Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa đe dọa sẽ áp thuế nhập khẩu ngành đối với dược phẩm và chất bán dẫn trong khoảng một tuần tới.
Trong cuộc phỏng vấn với kênh CNBC hôm 5/8, ông Trump khẳng định rằng thuế đối với dược phẩm sẽ bắt đầu ở mức thấp nhưng sẽ nhanh chóng tăng cao, có thể lên tới 250%.
“Ban đầu, chúng tôi sẽ áp một mức thuế nhỏ đối với dược phẩm, nhưng trong vòng một năm — tối đa một năm rưỡi — mức thuế đó sẽ tăng lên 150%, rồi sau đó là 250%,” ông Trump nói.
Theo ông Trump, việc áp thuế là biện pháp nhằm buộc các công ty dược phải chuyển dây chuyền sản xuất từ nước ngoài về Mỹ. Ông nhấn mạnh rằng đại dịch COVID-19 từng cho thấy rõ mức độ rủi ro khi Mỹ phụ thuộc vào dược phẩm nhập khẩu, đặc biệt là từ Trung Quốc và Ấn Độ – hai quốc gia hiện đang cung cấp phần lớn nguyên liệu hoạt chất và thuốc thành phẩm cho thị trường Mỹ.
“Chúng ta không thể tiếp tục để các quốc gia khác kiểm soát nguồn cung thuốc của chúng ta. Đã đến lúc đưa công việc và sản xuất trở lại nước Mỹ”, ông Trump nói.
Tuy nhiên, lời đe dọa này đang khiến các tập đoàn dược lớn lo ngại. Các công ty như Merck & Co., Pfizer, Johnson & Johnson, và Eli Lilly hiện đang vận hành hàng chục nhà máy trên toàn cầu. Gần 90% các công ty công nghệ sinh học tại Mỹ hiện cũng đang phụ thuộc vào linh kiện và nguyên liệu nhập khẩu cho ít nhất một nửa số sản phẩm đã được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Liên bang (FDA) phê duyệt.
Ngành dược phẩm Mỹ cảnh báo rằng thuế suất cao sẽ đẩy giá thuốc tăng vọt, làm gián đoạn chuỗi cung ứng và ảnh hưởng đến người tiêu dùng trong nước.
Cùng với thuế dược phẩm, ông Trump cũng cho biết chính quyền của ông sẽ sớm công bố thuế đối với chất bán dẫn và chip – lĩnh vực đang trở nên cực kỳ quan trọng trong thời kỳ bùng nổ công nghệ AI.
Bộ Thương mại Mỹ đã mở cuộc điều tra đối với ngành bán dẫn từ tháng 4 năm nay, với mục tiêu chuẩn bị cơ sở pháp lý cho việc áp thuế. Ngành bán dẫn toàn cầu được dự đoán sẽ đạt giá trị gần 700 tỷ USD trong năm nay. Việc áp thuế có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến các công ty công nghệ lớn như Microsoft, Amazon, Meta, OpenAI — những công ty đang đầu tư hàng tỷ USD vào các trung tâm dữ liệu sử dụng chip tiên tiến cho trí tuệ nhân tạo.
Các biện pháp thuế quan của ông Trump được cho là nhằm thúc đẩy đầu tư sản xuất chip trong nước. Trong buổi phỏng vấn, ông đặc biệt nhắc đến Công ty Sản xuất Chất bán dẫn Đài Loan (TSMC), cho biết công ty này sẽ đầu tư tới 300 tỷ USD tại Arizona để xây dựng nhà máy sản xuất chip lớn nhất thế giới. Tuy nhiên, số liệu ông đưa ra bị nghi ngờ là không chính xác, vì TSMC mới chỉ cam kết đầu tư khoảng 165 tỷ USD cho 6 nhà máy sản xuất và một trung tâm nghiên cứu trong vài năm tới.
Các mức thuế mà ông Trump đề cập được cho là sẽ được triển khai theo Điều 232 của Đạo luật Mở rộng Thương mại – quy định cho phép Tổng thống áp thuế vì lý do an ninh quốc gia. Đây là cơ sở pháp lý mạnh hơn so với các biện pháp khẩn cấp mà ông từng sử dụng trước đây, vốn đang bị các tòa án liên bang xem xét.
Trước đó, ông Trump cũng từng áp thuế lên thép, nhôm, ô tô và phụ tùng nhập khẩu với lý do tương tự. Các biện pháp này vấp phải chỉ trích mạnh mẽ từ các quốc gia đồng minh và các tập đoàn đa quốc gia, nhưng lại nhận được sự ủng hộ từ các nhà máy sản xuất và công đoàn trong nước.
Nếu các mức thuế 250% thực sự được áp dụng với dược phẩm, đây sẽ là một trong những mức thuế cao nhất từng được ban hành đối với mặt hàng thiết yếu. Điều này không chỉ tạo ra cú sốc lớn cho ngành dược, mà còn có thể dẫn đến các biện pháp trả đũa thương mại từ các nước xuất khẩu chính.