Với ngành tiêu dùng bán lẻ, năm 2026 là thời điểm thực thi nhiều thay đổi chính sách về thuế thu nhập cá nhân và thuế TNDN, nhằm hỗ trợ thu nhập người tiêu dùng và kích cầu tiêu dùng trong nước.
Theo MBS Research, lũy kế 11 tháng năm 2025, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 9,1% so với cùng kỳ. Trong đó, doanh thu bán lẻ hàng hóa tăng 7,9% so với cùng kỳ, thấp hơn mức trước đại dịch, phản ánh xu hướng thắt chặt tiêu dùng hàng hóa của người dân. Ngược lại, tiêu dùng dịch vụ tiếp tục là điểm sáng với doanh thu dịch vụ lưu trú, ăn uống tăng 14,6% và doanh thu dịch vụ lữ hành tăng 20% so với cùng kỳ, chủ yếu nhờ vào khách du lịch quốc tế.
Bức tranh tiêu thụ nội địa suy yếu bị ảnh hưởng bởi nhiều cơn bão liên tiếp khiến cho hệ thống vận chuyển hàng hóa phần nào bị gián đoạn cũng như các hoạt động sinh hoạt, chi tiêu của người dân bị ảnh hưởng.
Sang năm 2026, MBS Research kỳ vọng khu vực sản xuất sẽ phục hồi và lượng đơn hàng mới gia tăng tốt hơn năm 2025 khi những căng thẳng về thuế đã ít hơn, từ đó tạo ra nhiều cơ hội việc làm cho người lao động, nhờ đó thu nhập khả dụng cải thiện. Bên cạnh đó, sự minh bạch về việc kết nối hóa đơn điện tử, cùng việc chuyển dịch thuế khoán của gần 2 triệu hộ kinh doanh sẽ phần nào giúp cho việc tiêu thụ các sản phẩm tiêu dùng nội địa cải thiện.
Tháng 11/2025 vừa qua, Nghị quyết 110/2025 được thông qua, nâng mức giảm trừ gia cảnh lên mức giảm trừ đối với người nộp thuế là 15,5 triệu đồng/tháng và mức giảm trừ đối với mỗi người phụ thuộc là 6,2 triệu đồng/tháng. Đây là một trong những tín hiệu hỗ trợ tốt cho tiêu dùng trong nước nhằm phần nào giúp gia tăng sự tự tin của người tiêu dùng. Theo tính toán, với mức nâng như Nghị quyết (áp dụng với biểu thuế cũ), tổng thu nhập từ lương sau thuế́ của người dân tăng thêm khoảng 10%, đây là yếu tố hỗ trợ mạnh mẽ cho tăng trưởng tiêu dùng năm 2026.
Động lực phục hồi mạnh mẽ từ khu vực sản xuất, đặc biệt là sản xuất xuất khẩu đảm bảo cho thu nhập khả dụng của người tiêu dùng gia tăng, cùng với sự hỗ trợ của các cơ chế, chính sách Chính Phủ nhằm tạo ra sân chơi cạnh tranh công bằng cho thị trường bán lẻ trong nước sẽ tạo động lực cho sự phát triển của thị trường tiêu dùng thiết yếu.
Bên cạnh đó, trong trung - dài hạn, theo Nghị quyết 68-NQ/TW 2025 về phát triển kinh tế tư nhân, việc có quy định ngưỡng chịu thuế mới để áp dụng thuế khoán sẽ khiến cho gần 1,95 triệu hộ kinh doanh thuế khoán phải chịu thêm các chi phí liên quan đến hệ thống tính toán thuế hàng kì và chi phí đầu tư ban đầu, khiến hộ kinh doanh mất đi lợi thế cạnh tranh về giá sản phẩm, đồng thời tạo môi trường cạnh tranh công bằng hơn cho các chuỗi bán lẻ hiện đại.
MBS Research cũng cho rằng, phân khúc không thiết yếu chưa có nhiều động lực trở lại trong năm 2026 khi các điều kiện vĩ mô chưa thực sự ủng hộ, cụ thể khi; mức nền lãi suất huy động đã dần nhích trở lại kể từ tháng 10/2025 tạo ra sự khó khăn cho việc duy trì gói vay tiêu dùng lãi suất thấp; Giá bán bất động sản tăng trưởng mạnh mẽ và được dự báo tiếp tục xu hướng tích cực trong năm 2026; Số lượng bàn giao ô tô, xe máy vẫn còn nhiều khó khăn trong năm 2025.
“Xuyên suốt năm 2025, khi cầu tiêu dùng còn yếu cùng các yếu tố vĩ mô chưa thuận lợi thì rất khó khăn cho người tiêu dùng trong các lựa chọn hàng không thiết yếu, do vậy trong năm 2026, chúng tôi nhận thấy cầu tiêu thụ các sản phẩm không thiết yếu sẽ còn nhiều khó khăn để tăng trưởng”, MBS Research nhận định.
Ngược lại, đơn vị này cho rằng, ngành hàng điện tử tiêu dùng có thể sẽ trở thành điểm sáng trong năm 2026 khi vào thời điểm siết chặt quy định về thuế thương mại điện tử cùng đẩy mạnh ngăn chặn hàng giả, hàng nhái, khiến cho nhiều thương hiệu điện tử tiêu dùng đã quay trở lại đường chính ngạch vào Việt Nam. Trong bối cảnh chu kỳ thay thế sản phẩm diễn ra, điều này giúp các sản phẩm đa dạng công năng, mức giá hợp lý, dễ dàng tiếp cận vào đại đa số gia đình Việt Nam hiện nay
Cũng theo MBS Research, Việt Nam đang ở giai đoạn dân số vàng cùng sự gia tăng mạnh mẽ của giai đoạn gen Z- gen Y bước vào thị trường lao động. Theo ước tính, Gen Alpha, Gen Z và Gen Y chiếm xấp xỉ 60% tổng người tiêu dùng tại Việt Nam và hiện nay đang xuất hiện sự thâm nhập mạnh mẽ của Gen Z – Gen Y trong thị trường lao động, do vậy xu hướng tiêu dùng mới sẽ phụ thuộc chính vào Gen Alpha, gen Z và Gen Y.
Khác với các thế hệ Gen X và Boomers, các thế hệ trẻ tập trung vào sự trải nghiệm, dịch vụ mới hữu dụng và các sản phẩm tốt cho sức khỏe, ít đường. Bên cạnh đó, các thế hệ trẻ không ngại thay đổi để được thử sức với các sản phẩm mới nhiều dinh dưỡng ở một mức giá tương đương. Nếu các thế hệ trước tập trung chủ yếu vào giá cả và dinh dưỡng, thì các bạn thế hệ trẻ sẽ lựa chọn dựa vào dinh dưỡng, bao bì rồi mới đến giá cả.
“Do vậy, chúng tôi nhận thấy các doanh nghiệp được hưởng lợi trong thời gian này đã thực hiện thay đổi tái định vị thương hiệu trong thời gian dài, luôn tích cực thay đổi và phát triển, nghiên cứu thêm nhiều sản phẩm khác để phù hợp với đa dạng nhu cầu tiêu dùng. Trong bối cảnh cầu tiêu dùng tăng trưởng tốt, chúng tôi kỳ vọng các doanh nghiệp đổi mới sẽ được hưởng lợi đầu tiên”, MBS Research nhận định.
