Đà Nẵng: Phương án nào cho cảng Liên Chiểu?

Chiều ngày 13/4, TP. Đà Nẵng đã tổ chức Hội thảo "Báo cáo cuối kỳ dự án khảo sát thu thập số liệu và phát triển cảng Liên Chiểu (PPP)". Tại Hội thảo, UBND TP. Đà Nẵng sẽ nghe đơn vị tư vấn báo cáo về quá trình điều tra số liệu xây dựng cảng và kiến nghị, đề xuất các phương án xây dựng, phát triển cảng Liên Chiểu trong tương lai.

Thông tin từ ông Lê Quang Nam - Phó Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng, ngày 17/6/2020, JICA và UBND thành phố đã ký kết Biên bản ghi nhớ triển khai dự án. Đến nay, sau quá trình nghiên cứu với sự phối hợp của Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Giao thông Vận tải và các sở ngành liên quan, đoàn Tư vấn JICA đã hoàn thành dự thảo Báo cáo cuối kỳ dự án, là cơ sở quan trọng để thành phố xem xét, triển khai các bước tiếp theo của dự án.

Ông Nam cho biết thêm, dự án Bến cảng Liên Chiểu (hợp phần cơ sở hạ tầng dùng chung) vừa mới được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư tại Quyết định số Quyết định số 435/QĐ-TTg ngày 25/3/2021. Theo đó, mục tiêu của Dự án nhằm xây dựng cơ sở hạ tầng dùng chung Bến cảng Liên Chiểu tạo cơ sở phát triển cảng biển tại khu vực Liên Chiểu - TP.Đà Nẵng.

Quy mô dự án gồm các hạng mục chính như kè chắn sóng, đê chắn sóng, luồng tàu, hạ tầng kỹ thuật kết nối có khả năng tiếp nhận tàu tổng hợp, hàng rời trọng tải đến 100.000 tấn, tàu container có sức chở từ 6.000 đến 8.000 Teus. Dự án có tổng mức đầu tư dự án dự kiến hơn 3.400 tỉ đồng, được triển khai trong giai đoạn 2021-2025.

"UBND TP. Đà Nẵng cũng được yêu cầu khẩn trương triển khai các thủ tục để tổ chức lựa chọn nhà đầu tư đủ năng lực thực hiện đầu tư xây dựng, kinh doanh các bến cảng bảo đảm công khai, minh bạch tuân thủ quy định của Luật Đấu thầu, Luật Đất đai và các quy định liên quan. Do đó, công tác chuẩn bị kêu gọi nhà đầu tư cho dự án Cảng Liên Chiểu cũng là nhiệm vụ hàng đầu, quan trọng, cần thực hiện song song với hợp phần đầu tư cơ sở hạ tầng dùng chung", ông Lê Quang Nam nói.

Ngoài ra, ông Nam cũng cho biết đơn vị tư vấn đã xây dựng, xác định quy hoạch khu đô thị xung quanh cảng Liên Chiểu, phương án kết nối giao thông, phương án xác định vị trí các bến cảng phù hợp. Đồng thời xác định tính khả thi dự án PPP, mô hình quản lý khai thác hiệu quả cảng Liên Chiểu và phương án đầu tư phù hợp, hài hòa lợi ích giữa nhà nước và khu vực tư nhân.

Cùng trao đổi, ông Shimizu Akira - Trưởng đại diện Jica tại Việt Nam cho biết đơn vị đã có những trao đổi chặt chẽ với các đơn vị tại Đà Nẵng. Vị này cũng đồng ý với các ý kiến về việc sớm đưa cảng Liên Chiểu vào hoạt động.

"Cảng Liên Chiểu được đưa vào khai thác càng sớm càng tốt, tuy nhiên chúng ta biết việc khai thác vào năm 2026-2027 là không kịp thời, chúng tôi sẽ xem xét vấn đề này. Đối với những đề xuất của thành phố Đà Nẵng, nhóm tư vấn sẽ làm việc trong thời gian tới. Trong đó, việc kết nối giữa Đà Nẵng, Việt Nam với các nước lân cận là rất quan trọng. Tôi xin muốn đề xuất hợp tác chặt chẽ, hỗ trợ rất là lớn từ thành phố với nhiều vấn đề liên quan trong thời gian tới", ông Shimizu Akira nói.

