy đủ, an toàn và hiệu quả. ASEAN và Mỹ nhất trí tiếp tục dành ưu tiên ứng phó dịch bệnh, đồng thời hỗ trợ thúc đẩy phục hồi bền vững, trong đó tập trung đẩy mạnh hợp tác thương mại-đầu tư, chuyển đổi số, năng lượng… cũng như thông qua các chương trình hợp tác phát triển của Mỹ hỗ trợ cho khu vực.

“Mỹ ủng hộ thúc đẩy quan hệ đối tác chiến lược năng động, hiệu quả với ASEAN trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau, cùng xây dựng cấu trúc khu vực rộng mở, bao trùm và phát triển thịnh vượng”, ông Blinken khẳng định. Đồng thời, ông Blinken cũng đề xuất tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực như năng lượng, giao thông vận tải, trao quyền cho phụ nữ, môi trường-biến đổi khí hậu…, đóng góp cho các nỗ lực phục hồi đồng đều, bền vững.

Hiện nay, Mỹ đã tài trợ 160 triệu USD và nói rằng sẽ tiếp tục hỗ trợ các nước khu vực chiến đấu với đại dịch, đóng góp 500.000 USD cho Quỹ ASEAN ứng phó với Covid-19. Việt Nam, Indonesia và Philippines cũng là 3 nước nhận được nguồn viện trợ vaccine nhiều nhất từ Mỹ.

Thay mặt ASEAN, với tư cách là nước điều phối quan hệ, Bộ trưởng Ngoại giao Lào hoan nghênh việc Mỹ cam kết thúc đẩy hợp tác mạnh mẽ với ASEAN và khu vực, đề cao hợp tác đa phương, cũng như đánh giá cao việc Mỹ tạm thời dỡ bỏ bản quyền vaccine trong khuôn khổ WTO. Các nước ASEAN cũng mong muốn Mỹ tiếp tục hỗ trợ nghiên cứu, phát triển, sản xuất và phân phối vaccine Covid-19.

Đồng quan điểm, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn hoan nghênh Mỹ hợp tác sâu rộng với ASEAN; đồng thời nhấn mạnh vai trò quan trọng của Mỹ trong nỗ lực toàn cầu ứng phó với Covid-19 và biến đổi khí hậu. Bộ trưởng cũng đánh giá cao việc Mỹ cung cấp vaccine cho các nước ASEAN, trong đó có Việt Nam. Bộ trưởng cũng đề nghị Mỹ tiếp tục hỗ trợ ASEAN tiếp cận vaccine kịp thời và đầy đủ, sớm chuyển giao công nghệ sản xuất vaccine cho các nước ASEAN.

Việt Nam trông đợi Mỹ hỗ trợ nâng cao năng lực y tế dự phòng cho các nước khu vực, thông qua Văn phòng đại diện khu vực tại Việt Nam. Bên cạnh đó, ASEAN sẵn sàng tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp Mỹ mở rộng đầu tư, kinh doanh tại khu vực; đề nghị Mỹ tiếp tục hỗ trợ ASEAN thu hẹp khoảng cách phát triển, bảo đảm tăng trưởng bền vững tại các tiểu vùng ASEAN, trong đó có Mekong, thông qua khuôn khổ Đối tác Mekong - Mỹ.

Thông qua việc tham gia hội nghị Ngoại trưởng ASEAN, Mỹ đang nỗ lực giành lại tầm ảnh hưởng tại khu vực này bằng chiến lược ngoại giao vaccine. Với việc đẩy mạnh cung cấp vaccine trong khu vực, dự kiến Mỹ sẽ nhanh chóng bắt kịp Trung Quốc.

Trước đó, nhiều quan chức thuộc chính quyền Tổng thống Biden cũng thể hiện cam kết hỗ trợ các nước ASEAN đối phó với dịch Covid-19. Kurt Campbell, Điều phối viên Nhà Trắng về khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương, “Đông Nam Á là trái tim của châu Á và có thể quyết định sự thành bại trong đường lối ngoại giao của Mỹ ở khu vực. Do đó, Mỹ cần chú ý và có những hành động cụ thể trong quan hệ với khu vực, nhất là thông qua ngoại giao vaccine.”

Bên cạnh đó, tại Hội nghị, ASEAN và Mỹ đều thống nhất sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ, đóng góp duy trì hòa bình, an ninh, ổn định ở khu vực, trong đó có an ninh và an toàn hàng hải ở Biển Đông.

Mỹ nhấn mạnh ủng hộ lập trường nguyên tắc của ASEAN về vấn đề Biển Đông, bảo đảm thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) và xây dựng Bộ quy tắc ứng xử Biển Đông (COC) hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế và Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển (UNCLOS) 1982, với quyền và lợi ích hợp pháp của các bên liên quan được tôn trọng và đề cập phù hợp.