“Nhọc nhằn” kiểm soát hàng nhập lậu tại cửa khẩu biên giới

Khó kiểm soát hàng nhập lậu

Đáng chú ý, theo đánh giá của các lực lượng chức năng, hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới Tây Nam, như: thuốc lá, đường cát, ngoại tệ, ma tuý… mặc dù không phát sinh điểm nóng nhưng có chiều hướng diễn biến phức tạp. Trong đó, nguồn hàng lậu từ các tỉnh biên giới chủ yếu đổ về TPHCM để tiêu thụ sau đó đi các tỉnh lận cận như: Đồng Nai, Bình Dương, Vũng Tàu… Tuy nhiên, nóng nhất vẫn là hoạt động vận chuyển trái phép ngoại tệ, thuốc lá, đường cát, ma túy, pháo nổ từ biên giới Campuchia vào một số tỉnh biên giới Tây Nam như Long An, Tây Ninh, An Giang, Đồng Tháp… đang có chiều hướng và diễn biến vô cùng phức tạp.

Đơn cử, theo thông tin từ Chi cục Hải quan cửa khẩu Mộc Bài (Cục Hải quan Tây Ninh) vừa qua, đơn vị này đã chủ trì phối hợp với Đồn Biên phòng cửa khẩu Quốc tế Mộc Bài, Công an huyện Bến Cầu kiểm tra, kiểm soát phát hiện Nguyễn Ngọc Đại (sinh năm 1993, ngụ tại TP Hải Phòng) vận chuyển trái phép 20.000 USD. Chi cục Hải quan cửa khẩu Mộc Bài đã lập biên bản bắt người phạm tội quả tang và tiếp tục điều tra xử lý theo quy định. Trước đó, tại khu vực cột mốc 171 - khu vực cửa khẩu quốc tế Mộc Bài, Chi cục Hải quan cửa khẩu Mộc Bài đã phối hợp lực lượng Công an, Biên phòng bắt quả tang đối tượng CHAN SAROM (quốc tịch Campuchia) đang vận chuyển trái phép hơn 2kg chất ma túy.

Tương tự, tại địa bàn tỉnh Long An, thời gian qua, lực lượng Hải quan tỉnh Long An đã triển khai kịp thời các chỉ đạo của Tổng cục Hải quan, UBND tỉnh Long An trong công tác chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới. Trong đó, nhiều vụ việc đã được Cục Hải quan Long An phối hợp bắt giữ như vụ bắt giữ đối tượng Nguyễn Quang Lương (sinh năm 1988, ngụ tại Hà Tĩnh) về hành vi vận chuyển trái phép súng phóng điện và đầu kim, vỏ đạn kèm theo; hay như vụ việc ngày 9/4/2024, tổ công tác Trạm Biên phòng cửa khẩu Mỹ Quý Tây phối hợp với Chi cục Hải quan cửa khẩu Mỹ Quý Tây qua kiểm soát hành lý của khách nhập cảnh đã phát hiện đối tượng Văn Ngọc Bình (sinh năm 1983, ngụ tại Hà Nội) vận chuyển trái phép hơn 1,2 gam ma túy qua biên giới.

Ở An Giang, một địa phương cũng được lực lượng chức năng xác định là một trong những địa bàn nóng, nổi cộm về tình trạng vận chuyển trái phép ngoại tệ, vàng. Trong thời gian qua, lực lượng chống buôn lậu trên địa bàn đã triển khai nhiều giải pháp và đã phát hiện được nhiều vụ vi phạm. Nổi cộm là vụ việc được lực lượng Công an An Giang thực hiện bắt quả tang Nguyễn Thành Phi (sinh năm 1976, trú tại TP Châu Đốc, tỉnh An Giang) điều khiển xe mô tô chở một bọc nylon màu đen, đang trên đường lên biên giới (Việt Nam - Campuchia), có biểu hiện nghi vấn nên tiến hành kiểm tra. Qua kiểm tra, Tổ công tác phát hiện đối tượng Phi vận chuyển 150.000USD.

