Nam Định: Mặn mòi hạt muối Bạch Long

LAN VŨ• 06/09/2021 11:37

Từng là vựa muối lớn nhất miền Bắc với diện tích gần 427ha, hiện Bạch Long, huyện Giao Thuỷ, Nam Định chỉ còn khoảng 60ha đang sản xuất, còn lại bị bỏ hoang.

Theo thống kê của UBND huyện Giao Thuỷ, tỉnh Nam Định vụ muối năm 2021 diện tích đất bị bỏ hoàn trên địa bàn là 224ha, trong đó, xã Bạch Long là 174ha; thị trấn Quất Lâm 35ha; xã Giao Phong 15ha.

ádfsda

Cái khó của nghề muối là ngày nắng, muối làm ra nhiều, giá lại hạ

Ông Phạm Văn Hội – xã Bạch Long cho biết, nghề muối cũng như bao nghề nông khác, phụ thuộc phần lớn vào thời tiết. Cái khó của nghề muối là ngày nắng, muối làm ra nhiều, giá lại hạ. Mưa nhiều thì muối mất mùa, giá đẩy lên cao nhưng không có để bán. Trong khi đó, các chính sách hỗ trợ diêm dân chưa thực sự hiệu quả, chưa ổn định được giá và cân đối cung cầu nên còn tình trạng tiểu thương ép giá. Vì vậy có những người gắn bó cả đời với nghề muối vẫn cứ nghèo.

Nghề muối vất vả nhưng thu nhập của người dân chẳng đáng là bao. Ngày nắng to, diêm dân có thể thu được 2 phương muối/sào, (mỗi phương = 20kg) tương đương 50 nghìn đồng. Còn những ngày nắng mưa thất thường thì công sức coi như “trôi sông, đổ biển” – ông Hải chia sẻ.

Phơi cát

Từ 3 - 4 giờ sáng, người dân đã dậy để chang (phơi) cát

Đã từng là cánh đồng muối luôn tấp nập người, với khoảng 4.000 lao động thường trực tại các ruộng muối, xã Bạch Long giờ chỉ còn duy trì được 55ha muối đang sản xuất với khoảng 750 lao động. Những diện tích còn lại bị bỏ hoang hoặc người dân tự ý chuyển sang trồng màu, nuôi trồng thuỷ sản.

Về nguyên nhân để ruộng muối bỏ hoang, nhiều diêm dân cho biết từ năm 2015 trở lại đây, do ảnh hưởng của thị trường, giá muối giảm cùng với thời tiết thất thường khiến thu nhập của các diêm dân giảm, nhiều người chuyển sang nghề khác, ruộng muối vì thế cũng bị bỏ hoang ngày càng nhiều.

Bà Lưu Thị Ân – xã Bạch Long cho biết, để làm ra được hạt muối, mỗi vụ diêm dân phải đầu tư khá nhiều công sức, tiền bạc. Nếu chỉ tu sửa đồng ruộng gồm sân phơi, ô chạt… chi phí khoảng từ 3 - 4 triệu đồng/sào; còn làm mới thì phải mất từ 10 - 12 triệu đồng/sào. Đầu tư nhiều vậy nhưng nếu thời tiết thuận lợi, nắng nhiều thì cả ngày làm quần quật trên cánh đồng mỗi diêm dân cũng chỉ thu được từ 100.000 - 120.000 đồng.

Lọc nước

Lọc cát đã phơi để lấy nước mặn

Giá muối hiện nay bán tại ruộng chỉ từ 1.200 - 1.400 đồng/kg, chính vì thu nhập thấp nên nhiều người đã bỏ ruộng đi làm nghề khác khiến diện tích đất bỏ hoang ngày càng nhiều – bà Ân ngậm ngùi.

