Phát triển bền vững trong một xã hội đang thay đổi

Đó là chia sẻ của TS. Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Chủ tịch Hội đồng Doanh nghiệp vì sự phát triển bền vững Việt Nam (VBCSD-VCCI) tại Diễn đàn Doanh nghiệp phát triển bền vững Việt Nam (VCSF) 2020 đang diễn ra sáng nay (10/12).

TS. Vũ Tiến Lộc cho biết, chúng ta đang sống trong một thế giới và một xã hội có tốc độ thay đổi vô cùng nhanh. COVID-19 chỉ là điểm khởi đầu của chuỗi những biến đổi mà nhân loại sẽ phải đối mặt trong thập niên tới đây. 

“Mất cân bằng sinh thái, cạn kiệt tài nguyên thiên nhiên, biến đổi khí hậu có thể còn gây ra những thiệt hại khủng khiếp hơn rất nhiều so với cuộc khủng hoảng hiện nay” – TS Vũ Tiến Lộc nhấn mạnh. Trong bối cảnh đó, doanh nghiệp cần nhìn nhận lại nội hàm của sự “bền vững”. Định hướng phát triển bền vững cần được thấm nhuần trong toàn bộ bộ máy doanh nghiệp, từ cấp lãnh đạo, đến quản lý, và từng cá nhân người lao động.

TS Lộc thông tin, những doanh nghiệp xây dựng và phát triển bền vững có khả năng chống chịu tốt hơn trước những tác động và thậm chí trong khó khăn đều đã có sự vươn lên bứt phá.

Tuy nhiên, nhìn nhận thực tế ở Việt Nam, TS Vũ Tiến Lộc thẳng thắn cho biết, phát triển bền vững vẫn chưa là xu thế chung của tất cả các doanh nghiệp Việt Nam. Sự lan toả còn hẹp khi sự tham gia của doanh nghiệp chưa nhiều trong tổng số hơn 800 nghìn doanh nghiệp Việt Nam.

Do đó, TS Vũ Tiến Lộc cho rằng, trước hết, thay đổi tư duy kinh doanh, nhìn nhận phát triển bền vững như một con đường tất yếu và duy nhất giúp doanh nghiệp trụ vững trên thương trường, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam mở cửa hội nhập sâu với nền kinh tế thế giới như hiện nay. 

Đồng thời, ông cho biết nhanh chóng nghiên cứu và áp dụng Bộ chỉ số CSI trong quản trị doanh nghiệp. CSI không chỉ dừng lại ở con số 127 chỉ tiêu, mà trên hết, CSI giúp tất cả các doanh nghiệp – đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ -  hoạch định một lộ trình cụ thể để xây dựng chiến lược phát triển bền vững, sớm phát hiện những rủi ro cũng như những cơ hội kinh doanh mới, qua đó quản trị doanh nghiệp hiệu quả hơn theo định hướng phát triển bền vững.

Chia sẻ tại Diễn đàn, ông Peter Bakker – Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc của Hội đồng Doanh nghiệp vì sự Phát triển bền vững toàn cầu (WBCSD) cho rằng chúng ta đã trải qua một năm 2020 đầy khó khăn và thách thức, khi đại dịch toàn cầu đã gây ra những cuộc khủng hoảng kinh tế và khủng hoảng y tế chưa từng có trong tiền lệ.

"Những cuộc khủng hoảng này cần được giải quyết trên cơ sở hợp tác giữa các quốc gia trên toàn thế giới, để đảm bảo một trạng thái bình thường mới có tính bao trùm và tự cường cho tất cả mọi người" - ông nói - "Xét ở cấp độ toàn cầu và quốc gia, nếu có thể thực sự phục hồi sau COVID-19 thì chúng ta không nên quay trở lại tình trạng cũ, thay vào đó, chúng ta cần xây dựng thế giới tốt hơn, giải quyết các lỗ hổng hệ thống nghiêm trọng đã tồn tại trong nhiều thập kỷ qua, và thcs đẩy phát triển bền vững trong tương lai phía trước".