Báo cáo tại Hội thảo, ông Thi Ha - Trưởng đoàn tư vấn Jica đưa ra một số điểm cấp thiết để sớm xây dựng cảng Liên Chiểu. Theo nghiên cứu của đơn vị, lượng hàng hóa tại cảng Tiên Sa đang gia tăng trung bình 13%/năm đối với tổng sản lượng và 20%/năm đối với hàng hóa container trong 10 năm gần đây. Đồng thời, lượng hàng hóa sẽ đạt tối đa công suất của cảng trong vòng vài năm tới.

Theo kết quả nghiên cứu của đơn vị tư vấn, tổng sản lượng sẽ đạt 20 triệu tấn vào năm 2030 và 33 triệu tấn vào năm 2040. Trong đó, hàng hóa khu vực và trung chuyển miền Trung tăng cao nhất.

Về phương án phát triển cảng Liên Chiểu, đơn vị tư vấn đã đưa ra 2 trường hợp có thể di dời chức năng  cảng hàng hóa từ Tiên Sa lên Liên Chiểu. Trường hợp 1 sẽ bắt đầu từ năm 2031. Trong đó, cuối năm 2026 hoặc 2027 sẽ có 2 bến, đến năm 2031 có 4 bến (việc di dời hàng hóa sẽ bắt đầu và hoàn thành vào năm 2034) và năm 2038 sẽ có 6 bến.

Trường hợp 2 sẽ bắt đầu từ năm 2041. Trong đó, cảng Liên Chiểu được phát triển và khai thác vào cuối năm 2026 hoặc 2027 với 2 bến, đến năm 2031 có 3 bến. Tiếp tục, đến năm 2035 cảng có 4 bến và năm 2038 sẽ là 5 bến.

"Thời gian tới, cảng Tiên Sa vẫn sẽ là cảng đa năng. Cảng Tiên Sa tiếp tục đảm nhận xếp dỡ hàng tổng hợp và hàng container cho đến thời điểm nêu trên sẽ di dời hàng hóa từ Cảng Tiên Sa sang cảng Liên Chiểu", ông Thi Ha nói.

Bên cạnh đó, đơn vị tư vấn cũng kiến nghị TP. Đà Nẵng nên nghiên cứu năng lực đường bộ bao gồm hiện trạng cải tạo đường bộ. Thành phố, các tổ chức liên quan và đơn vị khai thác cảng cần thống nhất chung về sản lượng hàng hóa của Cảng Tiên Sa dựa trên kết quả này.

Ngoài ra, TP. Đà Nẵng cùng với các tổ chức liên quan và đơn vị khai thác cảng cần thống nhất về giai đoạn chuyển hàng hóa từ cảng Tiên Sa đến cảng Liên Chiểu. Thành phố nên tiến hành nghiên cứu chuẩn bị di dời chức năng cảng Tiên Sa, trong đó bao gồm giai đoạn thực hiện phù hợp dựa trên Quy hoạch chung của TP, phương án đền bù và kế hoạch sử dụng đất sau khi di dời", ông Thi Ha nêu đề xuất với TP. Đà Nẵng.

Đồng thời, vị này cho rằng TP. Đà Nẵng cần tiến hành một số nghiên cứu bổ sung đối với phương án bố trí cho đê chắn sóng, cát thải và đất bồi lắng ở cửa sông để có được phương án bố trí cảng tối ưu. Cần chốt quy hoạch mạng lưới đường sắt mới và quy hoạch ga hàng hóa mới để nghiên cứu cụ thể hơn mạng lưới đường sắt đến cảng Liên Chiểu.

Đối với phương án phát triển cảng Liên Chiểu (PPP), đơn vị tư vấn kiến nghị khu vực công gồm các công trình đê chắn sóng, kè, tôn tạo, cải tạo đất, nạo vét luồng, cấp điện, cấp nước và đường kết nối. Đối với khu vực tư nhân, các doanh nghiệp sẽ tiến hành đầu tư bến, mặt bãi, thiết bị xếp dỡ hàng hóa và các công trình tòa nhà.

Kết thúc buổi làm việc, ông Lê Quang Nam - Phó Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng cho rằng kết quả nghiên cứu của Jica sẽ giúp Đà Nẵng có có sở riển khai các bươc tiếp theo. Thông qua buổi làm việc, ông Lê Quang Nam đề nghị đơn vị tư vấn Jica tiếp tục phối hợp với Ban quản lý các dự án xây dựng và đầu tư thành phố và các Sở hoàn chỉnh nội dung kết hợp với nội dung đã làm việc với UBND quận Liên Chiểu để dửi UBND TP.

"Đà Nẵng cam kết hỗ trợ tốt nhất và chặt hẽ với cơ quan tư vấn để hoàn thành việc triển khai cảng Liên Chiểu", Ông Lê Quang Nam khẳng định.