Tiềm ẩn nhiều rủi ro

Đáng chú ý, trên tuyến biên giới Tây Nam, nhiều điểm Casino tại phía biên giới Campuchia hàng ngày thu hút khá đông người dân hai bên biên giới tham gia. Trong đó, số người dân có hộ khẩu thường trú tại khu vực biên giới mượn lý do qua lại thăm thân, mua bán, trao đổi hàng hóa để tham gia các tệ nạn, gây khó khăn cho công tác kiểm tra, kiểm soát tại cửa khẩu. Các địa điểm chứa hàng lậu dọc theo biên giới phía Campuchia vẫn duy trì hoạt động, tập kết hàng chờ cơ hội thuận lợi để nhanh chóng nhập lậu qua biên giới. Trước thực trạng trên, để kiểm soát địa bàn, lực lượng Hải quan nhiều tỉnh biên giới Tây Nam đã phối hợp với lực lượng Biên phòng kiểm tra, kiểm soát tại các cửa khẩu theo đúng chức năng, nhiệm vụ của từng ngành, đảm bảo duy trì hoạt động xuất nhập cảnh qua lại cửa khẩu ổn định; kịp thời phát hiện, bắt giữ các vụ vi phạm. Song, mặc dù đã đạt được một số kết quả đáng ghi nhận, nhưng hành trình đấu tranh phòng, chống buôn lậu, vận chuyển hàng hóa trái phép, hàng giả, hàng kém chất lượng vẫn còn là hành trình dài. Và nguy cơ tiềm ẩn rủi ro về tính mạng, đang là thách thức không nhỏ đối với các cán bộ thực thi nhiệm vụ trong công tác kiểm soát chống buôn lậu gian lận thương mại.

Liên quan tới những khó khăn trong kiểm soát hành nhập lậu, ông Võ Thiện Ngộ - Phó Cục trưởng Cục QLTT tỉnh Long An, cho biết hiện nay công tác kiểm tra, xử lý các điểm bán lẻ thuốc lá này còn gặp nhiều khó khăn. Bởi, lực lượng QLTT chỉ được phép xử lý khi đủ cơ sở chứng minh có dấu hiệu vi phạm. Những hoạt động kiểm tra định kỳ thì phải phối hợp với lực lượng chuyên ngành, trong đó có công an và phải thông báo trước cho các điểm bán lẻ.

"Những lý do chưa thể kiểm tra, xử lý triệt để vì các đối tượng đã dùng các thủ thuật nhằm che đậy hành vi của mình. Các đối tượng không để thuốc nơi thực hiện buôn bán. Vì vậy, công tác kiểm tra, giám sát các đối tượng này còn nhiều khó khăn. Do đó, các biện pháp mà lực lượng QTTT đang triển khai thực hiện chủ yếu vẫn là công tác tuyên truyền”, ông Ngộ chia sẻ.

Liên quan tới những diễn biến phức tạp trong kiểm soát hàng nhập lậu từ cửa khẩu biên giới, Thượng tá Mai Hồng Thanh - Trưởng phòng Phòng chống ma túy và tội phạm, Bộ đội biên phòng tỉnh Long An, cho rằng: Địa bàn tỉnh Long An được xem là một trong những điểm nóng về buôn lậu thuốc lá. Nếu chỉ tính riêng năm 2023, đơn vị đã bắt giữ hơn 143.000 bao thuốc lá ngoại nhập lậu. Tính đến thời điểm hiện tại năm 2024, lực lượng biên phòng cũng đã phát hiện, bắt giữ trên 33.000 bao thuốc lá. Các thủ đoạn buôn lậu hiện nay diễn biến khá phức tạp và một phần liên quan đến địa bàn nên các lực lượng vẫn còn phần nào bị hạn chế.

Ngoài ra, qua công tác đấu tranh, phòng chống các loại tội phạm, Bộ đội Biên phòng tỉnh Long An đã chủ trì, phối hợp phát hiện bắt giữ 35 vụ/40 đối tượng. Thu giữ nhiều tang vật, như: 12 bánh Heroin; 3,2 gam ma túy tổng hợp các loại; trên 2,5 tấn pháo; trên 12.000 bao thuốc lá ngoại các loại… cùng nhiều phương tiện và một số tang vật khác. Trong đó nổi lên là hoạt động buôn lậu thuốc lá, các loại thuốc lá ngoại nhập lậu vẫn là mặt hàng chính được phát hiện nhiều nhất. Bằng các phương thức thủ đoạn như tập kết tại các kho ngoài tại Campuchia đối diện biên giới, sau đó các đối tượng chia nhỏ hàng hoá, thuê cư dân biên giới mang vác chuyển qua biên giới để đưa vào nội địa.

"Khi triển khai công tác chuyên án, triệt phá các đường dây liên quan đến hoạt động buôn lậu thuốc lá qua biên giới đều phát hiện các đầu nậu chủ yếu nằm sâu trong nội địa, ở các tỉnh thành lân cận, thông qua việc thuê mướn các đối tượng mang vác, thuê vận chuyển. Do đó, nhiều vụ việc chúng tôi không thể triệt phá được toàn bộ đường dây do tất cả các đường dây này thường nằm sâu trong nội địa đã khiến công tác tuần tra, kiểm soát và xử lý khá nhọc nhằn", Thượng tá Mai Hồng Thanh nói.