Về Bạch Long bây giờ, không khó để nhìn thấy những thửa ruộng bỏ hoang, cỏ mọc um tùm, sân phơi nứt nẻ, xuống cấp. Trên cánh đồng chỉ còn lại vài người lớn tuổi cố bám trụ lấy nghề, vì không làm muối cũng chẳng biết làm gì khác. Lao động trẻ khoẻ thì đã đi làm công nhân xí nghiệp để có thu nhập ổn định hơn.

“Xã Bạch Long từ khi khai hoang lập ấp đã mở ra ruộng muối và chia cho nhân dân tự làm. Chúng tôi sống chủ yếu bằng nghề muối. Giờ có tuổi, không ruộng vườn, không làm muối thì cũng không biết làm gì khác” – bà Ân chia sẻ.

Phơi nước

Phơi nước trên các ô chạt để lấy muối

Nhằm tìm hướng đi mới cho nghề muối, ngăn chặn tình trạng ruộng muối bỏ hoang, gây lãng phí, mới đây UBND xã Bạch Long đã quy hoạch lại vùng sản xuất muối.

Theo đó, cánh đồng muối rộng 237 ha sẽ được chia thành 4 vùng chuyên canh sản xuất gồm: vùng sản xuất muối khoảng 55 ha; trồng màu 48 ha; nuôi trồng thuỷ sản 61 ha và cuối cùng là vùng sản xuất dịch vụ và thương mại rộng 65 ha.

Ông Phạm Văn Quang - Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Bạch Long cho biết, để gỡ một phần khó khăn cho diêm dân, hỗ trợ họ duy trì nghề muối, xã đã cho quy hoạch lại vùng sản xuất muối. Những vùng sản xuất kém hiệu quả được đầu tư cơ sở hạ tầng, chuyển đổi sang đất trồng hoa màu, chăn nuôi gia súc và nuôi trồng thủy sản. Địa phương cũng đề ra chỉ tiêu sản xuất 10 nghìn tấn muối/năm và hỗ trợ đưa muối về cơ sở sản xuất muối sạch. Hiện toàn xã có hơn 30 đại lý và 6 doanh nghiệp thu mua, chế biến muối.

Thu muối vào cuối buổi

Ông Lại Văn Tiến - Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Giám đốc hợp tác xã Dịch vụ - Diêm nghiệp, thuỷ sản và môi trường Bạch Long cho biết, từ lâu muối biển Nam Ðịnh đã được người tiêu dùng đánh giá cao về chất lượng, giá trị dinh dưỡng.

Những năm qua các sản phẩm muối của doanh nghiệp trên địa bàn đã xuất khẩu đi hầu hết các thị trường tiềm năng trong nước thậm chí vươn tới cả thị trường Nhật Bản. Tuy nhiên, lượng muối sản xuất tại tỉnh Nam Định hiện mới chỉ đáp ứng khoảng 40% nhu cầu chế biến, tiêu thụ của các doanh nghiệp nên các doanh nghiệp phải nhập muối nguyên liệu từ các tỉnh khác để đảm bảo đủ năng lực sản xuất, kinh doanh.

Vì vậy tỉnh Nam Định cần nhanh chóng phê duyệt vùng sản xuất muối, nâng cấp hạ tầng để áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật trong sản xuất, hỗ trợ xây dựng các mô hình muối sạch để nâng tính cạnh tranh trên thị trường.

dhdfh

Các thương lái thu gom mua ngay tại đầu bờ

Theo ông Cao Thành Nam, Phó Chủ tịch UBND huyện Giao Thuỷ khẳng định, thời gian tới địa phương sẽ huy động các nguồn lực, kêu gọi các nguồn vốn đầu tư vào đồng muối; cải tiến, tu sửa các trang thiết bị sản xuất và chế biến muối hiện đại hơn.

Đặc biệt là quảng bá, xúc tiến thương mại, xúc tiến đầu tư xây dựng chỉ dẫn địa lý cho vùng sản xuất muối và xây dựng thương hiệu, phát triển sản phẩm OCOP đối muối và các sản phẩm từ muối… để nâng cao hiệu quả kinh tế.