Theo ông Peter Bakker, bây giờ là thời điểm quan trọng nhất thể hiện được vai trò lãnh đạo dẫn dắt của chủ doanh nghiệp. Việc đầu tiên phải đảm bảo sức khoẻ của nhân viên và khách hàng; thứ hai là tập trung xây dựng lộ trình trở về “trạng thái bình thường mới” với các kế hoạch phục hồi kinh doanh; thứ ba, là tập trung vào việc thúc đẩy mạnh mẽ để tạo ra một thế giới bền vững hơn giữa các bên liên quan.

"Nếu chúng ta không tạo ra sự thay đổi để thực hiện được 3 điều trên thì chúng ta sẽ bỏ lỡ cơ hội quan trọng để tạo ra những thay đổi cần thiết, phản ánh tính kết nối của thế giới và các hệ thống hiện hữu" - ông Peter Bakker nhấn mạnh. 

Việt Nam đã khống chế những thiệt hại kinh tế do COVID gây ra một cách tuyệt vời. Đây chính là gương thành công và là mô hình cho các quốc gia khác học hỏi. Và ông Peter cho rằng lúc này là lúc Việt Nam mà cụ thể là các doanh nghiệp Việt Nam phải xây dựng các mục tiêu để phát triển bền vững trong tương lai.

Bà Caitlin Wiesen - Trưởng đại diện thường trú UNDP Việt Nam nhấn mạnh tới vai trò và nâng cao hành động của doanh nghiệp trong trong việc thúc đẩy hoàn thành các Mục tiêu phát triển bền vững trong thập kỷ hành động từ năm 2021 đến 2030. 

Bà khẳng định: Không có mục tiêu nào của phát triển bền vững được thực hiện nếu không có sự tham gia của công động doanh nghiệp. Vai trò của doanh nghiệp là vô cùng to lớn.

Theo bà, khu vực doanh nghiệp là “xương sống” của nền kinh tế, giúp xoá đói giảm nghèo, 90% việc làm được tạo ra từ các doanh nghiệp; thậm chí những sáng kiến, đổi mới sáng tạo để ứng phó tốt hơn với những gì đang xảy ra hiện nay như dịch bệnh COVID cũng phải từ doanh nghiệp.

Về phía các doanh nghiệp, bà cho rằng phải hành động để phát triển bền vững. “Do No Harm” tức là các doanh nghiệp không gây ra những tổn hại cho môi trường; doanh nghiệp phải gắn kết với các tiêu chí bền vững được đưa ra; Những tiêu chí môi trường xã hội và quản trị vào trong quá trình ra kết nối đối tác; Hướng hành vi tiêu dùng tới phát triển bền vững; Chia sẻ những bài học tốt về vấn đề này để phát triển toàn diện và bao trùm. 

Bà nhấn mạnh rằng, Chính phủ cần tạo ra môi trường thuận lợi về chính sách và phát luật cho doanh nghiệp. Thiết kế các gói hỗ trợ, công cụ hỗ trợ tạo điều kiện để doanh nghiệp thực hiện phát triển bền vững. Đồng thời, cần có sự phối hợp với tổ chức chính phủ, phi chính phủ và các tổ chức khác để phát triển. 

“Năm 2020 đối diện với đại dịch và bão lũ và để vượt qua được đòi hỏi doanh nghiệp phải có sự chịu đựng và chống chọi bền vững. Doanh nghiệp – Nhà nước – Các tổ chức nhà nước, tổ chức phi chính phủ phải là “kiềng ba chân” để tạo ra môi trường cho doanh nghiệp ngày càng tốt hơn” – bà nói – “Năm 2020 mặc dù có rất nhiều thách thức nhưng cũng có nhiều cơ hội hơn để hướng tới một môi trường bền vững hơn".